O Goberno trasladará á UE que pretende instaurar un sistema de pagamento polo uso das autovías
GALICIA
É a primeira vez que o Executivo central expresa con claridade a súa intención de gravar a mobilidade en vías de alta capacidade. Aínda non decidiu se o fará nesta lexislatura, pero quere buscar o consenso político e o diálogo cos sectores afectados
16 abr 2021 . Actualizado ás 13:49 h.«É preciso desenvolver un sistema de pagamento por uso da rede de vías de alta capacidade que permita cubrir os custos de mantemento e integrar as externalidades negativas do transporte por estrada como sucede no resto de infraestruturas ». Este parágrafo contido na páxina 114 do Plan de recuperación, transformación e resiliencia, que será remitido en breve á Comisión Europea, é en realidade a primeira vez que o Goberno expresa con total claridade a súa intención de impor taxas nas vías de alta capacidade que agora son gratuítas, despois de sucesivos globos sonda ou textos de reflexión nos que se expuña esta opción como unha posibilidade para poder soster os amplos custos de mantemento da rede estatal.
O texto é conciso, pero inequívoco. E remítese nun plan que inclúe outra serie de reformas para poder optar aos fondos europeos deseñados para superar a crise da pandemia. Non só se menciona unha vez. Na páxina 81 refírese o establecemento de mecanismos de pagamento por uso «en estradas de alta intensidade».
Un alto cargo do Ministerio de Transportes confirmou a La Voz que esa é unha das reformas que se vai propor á Comisión Europea, «pois é un asunto no que Bruxelas insiste moito, coa idea de que todos os países converjan en medidas similares nesta dirección», di, mentres lembra que xa son moitos os Estados comunitarios que han implementado algún sistema de pagamento por uso na súa rede de alta capacidade. «Trátase de directrices e reformas que nos pide a Comisión», engade, a pesar de recoñecer que estas reflexións xa estaban sobre a mesa dos ministros do ramo «desde hai moito tempo». «O Goberno anterior tamén estaba a traballar nesta liña», alegan.
Aínda non hai prazos, aínda non decidiron se esta reforma estrutural da mobilidade por estrada en España acometerase nesta lexislatura. Pero teñen claro que hai que «abrir este debate», intentar acordar unha lei no Congreso e abrir un proceso de diálogo cos sectores implicados, como o transporte público ou de mercancías. «O consenso, polo menos o que sondamos ata agora no resto das formacións, creemos que é posible. Pero todo dependerá do clima político e da tentación electoralista», alegan fontes do departamento que dirixe José Luis Ábalos. Mesmo aseguran que hai comunidades autónomas que reclaman unha solución nesta dirección, ante a gran cantidade de recursos que destinan á conservación da rede. «Ten que ser por consenso, pois é unha reforma de alcance que terán que xestionar gobernos futuros», explican.
Polo momento tampouco existe un modelo definido: unha taxa para todos os vehículos, por exemplo, ou circunscribir o gravame ás mercancías, por ser os camións os que máis desgastan as estradas. «Intentarase que as cargas se repartan de forma equitativa», aseguran. O momento actual, admiten, cunha crise económica que crece coa pandemia, non é o máis adecuado para acometer unha medida que sin duda é impopular. O que si saben é que a recadación será finalista e destinarase en exclusiva á conservación de estradas.
Equilibrio territorial
A idea do Ministerio de Transportes é favorecer con esta medida un certo equilibrio territorial, «pois hai zonas onde se paga moito, como Galicia, e outras onde toda a rede é gratuíta, como Estremadura». Esta inxección económica serviría tamén para rebaixar peaxes, na liña do que se vai facer na AP-9.
