O Goberno leva ao xulgado a compra do pazo de Meirás polos Franco

La Voz REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

Europa Press

Os avogados do Estado achan unha acta notarial que demostraría que houbo fraude

11 jul 2019 . Actualizado ás 10:09 h.

O Goberno central presentou unha demanda contra a familia Franco nun xulgado da Coruña na que considera que a venda do pazo de Meirás ao ditador fíxose de modo fraudulento. A demanda baséase nun documento notarial descoñecido que foi achado polos avogados do Estado, segundo a edición dixital do País. No escrito presentado no xulgado esíxese que se rectifique a certificación existente no Rexistro da Propiedade e que se anulen o título de doazón do ano 1938, a compravenda realizada en 1941 e a escritura de partición da herdanza de Carmen Franco.

Con esta demanda xudicial, o Goberno de Pedro Sánchez pretende recuperar a propiedade do pazo de Meirás para o patrimonio público, unha reivindicación que vén sendo exposta por varias asociacións e que se viu referendada polo propio Parlamento de Galicia con unanimidade de todos os seus membros. Preguntado esta mañá nos almorzos de TVE, o presidente en funcións respondeu que o Goberno esixirá a devolución ao Estado do Pazo de Meirás por que os Franco «actuaron contra dereito». «Así de claro», resolveu Sánchez.

Na actualidade o pazo de Meirás é un ben de interese cultural que a familia ten que abrir ás visitas durante un determinado número de días. Mentres, os Franco puxeron á venda en febreiro do 2018 a propiedade nunha inmobiliaria de Cantabria por un prezo de 8 millóns de euros.

O Goberno central encargou un informe xurídico o pasado mes de outubro para analizar as opcións de recuperar Meirás, co obxectivo de avanzar «paso a paso desde o rigor e con todas as garantías xudiciais». 

O Parlamento galego insta por unanimidade a devolución do pazo

Todos os grupos políticos do Parlamento de Galicia puxéronse de acordo o verán pasado para aprobar unha proposición non de lei na que se insta ao Goberno a iniciar un proceso civil para a devolución de o pazo de Meirás ao patrimonio público. O texto consensuado polas catro forzas recolle a vontade expresa de que o retorno da propiedade fágase sen custo algún para o erario público. Unha mención coa que os grupos sortearon o principal punto de disensión: a posibilidade de que os Franco fosen indemnizados polo mantemento de o pazo desde 1975, sempre que xustificasen os gastos.

Esta era unha das cuestións que advertía o informe encargado por a Xunta á comisión de expertos. O feito de que, se o xuíz consideraba aos herdeiros do ditador posuidores de boa fe da propiedade, tivesen dereito a ser resarcidos economicamente. Ana Pontón, de o BNG, cualificou ese hipótese como «unha bofetada ás vítimas e á dignidade de Galicia», algo inasumible para o Parlamento galego, e Antón Sánchez, de En Marea, lembrou que «os herdeiros de Franco eran perfectamente coñecedores da orixe da propiedade».

Na súa resposta, Pedro Puy, o portavoz popular, expuxo que o informe dos expertos advertía dese como un escenario posible en termos xurídicos, sen que iso supuxese apoiar politicamente a indemnización aos Franco. Finalmente, os grupos resolveron esta discrepancia incluíndo na resolución aprobada a negativa da Cámara galega a que se lles abonase cantidade algunha aos herdeiros de Franco. «Hoxe temos unha gran oportunidade de facer un exercicio democrático e de contribuír á demostrar a superioridade moral da democracia sobre calquera outra forma de goberno», sostivo Puy.

O acordo dos catro grupos foi tamén posible grazas á coincidencia noutros dous puntos: a necesidade de que a Xunta se presentase na causa e o recoñecemento de todas as persoas que traballaron pola recuperación de a memoria histórica.  

Puntos excluídos

Finalmente, non entraron na proposición dúas cuestións que expuña o Bloque na súa proposta: a ilegalización da Fundación Francisco Franco e a inclusión de un posicionamento político do Parlamento en favor de 19 membros do BNG procesados pola denuncia dos Franco tras a ocupación simbólica o 30 de agosto. Unha mobilización que os nacionalistas emprenderon unha vez coñecido que era a Fundación Franco a que xestionaba unhas visitas nas que se enxalzaba a figura do ditador.

As «argucias» dos Franco para non devolver Meirás

O deputado nacionalista Luís Bará atopou respaldo o pasado outono na cámara galega para reprobar os «preocupantes» movementos da familia do ditador para boicotear e entorpecer as iniciativas da Deputación e da propia Cámara, que debe impulsar o Estado.

O deputado nacionalista incluíu entre esas «artimañas» o intento de venda do pazo de Meirás e a operación de Francisco Franco Martínez-Bordiú para desfacerse da súa parte e colocala nunha sociedade que controla. «Se desde as institucións públicas, neste caso o Estado, non hai unha actuación rigorosa e con axilidade», non se acadarán os obxectivos, denunciou Bará, quen esixiu que este asunto se converta en prioridade política «porque hai informes para iniciar o procedemento» e recuperar Meirás. Sobre os intentos de venda, chamou a atención da Xunta, porque se trata dun ben de interese cultural, cuestión que é da súa competencia.

Juan Manuel Díaz Villoslada, do PSdeG, tamén denunciou as «argucias» da familia e apoiou a proposta, pero lamentou que o nacionalismo trate de «patrimonializar» as iniciativas relacionadas coa memoria histórica, e por iso reclamou que non se poña en cuestión a actitude do Goberno nesta materia.

Varios membros do Europarlamento, acompañados pola eurodeputada do BNG Ana Miranda, visitaron o enclave hai un ano para cualificar de «espolio do franquismo» a situación do pazo galego e reclamar que sexa «devolto ao pobo».