Xinecólogos e matronas advirten que o parto en casa debe ser asistido

Anxo Paniagua / E. V. P. VIGO / LA VOZ

GALICIA

MICHAELA REHLE | reuters

Non hai que elixir esta opción cando o neno está de nádegas ou se son xemelgos

13 dic 2018 . Actualizado ás 16:17 h.

O parto en casa xera moito debate entre a cidadanía e entre os colectivos profesionais. Do que non existe dúbida legal é da posibilidade da súa existencia: «A lei de autonomía do paciente contempla que a persoa pode tomar as súas decisións, así que o parto na casa non só é unha opción válida, senón tamén legal», aclara a presidenta da Asociación Galega de Matronas, Isabel Abel, que exerce no Hospital do Salnés. Pero o caso do luns en Vigo, onde, como avanzou La Voz, unha muller deu a luz na súa casa sen asistencia profesional e o bebé faleceu, permite que os propios profesionais chamen a atención sobre en que condicións pódese optar polo parto domiciliario.

E non é sempre. «Ten que ser un bebé único (non xemelgos), en posición cefálica (de cabeza), cunha nai sen patoloxía, co bebé san, sen placenta previa e sen alteracións da coagulación», resume a matrona Marta Bernárdez. Son embarazos de baixo risco. Son unhas condicións nas que coinciden as matronas Isabel Abel e Cristina Lojo e o xinecólogo Casimiro Bispo. Cunha recomendación extra que todas defenden: «Ten que haber un profesional sanitario especializado».

Cristina Lojo é matrona no Hospital Álvaro Cunqueiro, de Vigo. Ela mesma deu a luz fai once días ao seu segundo fillo nunha bañeira na súa casa. «Eu tiña a dúas matronas que me acompañaron. Como todo foi moi ben, non interviñeron practicamente nada. Pero estaban aí para controlar a evolución e ver posibles riscos», explica. «Ante a mínima dúbida, elas son as primeiras que din que hai que irse rapidamente ao hospital».

Marta Bernárdez tamén pariu na súa casa, pero ademais atende partos a domicilio a través da clínica Lúa de Brigantia, en Vigo. Fan uns quince partos ao ano, sempre cunha preselección para confirmar que os criterios se cumpren. Un 10 % acaban derivados ao hospital. Bernárdez cre que non é recomendable facer en casa nin sequera a dilatación cando non existe o apoio dun profesional. Se ocorre como no caso do bebé falecido o luns en Vigo, que estaba en posición podálica (de nádegas), directamente non o atenden a domicilio, nin sequera só a dilatación.

«A min non me parece afortunada a opción de casa, o parto ten que ser no hospital», matiza o presidente da Sociedade Galega de Obstetricia e Xinecoloxía, Casimiro Bispo. As súas reticencias fundaméntanse na propia natureza do parto: «Ata o final non sabes se todo ha ir ben. Mesmo ata 24 horas despois do nacemento non o sabes». No entanto, o xinecólogo di que respecta a opción e asegura que se pode facer en certas condicións». Pon as mesmas que as matronas, e engade unha máis, case a primeira para el: «Que o hospital estea preto». O presidente da sociedade científica di que a ciencia reduciu «a morbilidad [problemas asociados] e a mortalidade a cifras mínimas grazas á asistencia nos hospitais».

A opinión do xinecólogo

Bispo explica que ata principios dos anos noventa facíase nos hospitais galegos o parto podálico sen cesárea de xeito habitual, pero desde entón, a operación está indicada. Coincide con moitas das formulacións das matronas, aínda que se lanza contra os grupos que din que hai violencia obstétrica. «Todos os partos son naturais en todos os hospitais de Galicia. O único que se fai, se non hai risco, é collerlle unha vía á muller, pero se non quere non se fai. Ela pode elixir. Igual que a epidural».

O Sergas alerta da banalización do proceso e das «correntes seudocientíficas»

O Servizo Galego de Saúde chamou hoxe a «non banalizar ou trivializar» o parto. A Administración sanitaria lembrou «a absoluta necesidade do control de todo o proceso da xestación por parte dos profesionais sanitarios». Segundo a Consellería de Sanidade, a seguridade das nais e os nenos está garantida nos hospitais públicos.

O chamamento a non trivializar débese, segundo o Sergas, a que o parto «non está exento de riscos para a saúde» e que a vixilancia é necesaria. Segundo a Organización Mundial da Saúde, cada día morren no mundo 830 mulleres por causas prevenibles que teñen que ver co embarazo e o parto. Para o Sergas, as solucións están claras: atención prenatal, atención especializada durante o parto e apoio nas primeiras semanas do embarazo. E engade que «as diferentes correntes seudocientíficas que optan por procesos ou terapias que non contan con todas estas garantías incrementan os riscos e comprometen a saúde tanto da nai como do bebé».

Pasaron tres horas desde que a nai rompeu augas ata que se avisou ao 061?

Todo se precipitou. Contactaran con polo menos tres matronas previamente porque querían optar polo parto en casa, segundo fontes sanitarias. Tiñan unha doula de confianza acompañándoos durante o embarazo. As matronas dixéronlles que non podía facerse o parto en casa porque o bebé estaba de nádegas.

Segundo explican fontes que coñecen o caso, a muller contou aos sanitarios que rompera augas ao redor das 10.30 horas do luns. O 061 recibiu a chamada ás 14 horas. Fuentes do Cunqueiro explican que «nun embarazo en posición podálica indícaselle á nai que acuda urxentemente ao hospital en canto a bolsa rompe».

Cando o persoal de urxencias chegou, só estaban o pai, a nai e o bebé, co expulsivo sen completar. O 061 tardou ao redor de quince minutos en sacalo. Os médicos creen que o bebé xa estaba morto. Ao redor das 15 horas chegaron ao hospital.

O que trasladou a familia é que quería facer a dilatación no domicilio e logo acudir ao hospital, aínda que a indicación médica era programar unha cesárea. Estando de nádegas, o parto só tería sido natural no caso de que chegase ao hospital moi avanzado. Un parto anterior xa fora no domicilio.

A nai evoluciona ben. A familia non quixo facer comentarios a La Voz.

O xulgado autoriza o enterramento 

O Xulgado de Instrución número 4 de Vigo autorizou o enterramento que solicitaran os pais. A sala xa ten o informe preliminar da autopsia do bebé, que establece que a causa da morte foi unha hipoxia (falta de osíxeno).

TAMÉN EN LA VOZ