352 incendios, 26 acusados e ninguén no cárcere un ano despois

Javier Romero Doniz
JAVIER ROMEU VIGO / LA VOZ

GALICIA

Gladys Vázquez

A falta de probas contra os autores obriga a arquivar case todas as investigacións

10 abr 2019 . Actualizado ás 22:44 h.

A coñecida como regula do 10 % é máis xeneralista que científica, pero a súa base teórica achégase á realidade das cifras oficiais de incendios forestais que cada ano manexa a Fiscalía Superior de Galicia: «Pode chegar a investigarse o 10 % dos incendios, e dese 10 % outro 10 % chegan a xuízo». No caso dos procesos xudiciais motivados pola onda de incendios que arrasou, principalmente o 15 de outubro do 2017, máis de 47.000 hectáreas, a teoría do 10 % volve situarse moi próxima á realidade. Abonde dicir que, despois dos máis de 350 incendios rexistrados naquelas xornadas, que supuxeron acusacións formais contra 26 persoas, non hai ningún incendiario entre reixas.

O informe final da Fiscalía eleva a 352 os incendios forestais rexistrados naqueles días, cunha intencionalidade do 87,7 %, segundo achegou a  Consellería do Medio Rural. Detallan no mesmo órgano de Xustiza que se iniciaron case tantos procedementos xudiciais ao longo do territorio galego como incendios houbo naquelas xornadas, e engaden, sen dar datos oficiais ao estar algúns procedementos baixo segredo de sumario, que unha parte importante xa se arquivaron ao non haber autor coñecido ou indicios de delito, por ter a súa orixe noutros incendios. Noutros se prosegue coa investigación.

A Fiscalía Superior de Galicia, actuando de oficio ante a magnitude da traxedia ambiental, concentrou os seus esforzos nos 18 incendios que superaron as 500 hectáreas, dos que 11 foron intencionados e algúns seguen investigados. É o caso das dúas frontes que entraron en Vigo procedentes de Chandebrito e  Gondomar e causaron tres mortos e o caos na primeira cidade de Galicia. Das dúas causas, unha foi arquivada, aínda que o segredo de sumario impide saber por agora en que situación está cada unha.

O que se mantén de xeito xeral sobre as motivacións en case todos os casos é o feito de que as condicións extremas de temperatura e humidade que se viviron naquelas xornadas, máis un verán extremadamente seco que se prolongou ata outubro, foron determinantes na explosiva propagación dos primeiros incendios. Abonde dicir que o último dato oficial policial fixaba en 31 os sospeitosos no conxunto de Galicia, ademais de 12 acusados de prender lume co aparente ánimo de limpar terreos con maleza e outros 14 por presuntos comportamentos incendiarios. E todo iso sen que a Fiscalía considere que houbo, tras a onda, unha organización con ánimo de atentar contra o campo galego e a súa poboación.

As conclusións policiais coinciden en moitos procesos en soster que parece obra de individuos que actuaron de xeito illado máis que de forma concertada ou coordinada. Pola súa banda, a Fiscalía descarta que os lumes fosen produto dun atentado ambiental e tampouco creen que obedezan «a unha iniciativa criminal complexa de grupos de persoas ou organizacións que actúan de forma coordinada ou planificada e que perseguen obxectivos supraindividuales». As investigacións tampouco constataron ningún factor determinante nesta onda de incendios que poida considerarse singular fronte aos manexados en anos anteriores, da mesma forma que tampouco se demostrou o uso de novos tipos de artefactos incendiarios..

O Ministerio Fiscal tampouco atopou indicios para relacionar os obxectivos dos incendiarios cos intereses que habitualmente se relacionan cos lumes no imaxinario social: «A madeira, o urbanismo e a economía do lume». Como tamén se reflectiu no informe relativo aos incendios do 2006 ou noutros posteriores. De feito, a Fiscalía mantén vixente o perfil do pirómano que xa actualizou no 2016.