A atención primaria e a hospitalaria seguen lonxe de obter unha boa valoración

A enquisa trimestral de Sondaxe recolle como a sanidade -que non o covid- converteuse nun dos primeiros desvelos cidadáns, despois do paro e a precariedade laboral. Superouse a urxencia sanitaria, pero non se volveu á normalidade sanitaria. Non por completo. A sanidade arrastraba problemas que a pandemia puxo máis ao descuberto, e os cidadáns non parecen dispostos a asumilos cruzados de brazos. E nesa gran bolsa xeral, hai dous aspectos nos que se pon o cartel de «pendente de mellora urxente»: a atención primaria e a atención hospitalaria nos centros do Sergas. Os galegos danlles unha nota que queda lonxe dunha boa valoración. A primeira, é dicir, o servizo sanitario básico dos centros de saúde, obtén de media un 5,7, unhas décimas por amais do aprobado. A nota para a segunda, isto é, a atención que se presta nos hospitais, queda algo por amais , no 6,34 sobre 10.

Convén apuntar que a enquisa se realizou dúas semanas despois de que o Sergas reabrise a presencialidad tras varias semanas de demanda social. Os resultados, atendendo ás respostas dadas a Sondaxe, non parecen ser do todo satisfactorios.

Se se mira a letra pequena da enquisa, é a poboación máis nova a que se mostra máis desconforme co funcionamento deses servizos, dando a ambos un aprobado moi xusto; no outro lado, os consultados por amais dos 65 anos, que dan a estes servizos básicos a cualificación máis xenerosa, en calquera caso nunca superando o notable raspado (un 7).

Por provincias, a nota cae especialmente na de Pontevedra. Non estraña en tanto que foi onde os cidadáns protestaron máis nos últimos meses ante a xestión sanitaria do equipo de Feijoo, con mobilizacións frecuentes en centros de saúde das áreas de Pontevedra e de Vigo, denunciando a falta de medios. O outro polo está en Ourense -provincia cunha maior porcentaxe de poboación maior-, onde tanto a atención primaria como a hospitalaria obteñen unha nota por amais do 6,5.

Se se pon a lupa aínda máis preto, compróbase outra situación: son os galegos que viven en contornas de entre 10.000 e 20.000 habitantes os máis críticos (nota de 5,4) coa situación nos seus ambulatorios, posiblemente porque son os que máis padeceron a carencia de medios que seguen acompañando á primaria, as reiteradas esperas e a carencia de atención presencial. En cambio, é nas sete cidades onde se atopa a cualificación menos compracente cos hospitais, neste caso porque son eses veciños os que teñen máis facilidade de acceso e, polo tanto, os que mellor os coñecen.

Por partidos, os resultados de Sondaxe permiten advertir como os votantes do PP son os máis benevolentes coa situación en hospitais e centros de saúde. As súas notas móvense entre o ben e o notable. No outro lado, os electores que nas autonómicas se decantaron polo BNG, que suspenden a atención primaria, e apenas conceden un 5 á xestión en grandes centros sanitarios do país.

A falta de persoal e o elevado tempo de espera, os principais problemas da sanidade 

As frouxas notas que reciben os servizos sanitarios contrastan coa percepción xeral de que durante a pandemia a sanidade pública respondeu, e coa propia nota que recibe o xestor dese servizo en Galicia, o conselleiro de Sanidade, o segundo mellor valorado no Consello da Xunta. Pero sucede que cando se baixa ao terreo, esa percepción cambia.

Que advirten os galegos para dar unhas notas francamente mellorables á atención primaria e á hospitalaria? Dous problemas principais, que se explican o un co outro: a falta de persoal e os tempos de espera. Por esa orde, e por igual tanto en ambulatorios como en hospitais. O 44 % dos consultados sitúanos como o gran debe, o que explica esa mellorable nota que lle dan á xestión sanitaria.

A ausencia de médicos ou enfermeiros é a deficiencia máis acusada nos servizos sanitarios, carencia que se arrastra desde antes da pandemia. No caso da atención primaria, xunto a esa falta de persoal (primeiro problema para o 32 %) e o tempo de espera para as citas -que nalgúns casos chega ás dúas semanas-, cóase en terceiro lugar a carencia de servizos presenciais. Convén ter en conta que a enquisa se realizou semanas despois de que o Sergas reabrise esa presencialidad nos ambulatorios. Os resultados de Sondaxe permiten advertir que os galegos seguen sen percibir esa volta á normalidade que sería ver ao médico cara a cara.

Chocan eses problemas con outro que nos últimos anos han estendido algunhas formacións políticas: a privatización dos servizos sanitarios. Isto só o ven como un problema o 0,5 % dos consultados, e apenas o 4 % dos votantes de partidos de esquerda. Os cidadáns non creen tampouco que se estea pondo o covid como escusa para non mellorar a sanidade. Os problemas son máis claros.

Se se mira o que sucede nos hospitais, os problemas que detectan os galegos seguen unha senda parecida. Ao problema persistente da falta de profesionais súmanse as listas de espera para un especialista ou unha operación, e en terceiro lugar os recortes de gasto nesta área.

---

---

---