A gasolina do bus galego será o diñeiro público: preto do 70% dos ingresos

Pablo González
PABLO GONZÁLEZ REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

La conselleira Ethel Vázquez, durante su comparecencia parlamentaria
A conselleira Ethel Vázquez, durante a súa comparecencia parlamentaria SANDRA ALONSO

A achega da Xunta permitirá manter servizos deficitarios en áreas rurais. O financiamento conséguese co aforro que supón o transporte escolar compartido

13 feb 2019 . Actualizado ás 08:05 h.

Entre a multitude de datos que sobre o plan de transporte ofreceu no Parlamento a conselleira de Infraestruturas e Mobilidade, Ethel Vázquez, destaca un: o relevante esforzo orzamentario da Xunta para soster a capiaridad da rede de transporte de viaxeiros por estrada, de forma que chegue a todas as esquinas do país a pesar de que, en moitos casos, non habería compañas dispostas a realizar eses servizos porque non son rendibles. Esta política revélase esencial cando se trata de fixar poboación nas áreas rurais para frear o declive demográfico nestas zonas.

«O transporte público chegará a sitios aos que antes non chegaba», afirmou Ethel Vázquez ante o pleno, grazas a unha achega de diñeiro público que acadaría preto do 70 % dos ingresos na totalidade do plan e á extensión do autobús compartido cos escolares, que se puxo en marcha en 490 liñas no 2017, pero que sumará 1.438 no 2020.

Na súa comparecencia para explicar o plan que acadará o seu cénit en decembro deste ano, a conselleira explicou que os cen contratos que se readjudicarán en agosto, correspondentes ao plan que houbo que emprender no 2017 para evitar a interrupción do servizo pola renuncia masiva de empresas a 578 liñas, suporán un volume de negocio de 600 millóns de euros nos 10 anos que, como máximo, pode durar agora unha concesión. Desta cantidade a Xunta achegará 450 millóns, un 75 %, no que se inclúe a subvención para as prazas escolares. O resto da previsión de ingresos realizarase por medio da venda de billetes e, en menor medida, pola publicidade nos autobuses.

Cando se sumen o resto dos contratos hai unha previsión de volume de negocio duns 100 millóns anuais -ao redor dos mil millóns en dez anos-, dos que o Goberno autónomo achegará uns 68 millóns cada ano.

No gráfico adxunto explícase con dous exemplos de concesións -a da área metropolitana de Ourense e a da comarca do Carballiño - o impacto das obrigacións de servizo público (OSP) nos contratos. As OSP son as obrigacións que pon a Administración ás empresas para que cubran determinados itinerarios, compensándolles as perdas por explotar servizos que por si soas as empresas non optarían a eles por non ser rendibles. Antes non existía esta subvención e todos os servizos, excepto a liña ao aeroporto de Santiago, realizábanse polo modelo de risco e ventura.

Este é en realidade o prezo que hai que pagar por adaptar o plan de transporte «ás necesidades de mobilidade dos galegos e á realidade territorial da nosa comunidade», dixo a conselleira no Parlamento, unha adaptación que se organizará mediante o transporte compartido -aproveitando as prazas baleiras nos buses escolares- e as viaxes a demanda, para os que xa está en funcionamento unha central de reservas.

Intervención en tarifas

Con este modelo tamén se pode intervir nas tarifas -na primeira fase houbo reducións de ata o 80 %- e lograr obxectivos como o que explicitó Ethel Vázquez no Parlamento: «Que un usuario que percorre dez quilómetros en Valdeorras pague o mesmo que o que fai eses mesmos quilómetros na Coruña ou en Vigo». Tamén servirá para estender o cartón de transporte metropolitano a toda Galicia, con descontos do 10 % sobre a tarifa xeral, bonificacións por recurrencia e viaxes gratuítas para menores de 19 anos.

Na primeira fase de plan, explicou a conselleira, 300.000 usuarios xerais utilizaron as prazas baleiras nos autobuses escolares, unha medida que permite á Xunta aforrar diñeiro da avultada factura do transporte escolar para soster outras rutas e intervir nas tarifas.

A oposición cre que o plan non se adapta á realidade territorial de Galicia

A oposición considera que o plan de transporte non se adapta á complexa realidade territorial de Galicia nin ás súas necesidades, con rutas «innecesarias e que non utiliza ninguén». O deputado de En Marea Antón Sánchez asegurou que o modelo do Goberno galego está carente de participación, xa que a Xunta non fixo «ningún esforzo para que os concellos se agrupasen», polo que pediu ao Executivo que «paralice este procedemento e escoita á xente» para facer o plan de transporte público «que merece este país». Sánchez ve «opacidade» na licitación dos contratos.

Luis Álvarez, do PSdeG, reclamou que o modelo de licitación «impida a creación de oligopolios», deixando fóra ás pequenas empresas da concorrencia competitiva.

O deputado do BNG Luis Bará cualificou de «chapuza» o plan, e definiuno como un «amaño» para solucionar «a ilegalidade que cometeron no 2010 e agora teñen que resolvelo». A proposta é, na súa opinión, «reduccionista e a curto prazo» e pérdese a oportunidade de dotar a Galicia «dunha verdadeira lei de mobilidade».

O deputado do PPdeG Martín Fernández Prado lembrou que o proxecto está en exposición pública, polo que se poden achegar alegacións para melloralo.

Paradas seguras nocturnas en case 2.000 liñas

O plan prevé horarios e frecuencias adaptados ás quendas de determinados grandes centros de traballo como a zona franca ou PSA en Vigo. Nos horarios nocturnos, exponse paradas seguras -a petición do cliente- en case 2.000 liñas, das que se poderán beneficiar mulleres, persoas maiores, menores que viaxen sos ou persoas coa mobilidade reducida.