O maquinista do Alvia na comisión do Congreso: «O de Angrois era un accidente anunciado»

La Voz / Europa Press

GALICIA

La Voz

O interventor do tren asegurou que non tiñan ningunha restrición á hora de usar o móbil durante o servizo

11 jul 2018 . Actualizado ás 20:13 h.

O maquinista do Alvia sinistrado en Santiago, Francisco José Garzón Amo, asegurou esta tarde, durante a comisión de investigación do accidente de Angrois no Congreso dos Deputados, que o suceso foi «un accidente anunciado», dado que era unha liña «carente de toda seguridade» para controlar a velocidade do tren. A intervención de Garzón foi lida polo secretario da comisión, o deputado de En Marea Antón Gómez Reino, por decisión do comparecente, quen se mostrou moi afectado o comezo da sesión. «Preferiría que o lese outro», sinalou entre bágoas.

«Era un accidente anunciado nunha liña, ao que se ve, sen análise e avaliación de riscos de todos os elementos ferroviarios e carente de toda medida de seguridade que controlase que os trens non superen a velocidade determinada en cada tramo e sobre todo na curva», explicou na intervención lida por Gómez Reino.

Garzón Amo, que compareceu acompañado do seu avogado debido á súa condición de imputado no procedemento xudicial polo sinistro, agradeceu de novo ás vítimas do accidente e aos seus familiares a «actitude e comprensión que demostran cada día» con el e volveu pedirlles perdón.

«Prefería ter morto eu a un de eles», dixo o condutor sobre a actitude que mostraron con el os afectados

O maquinista pediu que durante a sesión se escoitase o audio da conversación que mantivo co interventor o día de o suceso, con posterioridade ao accidente, solicitude que foi denegada pola mesa. De feito, o intento do deputado de ERC Gabriel Rufián de reproducir a gravación durante a súa intervención motivou a decisión do presidente da mesa de suspender a comparecencia, que se renovou poucos minutos despois.

Foi tamén o deputado de ERC quen preguntou a Garzón Amo se se sentía unha cabeza de turco no caso do Alvia, unha valoración na que o maquinista non quixo entrar. «Considérome unha persoa normal que tivo un accidente, que cumpría co seu traballo. E unha chamada foi a fatífica», declarou moi emocionado o maquinista, quen tamén sinalou durante a súa intervención inicial que non existía ningunha sinalización que limitase a velocidade na curva.

El maquinista del Alvia, durante su comparecencia en la comisión
O maquinista do Alvia, durante a súa comparecencia na comisión

A deputada Alexandra Fernández insistiu na importancia de escoitar o audio completo da conversación entre o maquinista e o interventor, no que ademais de admitir Garzón que pasara a curva a 190 quilómetros por hora en lugar da 80, o condutor insistía en que xa advertira do risco. «Isto xa llo dixen ao de seguridade (...) que isto era moi perigoso, que isto ía pasar (...) Eu creo que iso é un fallo de seguridade», dixo Garzón nesa conversación, segundo leu a deputada de En Marea.

Fernández tamén preguntou ao condutor do Alvia como vivía a actitude que cara a el mostraran as vítimas. «Prefería ter morto eu a un de eles», resumiu.

Durante a sesión da tarde, tamén compareceu o interventor do tren, Antonio Martín Marugán, quen, ademais da chamada anterior, mantivo unha conversación telefónica co maquinista antes de que se producise o accidente e que, durante a súa intervención na comisión, asegurou que nunca recibiu ningunha indicación da compaña que limitase o uso do teléfono móbil nin que alertase do risco de utilizalo durante o servizo. O maquinista recoñeceu que foi durante esta conversación cando se despistou, pero insistiu en que tiñan obrigación de atender a liña corporativa. «Tiñamos libre disposición para chamar cando tiñamos que chamar. Non tiñamos ningunha molestia», indicou, pola súa banda, Martín Marugán, quen admitiu que, con posterioridade ao accidente, a empresa si recomendou ao persoal que as chamadas «se restrinxisen a casos excepcionais», aínda que non se tratou dunha prohibición.

Antonio Martín Marugán, interventor del tren siniestrado en Santiago
Antonio Martín Marugán, interventor do tren sinistrado en Santiago

Testemuños dos afectados

Manuel Salvador Román, familiar dunha vítima do accidente do tren Alvia en Angrois no que morreron 80 persoas o 24 de xullo do 2013, reclamou este mércores na comisión do Congreso que investiga o sinistro que os responsables da «neglixencia» pidan perdón ás vítimas por un episodio que «xamais debeu ocorrer». Así, destaca o contraste coa actitude do maquinista, que si trasladou as súas desculpas.

Na segunda xornada da comisión, que serviu para escoitar un novo testemuño dunha vítima do accidente, Salvador, que perdeu á súa muller no sinistro, reclamou á comisión que traballe de forma independente para que «afloren actos ou non actos que se fixeron de forma imprudente». «Que saia a verdade, que se saiba que pasou e por que pasou», pediu aos deputados.

«Rogo aos que tiveron algo que ver que me pidan perdón a min e aos que seguimos sufrindo por algo que xamais debeu ocorrer», subliñou, apuntando a que a depuración de responsabilidades políticas servirá para que os afectados poidan ter «un certo descanso».

Ao tempo, Salvador puxo de manifesto o seu agradecemento co servizo de atención ás vítimas de Renfe, do que di que recibiu un excelente trato, a diferenza doutras vítimas que compareceron na comisión.

«Cacería» contra o maquinista

O presidente da plataforma de Vítimas, Jesús Domínguez, que foi o primeiro comparecente que acudiu á comisión, seguiu o resto de testemuños de vítimas. En declaracións aos medios de comunicación mostrouse esperanzado de que a comparecencia de Francisco José Garzón servise para aclarar que a verdade que se filtrou aos medios por parte do ministerio, achacando o accidente á velocidade á que circulaba, foi unha manobra para «eludir o resto de responsabilidades».

«Volverá pedir perdón, é a única persoa que o pediu», augurou con acerto Domínguez, quen cualificou de «cacería» o tratamento que se fixo de Garzón por parte do Goberno. «Temos claro que tivo un descoido, pero quíxose ocultar a desconexión dos sistemas de seguridade e outras neglixencias», resolveu.

Polo seu lado, a deputada de En Marea Alexandra Fernández recalcou que en «cinco minutos» de cada comparecencia das vítimas hanse «desmontado» cinco anos de «mentiras» do PP e PSOE sobre o accidente. E reivindicou que volvan ao final da comisión para que poidan contestar ás seguintes comparecencias que se vaian dando no Congreso.

«Desmontaron esa idea de que o maquinista era o culpable de todo para ocultar as causas máis profundas que son as que debemos analizar na comisión», sinalou Fernández, recoñecendo á plataforma a investigación que realizou sobre o accidente, en contraposición con Renfe e Adif que «estiveron negándose» a colaborar coa xustiza.

Pola súa banda, a directora da Oficina de Atención a Vítimas de Renfe, Carmen Jiménez Berrocal, defendeu este mércores no Congreso a xestión que fixo a empresa pública «envorcándose» desde o «minuto uno» na atención aos afectados polo accidente do Alvia en Angrois (Santiago de Compostela) o 24 de xullo de 2013, no que morreron 80 persoas.

Ademais, destacou que a entón ministra de Fomento e actual presidenta do Congreso, Ana Pastor, estivo «moi presente» e mantivo «contacto permanente» coa oficina para coñecer o estado das vítimas.

Ante a comisión do Congreso que estuda as causas do sinistro, Jiménez explicou que desde o «minuto uno» desprazouse persoal de Renfe ata o lugar do accidente para dar apoio ás vítimas. «Envorcouse o ferroviario, con leste e con calquera accidente», alegou.

No entanto, Jiménez admitiu que ata o día 29, cinco días despois do sinistro, non se conformou formalmente a oficina. «Como tal xa estaba tras o accidente, virtualmente, pero logo fíxose con nome e localización especial», detallou ante unha pregunta do deputado socialista Odón Elorza.

O que faga falta

O representante do PP na comisión, Celso Delgado, que optou por non realizar preguntas ás vítimas do accidente, estreouse cuestionando a Jiménez, nunha batería de preguntas relacionadas co papel que tivo a entón ministra de Fomento.

Segundo contestou a directora da Oficina de Atención a Vítimas de Renfe, Pastor mantivo contacto con ela e mostrouse preocupada por facer un seguimento do estado e o ánimo das vítimas, e deu instrucións para que a oficina contase con todo o que necesitase.

«(Pastor) Estivo moi presente, falamos continuamente. Foi moi doloroso, tivemos reunións e intentou axudar en todo o posible», recalcou ante os deputados, fronte aos que asegurou que Renfe se chegou a exceder nas súas funcións xestionando temas relacionados con pólizas de seguros para que os afectados tivesen a maior cobertura posible.

Defende que se puxo en contacto coas vítimas 

Igualmente, a representante de Renfe sinalou que se puxo en contacto persoalmente con todas as vítimas do accidente salvo con oito, catro coas que foi imposible contactar e outras catro que vivían no estranxeiro.

Por iso, rexeitou a versión dada por María Concepción Díaz, vogal da asociación de prexudicados polo accidente ferroviario do Alvia (Apafas), que na súa comparecencia deste martes dixo que case cinco anos despois da catástrofe non recibiu ningunha chamada, nin ningunha desculpa por parte de Renfe.

Jiménez reiterou, ante a incidencia neste tema da deputada de En Marea Alexandra Fernández, que chamou persoalmente a todas as vítimas menos a oito. «Fun eu, non hai ninguén máis na oficina. Sorpréndeme que alguén coa que falei... talvez non se acorda», apuntou.

E explicou que no caso específico de Apafas, ela reuniuse co seu presidente Cristóbal Gonzalez e o seu avogado en encontros en Fomento que contaban con responsables do ministerio como a entón titular, Ana Pastor, o exsecretario de Estado, Rafael Catalá, e os presidentes de Renfe e Adif.

«O equipo que formamos a oficina somos persoal altamente cualificado, intentamos ser o mais eficiente cunha sensibilidade especial para intentar chegar a eles e axudarlles. Non se pode contentar, poderíase mellorar pero intentamos facelo o mellor posible», reiterou Jiménez.