Un colexio galego, entre os sete mellores do mundo en uso de TIC

Mónica Pérez Vilar
MÓNICA P. VILAR REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

Senén Rouco / Mónica P. Vilar

O CEIP Ponche dous Brozos foi seleccionado pola Unesco para un encontro en París

23 feb 2019 . Actualizado ás 23:32 h.

«Creamos mundos interactivos, labirintos, simulacións... coa aplicación CoSpaces. Logo podemos codificalos e darlles vida usando unha aplicación tipo Scratch». Quen nos conta isto con total naturalidade chámase Paula e é alumna de sexto de primaria. A continuación, pulsa unha tecla e na pantalla do computador cobra vida un poboado castrexo que ela e o seu compañeiro Brais deseñaron. Non se trata dunha nena prodixio, nin estamos nunha escola para alumnos con altas capacidades. A conversación prodúcese durante a hora do recreo no colexio público Ponte dos Brozos de Arteixo. Xunto a Paula, outra ducia de nenos trastean nos seus computadores no que eles chaman a hora do código, unha sorte de reunión na que os rapaces aproveitan o seu tempo libre para ensinar a outros alumnos a programar. Non teñen máis de 12 anos.

Muchas de las alumnas de este colegio quieren ser ingenieras informáticas
Moitas das alumnas deste colexio queren ser enxeñeiras informáticas S. Rouco

Paula e os seus compañeiros non son unha excepción. Neste colexio as novas tecnoloxías son parte do día a día de todos os profesores e alumnos. «Poñemos a tecnoloxía ao servizo da pedagoxía», conta Fernando Moreno, coordinador TIC do centro. Claro que aquí van moito máis alá de usar tablets ou lousas electrónicas. «Traballamos con realidade virtual, realidade aumentada... este ano estamos a nos formar en intelixencia artificial», explícanos a profesora Verónica Iglesias antes de levar a unha clase de terceiro na que os nenos están realizando unha investigación sobre Roma cuxos resultados envorcarán nuns bots -programas informáticos que operan con certa intelixencia-.

La gamificación es una de las herramientas utilizadas para interesar a los alumnos en el aprendizaje
A gamificación é unha das ferramentas utilizadas para interesar aos alumnos na aprendizaxe S. Rouco

Prácticas como estas lles valeron ser un dos sete centros seleccionados pola Unesco en todo o mundo para compartir as súas experiencias no encontro Mobile Learning Week que se celebrará do 4 ao 8 de marzo en París -os outros escollidos son dous centros chineses, un ruso, un portugués, un israelí e outro de Reino Unido-. «É un subidón ver que un grupo de expertos así considera que o labor que levas facendo quince anos está entre os sete mellores do mundo e que poder ser un exemplo para outros», recoñece Moreno.

A Unesco valorou o traballo do Ponte dos Brozos en canto a innovación e calidade educativa, pero tamén o seu uso das TIC para compensar as diferenzas sociais e culturais entre o alumnado e para lograr o empoderamiento da muller. Algo que pode verse claramente durante a hora do código, onde as nenas representan o 65 %. E é que neste colexio elas seguen querendo ser profesoras e perruqueiras, pero tamén enxeñeiras informáticas.

Cuentan con gafas de realidad virtual para acceder a entornos que los propios alumnos crean
Contan con lentes de realidade virtual para acceder a contornas que os propios alumnos crean S. Rouco

En todos estes logros xogou un papel fundamental a formación dos profesores. A todos se lles dá un curso inicial para que perdan o medo ás novas tecnoloxías. A partir de aí, cada un involúcrase nos proxectos que máis lle interesan para aplicalos na súa aula. «Esta forma de traballar supón máis horas fóra do horario docente formándonos, preparando tarefas con outros profesores, avaliando resultados.... Pero é unha forma de ensinar moito máis motivadora para os nenos e como profe gusta traballar con rapaces motivados», explica Anxo Romero , titor de 6.ºB.

E que obteñen os nenos? A lista de habilidades que traballan grazas ás TIC non parece ter fin. «Só traballando coa linguaxe de programación desenvolven capacidades básicas como colaborar, compartir ideas, usar o pensamento computacional ou desenvolver a creatividade», enumera Begoña Codesal, coordinadora do Club de Ciencia.

Los alumnos más pequeños ya utilizan las tablets en el aula
Os alumnos máis pequenos xa utilizan as tablets na aula S. Rouco

Os máis pequenos tamén se benefician do modo que este colexio ten de entender a aprendizaxe. Na clase de Pepa Sanjurjo, péquelos de segundo de primaria están utilizando un robot para traballar desde o cálculo simple á linguaxe poética. «A linguaxe computacional é o idioma do futuro. Vemos como usando aplicacións sinxelas son capaces de organizar un discurso e darlle vida ás súas historias. O básico que fan co lapis e o papel tamén son quen de facelo mediante a tecnoloxía», detalla esta mestra.

El concello de Arteixo financia buena parte del proyecto tecnológico del centro, que arrancó con fondos de la Fundación Amancio Ortega
O concello de Arteixo financia boa parte do proxecto tecnolóxico do centro, que arrincou con fondos da Fundación Amancio Ortega S. Rouco

O que todos teñen claro é que están a preparar aos seus alumnos para un futuro no que a fenda dixital xa non se dará entre quen teñan acceso á tecnoloxía e quen non, senón entre quen saiban usala e quen serán dominados por ela. Por iso aquí, segundo explica Moreno, non teñen medo ás pantallas. «Dise que atontan aos nenos, pero non ten por que ser así. Xa vistes que con elas están creando. Aprenden a ser produtores de contidos e, ao tempo, a ser consumidores críticos». Unha filosofía que lles valeu o recoñecemento internacional.