Salvador Fernández Moreda, expresidente da Deputación dá a Coruña: «Se o sei, non me xubilo»

GALICIA

Fernández Moreda fotografiado en A Coruña, donde reside desde hace años con su mujer
Fernández Moreda fotografado na Coruña, onde reside desde hai anos coa súa muller MARCOS MÍGUEZ

O socialista, cuxa última ocupación foi na institución do Valedor do Pobo, ve con preocupación que a situación de crise actual estea manexada por «a peor clase política da democracia»

26 novs 2020 . Actualizado ás 17:59 h.

Nada na xubilación de Salvador Fernández Moreda (Foz, 1953) está a ser como o imaxinou. «Xubileime en agosto do ano pasado porque tiña 66 anos e quería facer unha serie de cousas que doutro xeito non podía facer», revela. O seu principal plan era viaxar. En novembro do ano pasado foise vinte días a Alemaña. A principios deste 2020 fixo unha xira polo interior de España: Cáceres, Sevilla, Córdoba, Toledo, Madrid... «Eu viaxei por todo o mundo durante moitos anos, pero non coñezo nada, só hoteis e restaurantes. En Sevilla estivera quince ou vinte veces, pero non entrara na catedral, nin subira á Giralda...Esta vez fíxeno e ata me saquei unha foto ao lado da tumba de Colón», explica. O seu seguinte destino era Santo Domingo, para visitar a uns amigos, pero chegou a pandemia e truncouse todo. «Se chego a saber o que ía pasar, non me xubilou», afirma.

Outro dos plans para o seu retiro era gozar da súa biblioteca. «Teño unha boa biblioteca dos séculos XIX e XX, e ademais preocupeime de ir facéndoa aos poucos pensando: cando me xubile gozarei dunha cadeira de brazos, un vaso de whisky ou unha copa de coñac e unha boa lectura. E agora resulta que non vexo ben e leo con dificultade», conta un tanto pesaroso, aínda que esas dificultades de visión non lle impediron reler as novelas Éxodo e Armageddon de Leon Uris, ou estar revisitando os ensaios sobre a Guerra Civil española de Antony Beevor.

Salvador Fernández Moreda acompañado por los literatos Gonzalo Torrente Ballester y José Saramago
Salvador Fernández Moreda acompañado polos literatos Gonzalo Torrente Ballester e José Saramago

Mentres o fai, observa con preocupación o que sucede no mundo da política. «Ante esta situación tan grave que estamos a vivir, temos a peor clase política da democracia», opina. Acusa os políticos actuais de ir sempre «con luces de posición», mirando só ao curto prazo «cando deberían levar as longas». Tamén de estar inmersos nun «xogo de tronos, do poder polo poder», en lugar de preocuparse por mellorar a vida dos cidadáns e aumentar a riqueza da nación. Por iso di botar de menos aos políticos da Transición -«que tiñan firmes conviccións, pero que eran capaces de dialogar, que eran xenerosos, capaces de renunciar e capaces de chegar a acordos»- e cre que é preciso «dignificar» a política. Fernández Moreda avoga por empezar a facelo «dicíndolle á xente, non o que quere oír, senón o que ten que saber», aínda a risco de que os votos se vaian con quen pinte unha realidade máis de cor de rosa.

As súas críticas voan en todas direccións, sen salvar ao seu propio partido, o PSOE ao que está vinculado desde 1972 e do que di ser un dos militantes vivos máis antigos. Preocúpalle especialmente que o partido se haxa «podemizado», algo que considera un erro, do que teme as súas consecuencias. Tamén lle desgustan os intentos de «demonizar» a Transición, e así responde cando se lle pregunta se estaría disposto a volver á política: «Eu creo que xa os da miña xeración non pintamos nada. Fixemos grandes cousas, pero a xente xa nin nos coñece. Nin ten interese en coñecernos».

«Os da miña xeración xa non pintamos nada»

Esas reflexións aúganlle un retiro que, polo demais, déixalle outras compensacións, como a oportunidade de gozar dos seus dous netos de sete e catro anos -«oxalá non crecesen nunca, porque son marabillosos», di-, do coidado da súa horta, e tamén da cociña. «Gústame porque me relaxa, pero non son bo cociñeiro porque mentres cociño, adoito picar. E claro, cando chega a hora para comer xa non teño apetito. E logo son un pouco chafalleiro. O outro día fixen unhas fabas deliciosas, pero con fabas de frasco», confesa.

O personaxe que máis admira de Galicia?

Asegura que o que máis influíu nel foi Paco Vázquez, como presenta e como político. «É unha persoa excepcional, é un dos grandes políticos que ten España, e é un intelectual de primeira fila. E foi o mellor alcalde da Coruña con diferenza», di.

Fernández Moreda da la mano al excanciller de Alemania Occidental Willy Brandt a principios de los años ochenta
Fernández Moreda dá a man ao excanciller de Alemaña Occidental Willy Brandt a principios dos anos oitenta

O mellor recordo da súa carreira política

Se ha de elixir un momento, Fernández Moreda queda coa vitoria do PSOE nas eleccións de 1982. El era entón membro da executiva federal do partido, e pasou a noite electoral na Coruña. A pesar da felicidade polo resultado, lembra que non o celebraron. «Non o festexamos, porque ao saber a vitoria humillante, 202 deputados, que nos permitían facer o que nos dese a gana -''que non o fixemos, fixemos o que tiñamos que facer'', aclara- saímos a percorrer a cidade, a mirar se había algún tipo de actividade nos cuarteis, porque aínda pesaba sobre nós o intento de golpe de estado do 23 de febreiro de 1981», rememora.

O momento que borraría do seu tempo como político

«Os crimes de ETA», di tallante, antes de citar unha lista de amigos asasinados a mans da banda terrorista. «ETA asasinou a Ernest Lluch, amigo meu. Asasinou a Fernando Múgica, o Poto, amigo meu. Asasinou a Fernando Buesa, amigo meu. Asasinou o senador Casas, amigo meu. Eses eran mazazos. Mazazos», explica, «E desagrádame profundamente a actitude do Goberno de España e o meu partido con Bildu, profundamente», engade.

Moreda con Felipe González en febrero de 1977
Moreda con Felipe González en febreiro de 1977

Fun

Concelleiro, deputado, senador, presidente da Deputación coruñesa, e ocupei varios cargos orgánicos no PSOE

Retratado en el parque de San Diego de A Coruña
Retratado no parque de San Diego da Coruña MARCOS MÍGUEZ

Son

Xubilado e moi crítico