«Os fillos en Chile deben axudar aos xubilados a sobrevivir»
INTERNACIONAL
A praza Italia de Santiago é desde hai dúas semanas no epicentro das protestas contra Piñera
01 novs 2019 . Actualizado ás 05:00 h.A praza Italia de Santiago de Chile é, desde hai dúas semanas, o epicentro das manifestacións contra o Goberno de Sebastián Piñera. O lugar convértese nun fervedoiro os días de protesta. Banderas nacionais mestúranse con grandes pancartas, entre o ruído dos chifres e dos cláxones dos vehículos que transitan polas rúas contiguas.
«Piñera, escoita, onde está a loita», berran os alí presentes, en reclamo da renuncia do mandatario, e dun cambio profundo no modelo económico do país para acabar coa desigualdade, nun dos países do globo que máis a padecen.
«A ditadura dos 70 e dos 80 acabou con todo o público que tiñamos. A educación antes era gratis, e a saúde, mellor. Un antes podía desenvolverse. Pero tras o golpe de 1973 todo se privatizou. Saúde, pensións, luz, e ata a auga, algo inédito no mundo. Hai que saír á rúa porque este sistema xa se esgotou», lanza Osvaldo Cifuentes , un profesor universitario xubilado que sofre para chegar a fin de mes.
«Teño unha pensión de 120.000 pesos [145 euros, ao cambio]. Non podes nin comer. Como vas vivir con esa prata? Os fillos ven obrigados a axudarnos para que poidamos REVISAR vivir», engade, mentres pasa unha señora vendendo chifres «para meter bula».
Entre os presentes en praza Italia está tamén Guillermo Naranjo, empregado de mantemento nunha escola, e que se xubilará en breve. «Fun ao seguro privado, o único ao que podemos optar aquí, se non es militar ou carabinero, para ver como me ía. Dixéronme que me ía xubilar con 150.000 pesos [181 euros] Que fago eu con ese diñeiro? Non vou poder facer nada», di, de camiño cara á o Palacio da Moeda, sede presidencial.
No lugar hanse concentrado parte dos manifestantes. Algúns berran «asasinos» ás forzas da orde que custodian o lugar. «Os malos tratos da policía é tremendo. Son uns abusadores totais. Nunca máis se lles vai a ver igual. Perdeuse a confianza neles. Eu era mozo cando pasou o golpe de Pinochet no 73, vivino, se como era antes, e agora é coma se estivésemos a volver ao pasado», engade Naranjo.
As protestas deixaron polo menos 20 mortos e máis de 1.200 feridos, segundo os observadores de dereitos humanos. Entre os máis graves hai polo menos 34 feridos de bala. Rexístranse tamén 18 casos de violencia sexual.
«Están a tirar a dar. A represión é tremenda. Teño amigos que se salvaron por pouco de perder un ollo, polos proxectís dos carabineros e militares», lamenta o estudante Nelson Acevedo, mentres no lugar comeza a chegar un cheiro a gas lacrimóxeno desde rúas contiguas. Os carabineros, pola súa banda, informaron de que hai polo menos 870 axentes feridos.
Acevedo, como a maioría de quen se manifestan nas rúas, demanda un proceso constituínte, para a redacción dunha nova Carta Magna, que garanta maiores dereitos sociais. «Na nova Constitución, ten que saír un Chile máis parello. Que non teñamos que traballar toda a vida para recibir unha pensión miserable», reclama.
«Estudar aquí é costosísimo. Por ser de clase media non me dan os beneficios para poder estudar gratis. Teño que pagar 220.000 pesos [267 euros] cada mes pola matrícula. Axúdanme os meus pais, e traballo, pero aínda así custa chegar á cifra», di o universitario Luis Millaguir. El decidiu non pedir un crédito para estudar, como fan miles de universitarios chilenos. «Non quero estar pagando un préstamo para sempre», agrega.
Piñera presentou a semana pasada un paquete de medidas que inclúe a estipulación dun ingreso mínimo garantido de 350.000 pesos (424 euros) para quen traballen a xornada completa, anular alzas na electricidade, subir os impostos un 40 % aos máis ricos ou aumentar a pensión básica solidaria.
Pero as protestas seguen. «As propostas non valen nada. Non son a solución», di Millaguir, que porta, como moitos outros, a bandeira mapuche, un pobo indíxena, habitante no centro e sur do país. «Son metade mapuche. É o pobo que sempre foi reprimido por Chile. Pedimos que lles devolvan as súas terras e que lles dean a importancia que deben ter», engade.
«Isto é un estalido social que leva arrastrándose desde hai 30 anos, desde a volta á democracia. Eu son doutora e temos moitos problemas. O que ten menos recursos, e se enferma de cancro, morre directamente», di, pola súa banda, Rita Carcamubello, fronte á Moeda.
Alí reuniuse onte Piñera cos líderes dos principais partidos chilenos, para sopesar distintas saídas á crise.
O presidente viuse obrigado, este mércores, a cancelar o Foro de Cooperación Económica Asia Pacífico, previsto para dentro de dúas semanas, e que ía congregar en Chile a líderes mundiais.