Discurso íntegro do presidente de La Voz de Galicia na LXVII edición dos premios Fernández Latorre
05 dic 2025 . Actualizado á 18:39 h.O galardoado co Fernández Latorre do 2025, Fernando González Laxe, é dende hai moitos anos un columnista de La Voz de Galicia respectuoso cos que pensan distinto a el. Argumenta para persuadir ao lector. Escribe do que sabe, sen imposicións de criterio. Afastado das consignas das fábricas de relatos incompletos que fumean día e noite na Moncloa, Xénova ou Ferraz. Hainas máis preto, tamén.
Non vai acontecer, pero se González Laxe no seu próximo artigo en La Voz sufrise un arrebato calumniador, e ninguén no xornal parase a publicación, o calumniado tería un teléfono ao que chamar, un timbre que premer. Comezaría un procedemento regulado para exercer o seu dereito de réplica, mesmo antes de que un xuíz emitise sentenza.
As industrias da comunicación dependemos da nosa credibilidade. Sen ela, non poderiamos contar con máis de medio millar de nóminas e soster a estrutura precisa para ser o terceiro xornal de España. Por suposto, podemos errar cando informamos, pero ficamos ó outro lado do teléfono ou da porta para cumprir coa obriga de rectificar. Cando fallan os controis de calidade, velar pola veracidade tamén consiste en corrixirse e emendarse.
Se un mozo comete unha infracción no coche dos seus pais pero non se identifica, pagan os pais; se un inspector detecta a un operario sen o casco de seguridade, responde a empresa. Se un xornalista publica nun xornal ou na súa páxina dixital unha falsidade, a responsabilidade en fervenza chega ao director, pasa ao editor, ata acadar a conta de explotación. Son regras, dereitos e obrigacións, imprescindibles para a convivencia.
En cambio, cando unha falsidade creada anonimamente difúndese e replícase polas redes sociais, as vítimas atópanse co baleiro da impotencia. Non hai a quen chamar. Un reducido grupo de plataformas tecnolóxicas, máis poderosas do que nunca o foi outra empresa ou goberno, distribúen por igual información solvente que falsa, proceda de autores recoñecibles ou enmascarados. Ampáranse en que só son intermediarios para lavarse as mans. Pero a través delas lamínanse reputacións persoais e empresariais ou acósase a cidadáns. Non hai resarcimento, nin rectificación, nin dereito de réplica.
Pasamos o primeiro cuarto deste século nun bulebule transformador grazas á tecnoloxía e a Rede. Unha era dixital que trouxo cambios marabillosos, pero que tamén xerou un inmenso baleiro no que impera a impunidade. Hai un lado perverso no sedutor mundo das redes: están tecidas con algoritmos que fomentan contidos, sen importar se son falsos ou veraces, porque o negocio consiste en aumentar o consumo.
Urxe recompor os desaxustes xerados e así protexer os usuarios convertidos en mercancía, que xa non son donos dos seus datos, nin sequera dos seus segredos.
Hai días, a Asociación de Medios de Información, cuxo presidente, José Joly, acompáñanos este xoves, gañou en primeira instancia unha demanda multimillonaria contra Meta en España por apropiarse, sen consentimento, dos datos dos usuarios de Facebook. Comerciaron con eles e aos medios de comunicación case nos expulsan do mercado publicitario.
Sucédense síntomas de que empezamos a tomar conciencia do desamparo. O mércores, Australia prohibirá aos menores de 16 anos ter contas nas redes sociais, para protexelos da adicción dos feeds xerados por Intelixencia Artificial. Fálase de fatiga tecnolóxica. Os psiquiatras alertan da soidade que fomentan as pantallas. A frustración e a depresión crecen entre quen navega sen máis horizonte que os mundos de filtros de TikTok. Ata algúns anunciantes se repliegan por temor a que os vinculen con contido tóxico ou falso.
As nosas marcas en Galicia e Asturias nunca tiveron tanta penetración como na era dixital. A través dos nosos medios infórmase case o 70% da poboación galega. Á forza da edición impresa de La Voz e as súas trece delegacións, sumáronselle unha versión dixital en vanguardia e a distribución das nosas noticias en plataformas para os que buscan fiabilidade. Os nosos contidos fanos profesionais. Dando a cara.
Aspiramos a facer contido solvente, como o dos artigos do galardoado co Fernández Latorre. O xurado recoñeceu que as pezas de González Laxe incentivan á reflexión fronte á crispación. Tamén encomiou a súa dedicación investigadora e docente. Presidiu Galicia moi mozo e soubo seguir adiante sen mirar atrás e sen rancor: substituíu a Albor en 1987, despois dunha moción de censura, e entregoulle a testemuña a Fraga nas eleccións de decembro de 1989.
Parabén polo premio, Fernando, grazas pola túa traxectoria de servizo público e pola desinteresada amizade que mantiveches co noso presidente e editor, Santiago Rey Fernández-Latorre. Nas empresas da Corporación Voz estrañámolo desde que se foi: hai 15 meses e sete días. O seu legado é extraordinario e a tarefa compartida de defendelo e consolidalo é un agasallo. Este acto de entrega dun premio que leva o nome do seu avó, no seu Museo, supón un momento no que a añoranza reverbera con forza no peito.
Laxe foi un presidente tranquilo, que buscaba o consenso e afastábase de extremismos; como os seus artigos. Acabamos de escoitarlle solicitar consenso e lealdade institucional. Canta falta nos fan! Porque estamos atrapados nunha espiral. Madrid é un campo de batalla que esparexe metralla por toda España de luns a domingo.
A crispación política trasládase aos grupos de amigos e aos encontros familiares. Está a degradarse a convivencia. Nos dicionarios, xa non quedan insultos por utilizar. É esgotador e perigoso, porque —o estamos vendo— é o caldo de cultivo dos extremismos. Corremos o risco de que se grete a estrutura institucional construída despois dunha guerra e unha ditadura.
Unha política lamacenta en mordidas, mentiras e timos con máscaras non vai virar cara á serenidade. O xornalismo tramposo, de trincheira, que dá voz ao que máis berra, tampouco. O dominio de redes que esparexen sen regras a confusión, non vai decrecer. Creo que nos próximos meses a inflamación política aínda vai empeorar.
Debemos protexernos, levantar un dique contra o extremismo e o ruído madrileños para evitar o contaxio en Galicia. As certezas non van vir do centro, hai que levalas alí desde a periferia. Crear o noso relato, dándolle máis protagonismo á sociedade que todos os días madruga, e notoriedade ás institucións locais e autonómicas.
Co apoio que nos manifestan este xoves coa súa presenza no Museo Santiago Rey Fernández-Latorre e co respaldo diario de centos de miles de persoas que confían nos nosos medios, sentímonos fortes para seguir no combate pola información veraz, no debate das ideas e da educación na era dixital.