A Xunta insiste en que Madrid non permite manter os beneficios especiais
26 mares 2019 . Actualizado ás 18:11 h.En Galicia existen algo máis de 2.250 familias numerosas de categoría especial. Trátase de fogares con cinco ou máis fillos, con catro fillos dos que tres son trillizos, con tres fillos dos que polo menos un sofre algunha discapacidade ou con dúas ou máis fillos discapacitados. A renda familiar ou o acollemento de menores tamén poden colocar a unha familia dentro desta categoría que ofrece vantaxes engadidas como a exención do pagamento de matrícula nas universidades galegas e escolas oficiais de idiomas, así como maiores deducións fiscais e descontos en transportes ou taxas públicas.
Pero, que pasa cando o fillo maior desa unidade familiar acada os 21 anos -ou os 26 en caso de cursar estudos superiores- e deixa de contabilizar como parte da unidade familiar? Unha reforma legal do 2015 deixou claro que, aínda que xa non cumpra os requisitos, a familia seguirá considerándose numerosa ata que o último fillo deixe de formar parte da unidade. Con todo, si perden a distinción de especiais. Polo menos en Galicia.
É o caso da familia de Francisco. Pai de cinco fillos viu como o verán pasado perdían a categoría ao cumprir a maior os 26 anos. Ela cursou estudos nunha universidade galega co alivio económico que supón non ter que abonar a matrícula. Os seus catro irmáns, todos menores de idade, terán que pagar polo menos a metade. «Prodúcese unha discriminación no seo das propias familias, uns irmáns teñen máis oportunidades que outros. No noso caso a gratuidade da matrícula pode non ser determinante, pero noutros fogares con peores circunstancias que o noso si pode selo», argumenta este proxenitor.
Prodúcese unha discriminación: fillos da mesma familia con distintas oportunidades"
Fronte ao modelo galego, outras comunidades como a valenciana optaron por unha interpretación menos restritiva da lei e permiten a este tipo de fogares manter a categoría ata que o último dos fillos deixe de contabilizar como parte da unidade. Nalgúns territorios, como Castela e León, foron os tribunais os que deron a razón ás familias que levaron o seu caso ante a xustiza. «En Andalucía acaba de recoñecerse tamén o dereito a manter a categoría e en Asturias consérvana polo menos en materia de estudos. Iso supón unha discriminación entre españois residentes en distintos puntos do país», quéixase José Manuel Trigo, vicepresidente da Asociación Galega de Familias Numerosas (Agafan).
Este colectivo solicitou á Xunta en varias ocasións que siga o ronsel doutras autonomías pero polo momento non tiveron éxito. A día de hoxe, o único recurso que teñen as familias galegas é presentar un recurso contencioso administrativo e agardar a que sexa a Xustiza quen lles recoñezo o dereito a seguir sendo consideradas especiais. Agafan animou aos pais afectados a recorrer á vía xudicial. Mesmo buscaron avogados cuxas tarifas sexan alcanzables, pero de momento ningún deles acudiu aos tribunais.
Comunidades como a valenciana ou a andaluza xa permiten manter a categoría especial
Desde a Consellería de Política Social sinalan que a norma que rexe nesta cuestión é de ámbito estatal e que, a pesar de que existen diferentes sentenzas e mesmo unha recomendación do Defensor do Pobo apoiando unha interpretación flexible da lei, o Ministerio de Sanidade, Consumo e Benestar Social esixe unha interpretación «estrita e literal». Aseguran, ademais, dirixirse en varias ocasións ao Goberno central reclamando aclaracións á normativa, tendo recibido sempre a mesma resposta: «non cabe outra interpretación (...) non é posible manter a categoría especial de familia numerosa cando o número de fillos queda por baixo do establecido».