As tres prórrogas dadas a Audasa eliminaron o fin das peaxes para o 2012 primeiro e para o 2023 despois
30 ene 2020 . Actualizado ás 14:08 h.Fai oito anos que a autoestrada galega AP-9 tería que verse liberada das súas peaxes e ser gratis para todos os seus usuarios. Así o establecía o decreto asinado por Franco no pazo de Meirás en agosto de 1973 . Pero coa construción do viario aínda en marcha, o ministro de Obras Públicas de setembro de 1977, Joaquín Garrigues Walker, modificaba por primeira vez os prazos de entrada en servizo de varios tramos da autoestrada galega e con iso outorgaba á concesionaria quince meses máis de peaxes, pasando a súa eliminación do 19 de agosto do 2012 inicial á medianoite do 20 de novembro do 2013. Pero aínda habería dúas prórrogas da concesión máis: unha con Josep Borrel como ministro en 1994 para prolongar as peaxes ata o 2023, e a última, ata agora, outorgada no ano 2000 polo popular Rafael Arias Salgado ata o 2048.
Houbo autoestradas que sufriron máis prórrogas mesmo que a galega, como o caso da AP-1 Burgos-Armiñón que sumou catro prolongacións na súa explotación. Pero aínda así se lle engadiron no seu caso un total de 24 anos máis e 45 en total de concesión, que xa venceu a finais de novembro do 2018, momento no que quedou sen peaxes. E outras nove concesións viron, do mesmo xeito que a galega, alongar o seu calendario de levantamento de barreiras en tres ocasiones. Pero nin no primeiro caso nin nos demais, ningunha das autoestradas cuxas concesionarias obtiveron prórrogas lograron tantos anos a maiores como os que se endosaron aos usuarios da AP-9.
En total foron 36 os anos outorgados a Audasa por amais do período concesional. Só na AP-68 engadiuse un prazo de explotación en mans privadas que se achegue ao caso da autoestrada galega, pero os 31 anos engadidos en tres quendas ao viario entre Bilbao e Zaragoza prolongan a existencia de peaxes só durante 53 anos en total, en lugar dos 75 que rexerán na autoestrada do Atlántico.
Tres veces prorrogouse tamén tanto a recentemente liberada AP-4 andaluzas (Sevilla-Cádiz) como na AP-7 Montmeló-Papiol, pero a primeira aguantou as peaxes menos de medio século e a concesión catalá farao ao final 47 anos tras sumar, como no caso anterior, un total de 26 anos de concesión ao seu prazo orixinal.
Vinte e tres anos alongouse a concesión na AP-2 entre Zaragoza e o Mediterráneo, pero o ano que vén xa será gratuíta tras 48 anos de peaxes, 27 menos que na AP-9. E vinte e un anos engadíronse tamén na AP-7 entre Tarragona e Valencia, que acaba de facerse gratuíta tras 48 anos de novo en mans privadas. Dous decenios outorgáronselle tras tres ampliacións á AP-7 de Valencia a Alacante, pero de novo a adicións non superaron a existencia de peaxes durante máis de 48 anos.
Sen engadidos
Ata trece concesións de autoestradas da rede do Estado e das autonomías non rexistraron ningún alongamento dos seus períodos de explotación privada, entre elas as dous dependentes da Xunta, que serán de cobro durante medio século, prazo que se cumpre no 2045. O resto, outras 17 concesións acumulan engadidos que fluctúan entre 3 e 17 anos. E só un caso máis, tamén en mans dunha das empresas de Itínere, como Audasa, a prórroga halle servido á concesionaria para eternizar a súa explotación durante 75 anos como na AP-9. É a situación que deben afrontar leoneses e asturianos na AP-66 de León a Campomanes onde cun só prazo máis se ampliou por 29 anos a concesión, pasando do 2021 inicial ao 2050.
Dous de 75 en Galicia
Ademais da AP-9 e a AP-66 astur-leonesa só a tamén galega AP-53 ten por diante 75 anos de explotación privada con peaxes. O viario que une Santiago e ao alto de Santo Domingo (Dozón) é con todo unha das que mantén desde o inicio o prazo de concesión establecido cando se outorgou a Acega o mantemento e conservación da infraestrutura.
A lei de estradas en réxime de concesión de 1960 establece que non se poden superar os 99 anos de explotación en mans privadas para as autoestrada, prazo que se chegou a barallar para compensar a Audasa polas obras de ampliación en Rande e Santiago, pero finalmente optouse por concederlle durante 20 anos subidas extra dun 1 % anual en todas as peaxes do viario.