1. Estreamos en Roncesvalles o Camiño en bicicleta

GALICIA

Iago García / Senén Rouco

A beleza e a dureza do Camiño reciben aos aventureiros en Roncesvalles. Sinalización clara e precisa na primeira etapa, difícil para os ciclistas

30 ago 2018 . Actualizado ás 16:16 h.

Moito antes daquel xacobeo do ano 1993, que coa simpática mascota Pelegrín deu un salto en canto a difusión nacional e internacional, o Goberno de Navarra xa sabía que a ruta xacobea merecía coidado. En decembro de 1988 avogaba por delimitar o Camiño de Santiago ao seu paso pola comunidade e deixaba non só establecido o seu trazado, senón tamén un rigoroso réxime de protección urbanística.

La Voz nos próximos días comprobará en bicicleta o estado do Camiño Francés, e neste primeiro percorrido, os 47 quilómetros que separan Roncesvalles de Pamplona , a nota é de sobresaliente.

A sinalización é clara e precisa e está alí onde lla necesita sen excesos. É a oficial, de fondo azul e coa cuncha amarela sobreposta. Refórzase en ocasións coa cada vez máis recorrente frecha amarela pintada. Aquí (xa veremos en Castela e León e en Galicia) brilla pola súa ausencia o intentar dirixir ao peregrino a negocios particulares con enxeños de dubidosa estética e que prexudican a imaxe dun fenómeno global. Rizando o rizo, e con Pamplona vivindo a semana grande de San Fermín, chegamos ao mediodía coas bicicletas ata a rúa Estafeta, abarrotada de xente. Non tivemos ningún problema para saír despois ata o noso hostal, a seis quilómetros de Iruña, en Cizur. Hai varios quilómetros de carril bici, así como sinalización horizontal (rechamantes cunchas prateadas separadas escasos metros) e vertical na capital navarra.  

A paisaxe de Hemingway

A beleza das ladeiras que ao saír de Roncesvalles son regadas polo río Irati cativaron a Ernest Hemingway, reporteiro norteamericano que días antes de cubrir para a súa revista os peches dos sanfermines pescaba troitas nestas verdes paisaxes. A estética que el reflectiría na novela The Sun Also Rises (título inexplicablemente traducido como Festa, por moito que o autor fale dos populares festexos pamplonicas) permanece hoxe inalterada. Os aquí denominados pobos cale mostran con orgullo vivendas tradicionais de como máximo tres alturas, coroadas por unha galería de madeira con protagonismo para frondosas xardineiras de flores vermellas. Ocorre en Espinal ou Zubiri, que embelesan a calquera que transite pola N-135.  

Motivos mil

A rutina peregrina implica cambios. O que máis se nota é o de madrugar. Canto antes sales, mellor chegas ao teu destino evitando as horas centrais do día. Iso no verán é fundamental. E os que antes saen adoitan ser os peregrinos estranxeiros, talvez mellor habituados. Polo que puidemos constatar, son maioría. «Onte ceei cun coreano, unha brasileira, dous xaponeses e unha alemá», apunta respecto diso Rafael Torrexón. Este segoviano, que xa ten unha compostela no seu haber, repite só durante unha semana, que talvez lle deixe, indo a pé, en Logroño. «Isto non é só camiñar e cumprir etapas; é moito máis, é espiritual e relixioso», di a polaca Joanna Szymusiuk suxeitando enérxica un bastón. Fixo o do Norte hai un ano, completou o Francés en bicicleta fai dous e hoxe sae ao alba. «Pamplona is so hot for me» (demasiado calorosa para min), di, acostumada como está a veráns fríos. Pero tamén hai novatos, como a italiana Cristina Savioli: «É cada vez máis popular no meu país», aduce. «E necesitábao: hai unha motivación moi persoal, para sentirme mellor, quería simplemente algo diferente ao cotián».

Facer esta etapa en bicicleta require certo fondo físico e, se nos atrevemos a circular polos mesmos tramos que os peregrinos que van a pé, esixe pericia. A chegada ao alto do Erro parece que supón deixar atrás a dificultade. Pero a baixada ata Zubiri, escarpada, é perigosa. Por estrada nacional é máis cómodo, pero perde encanto.

Mañá, segunda etapa Pamplona - Estella   

«O primeiro ao chegar será abrazar por enésima vez ás dúas Marías»

Andaluces en ruta
Andaluces en ruta SENÉN ROUCO

Chegando ao albergue dunha Pamplona vestida de branco e vermello, destaca o perfil colorista das mochilas e camisetas dun grupo de andaluces. En total son 60, que na súa maioría repiten experiencia e recoñecen un dominio absoluto da terra que teñen como obxectivo: «Para min é un orgullo ir todas as tardes a ver ás Marías, á praza do Obradoiro..., a muralla de Lugo, o río Miño... A min é que Galicia me encanta», comenta xocoso José María Núñez, cun indubidable acento sevillano. Viaxou con frecuencia á nosa comunidade, pero con todo será este 2018 cando sele a súa primeira compostela. Nunca é tarde, se o Camiño é bo.

«Ten algo especial, queda para sempre no corazón»

Ronald Struys, hospitalero
Ronald Struys, hospitalero SENÉN ROUCO

Ás dez da noite péchanse as portas e antes das seis acender as luces. Os voluntarios que se encargan do albergue de Roncesvalles son escrupulosos coas normas. Son, na súa maioría, voluntarios holandeses, da organización Van Sint Jacob. «Eu fíxeno xa catro veces e agora é a segunda vez como hospitalero aquí», di Ronald Struys. Estar xubilado permítelle difundir a súa paixón pola ruta xacobea. O que talvez sorprende máis é que o seu coñecemento de idiomas, especialmente de inglés, é alto. Con todo, se non se domina, con moitos deles pode ser difícil comunicarse. Aínda que, iso si, son todo predisposición.

CONSULTA AQUÍ As OUTRAS ETAPAS DO CAMIÑO DE SANTIAGO: