A Fiscalía adopta como principio instar o desaloxo das vivendas ocupadas

GALICIA

Óscar Vázquez

Inclúe segundas residencias e deberá haber denuncia dos donos, ademais dun título inequívoco de posesión e quedan excluídos os casos nos que os okupas teñan contado coa tolerancia do propietario

18 sep 2020 . Actualizado ás 21:28 h.

A ocupación é un problema real, crecente e agora manexado por grupos organizados. Así o describe a Fiscalía Xeral do Estado, cuxa titular, Dolores Delgado, emitiu onte unha instrución precisa e concreta dirixida a todos os fiscais de España para que insten os xuíces a ordenar o desaloxo cautelar das vivendas ocupadas cando se presente unha denuncia por violación ou usurpación de inmoble. 

A Fiscalía, que engade que as ocupacións están a xerar ademais problemas de convivencia, apunta que o Tribunal Europeo de Dereitos Humanos xa advertiu que a demora prolongada na resolución das ocupacións «vulnera o dereito do posuidor a un proceso equitativo e o dereito á propiedade». Ademais, o ministerio público basea a súa decisión de instar os desaloxos pola vulneración do dereito de intimidade que os propietarios sofren cando lle entran nas súas casas, xa sexan estas de uso habitual, secundarias ou ocasionais. 

Como requisito previo para que os fiscais pidan aos xuíces que se desaloxe unha vivenda ocupada, a Fiscalía Xeral do Estado require que os propietarios presenten unha denuncia e que acheguen ademais canto antes unha certificación rexistral asinada electrónicamente polo rexistrador e co código seguro de verificación, trámite que sinala pódese liquidar online en sete horas.

As Forzas e Corpos de Seguridade terán que dar conta mesmo de todos os atestados que xeren por ocupacións, non só as que cheguen ao xulgado de garda. No momento no que se traslade á Xustiza o atestado policial dando conta dunha ocupación, a Fiscalía terá que solicitar o desaloxo cautelar do inmoble, así como cando teña coñecemento de calquera procedemento xudicial por violación de morada ou usurpación, ou se isto se produce durante un xuízo oral.

Anuncio de recursos

A Fiscalía, que anuncia que recorrerá as negativas xudiciais de desaloxos de okupas , deixa fóra da petición de expulsión os casos nos que a ocupación se desenvolvese coa tolerancia do propietario, é dicir, que non teña presentado denuncia e a usurpación háxase prolongado no tempo. Tamén nos supostos nos que o inmoble non pareza gozar de uso ou expectativas de comercialización, alusión sobre todo aos supostos de vivendas abandonadas.

O Ministerio Fiscal indica que se deberá pór en coñecemento dos servizos sociais os casos de ocupantes en situación de vulnerabilidade para que os protexan antes de realizar o desaloxo.

O surgimiento de «ilícitas e moi lucrativas empresas inmobiliarias do alleo»

A Fiscalía Xeral do Estado cita entre os motivos para xustificar o paso dado onte, a irrupción das mafias no fenómeno okupa. «Engádese a apuntada detección de colectivos organizados que inciden nestas condutas, convertidas en ilícitas e moi lucrativas empresas inmobiliarias do alleo», sinala a fiscala xeral, Dolores Delgado. Insta mesmo a solicitar a aplicación con toda dureza do código penal no referente ás organizacións e grupos criminais.

A exministra de Xustiza fai seu o razoamento exposto na reforma da Lei de Enjuiciamiento Civil do 2018 no que se advirte que «na maior parte dos casos, sen que exista relación algunha con situacións de extrema necesidade, apareceron fenómenos de ocupación ilegal premeditada con finalidade lucrativa, que aproveitando de forma moi deplorable a situación de necesidade de persoas e familias vulnerables, amparáronse na alta sensibilidade social do seu problema para disfrazar actuacións ilegais poucas veces respondendo á extrema necesidade».

Ata en vivendas sociais

Alúdese na instrución ditada onte mesmo á ocupación de vivendas de alugueiro social de persoas en situación económica moi precaria, ou propiedades de anciáns con poucos recursos, que en moitos casos tiveron que facer fronte a unha petición de diñeiro para que os okupas as abandonasen.

Pide a Fiscalía aos corpos policiais que inclúan nos seus atestados todos os datos posibles sobre a natureza dos okupas, indicando expresamente se se intúe unha posible estrutura organizativa entre os implicados nunha violación ou ocupación, o que de probarse implicaría penas maiores.

Delgado sinala aos fiscais de zona, os autonómicos e provinciais, que trasladen o contido da instrución contra as ocupacións a todos os corpos policiais, tras analizar «en profundidade» as particularidades das ocupacións en cada territorio. Os acusados dunha ocupación serán instados a acudir ao xulgado para presentar o suposto título que dese lugar á súa residencia no inmoble en cuxa presencia fosen acusados de ter levado a cabo unha violación, en caso de ser residencia habitual ou ocasional dos seus donos, ou unha usurpación, se é un inmoble deshabitado.

Constata que en Europa se repón a propiedade nun día ou dous despois de presentar denuncia

A resposta da Xustiza española ante a ocupación é máis lenta que nos principais países de Europa, recoñece a fiscala xeral do Estado. Indica Dolores Delgado que moitos países da contorna «dispoñen de vías legais preferentemente orientadas á recuperación da posesión do inmoble ilicitamente ocupado en prazos moi breves».

Cita a modo de exemplo o caso de Holanda, onde se recupera a vivenda se o ocupante non ten un título que acredite a súa estancia e o denunciante si. Ou as situacións de Alemaña e Francia, onde a Fiscalía destaca que os seus policías están facultadas para desaloxar en determinados casos en tan só 24 e 48 horas, respectivamente, e en Italia, onde o xulgado ordena á policía de inmediato recuperar a casa se se acredita a súa propiedade.