Pero cantos galegos somos?

Carlos Punzón
carlos punzón VIGO / LA VOZ

GALICIA

M.Moralejo

Máis de 2,8 millóns de nacemento, e 3,5 millóns sumando residentes foráneos, descendentes e nacionalizados

30 jun 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Cantos galegos somos? Pois depende . Non cabe outra resposta. A galeguidade está determinada polo nacemento, pero tamén pola vinculación residencial, as orixes familiares e a adquisición da nacionalidade con referencia administrativa a unha localidade galega.

Se se suman todas esas posibilidades hai neste momento 3.558.234 galegos. Pero esa é a cifra gorda que é necesario desentrañar, sobre todo porque en Galicia viven só 2,7 millóns de persoas.

Galegos de nacemento

2,8 millóns. O último padrón confeccionado a 1 de xaneiro establece que en Galicia viven 2.332.135 persoas nadas na mesma comunidade. Outros 153.205 viron a primeira luz da súa vida tamén en Galicia, pero agora teñen o seu fogar no estranxeiro. E 340.805 galegos tamén de berce habitan nalgunha outra comunidade española. En total son pois 2.826.145 os galegos con vida que naceron en Galicia e ben viven na súa terra de orixe, no estranxeiro ou no resto de España.

Por autonomías

Madrid, Barcelona e País Vasco. Os galegos de nacemento que viven noutras comunidades son xa que logo o segundo colectivo máis numeroso de cantos forman o grupo de nados en Galicia. Madrid é a primeira comunidade en presenza galaica de primeira xeración, con 78.187 censados. Cataluña forma o segundo foco, con outros 70.277, (59.848 deles en Barcelona), e o País Vasco, o terceiro con 41.978 máis. A Rioxa é en cambio onde menos galegos hai empadroados.

Por países

América primeiro. O continente americano segue sendo o lugar de acollida da maioría dos emigrados de Galicia. Ata 91.194 nados na comunidade están inscritos an algún dos seus países, con Arxentina (42.950), Venezuela (14.368) e Brasil (11.777) na cabeza. Pero Europa vai comendo terreo nesta presenza galega, ao sumar agora 51.597 nados en Galicia. Suíza lidera a listaxe con 18.847 e Francia, con 9.545. En Oceanía hai xa 1.001 galegos de nacemento, en Asia 608 e en África 460 máis.

Galegos por elección

368.805. Establecido pois que hai 2,8 millóns de persoas nadas en Galicia repartidas polo mundo e que 2,3 millóns deles viven na comunidade, sumemos agora aos galegos por decisión residencial, é dicir, por decisión propia.

Hai 147.243 persoas nadas noutras autonomías que estableceron a súa vivenda e a súa vida en Galicia. E de onde viñeron? Os castellanoleoneses son maioría nesa inmigración interior, ao sumar 32.311 persoas. Séguenlles os asturianos, os outros veciños de Galicia, cunha colonia que ascende a 17.375 integrantes. E case á vez como achega do resto de España sitúanse Cataluña (16.297 censados) e País Vasco (16.263).

Pequena, pero aínda viva, é a presenza de residentes que se trasladaron a Galicia desde territorios que aínda eran colonias españolas no seu momento como o Sahara, Cabo Juby, Ifni, Guinea, Tetuán, ou Larache entre outros enclaves. Deles chegaron e seguen empadroados en localidades galegas 94 persoas.

E finalmente, ao grupo de galegos por elección residencial súmanse 221.468 persoas máis nadas no estranxeiro, uns con nacionalidade española por antecedentes familiares, practicamente a metade, e o resto chegados sen outra vinculación. Portugal, Romanía, Brasil, Venezuela, Marrocos e Colombia, son por esa orde as bases de procedencia por nacionalidade dos novos galegos procedentes do estranxeiro.

Galegos por papeis

Descendentes e nacionalizados. A comunidade irlandesa está formada por 6,3 millóns de persoas (4,5 na República de Irlanda e 1,8 millóns en Irlanda do Norte). Pero a pesar desa dimensión, os irlandeses calculan que hai máis de 100 millóns de persoas en todo o mundo que declaran proceder de Irlanda ou identificar os seus antepasados un apelido de orixe irlandesa. Nos Estados Unidos aseguran contar con esa vinculación 33 millóns de persoas.

As cifras das raíces galegas talvez non se poidan elevar ata ese volume, pero sin duda, de buscarse a pegada galega esta aparecería nun máis que notable número de centro e suramericanos. De entrada, a lei da memoria histórica propiciou que os fillos e netos dos emigrantes españois que deixaron o país por motivos políticos e económicos, fundamentalmente por mor da guerra civil e a ditadura, puidesen solicitar a nacionalidade española aínda que nunca pisasen a terra dos seus antepasados. Aínda que xa se pechou fai sete anos dita posibilidade, consulados en países como Cuba seguen tramitando as peticións acumuladas desde entón. Por iso a colonia galega no estranxeiro deu un salto considerable nesta década ata chegar agora a 363.284 persoas que están vinculadas administrativamente a Galicia e poden votar nos seus procesos electorais aínda que non coñezan esta terra. A eles súmanse os 153.205 emigrantes que si naceron en Galicia.

Conta final

3,5 millóns de galegos. Xa que logo, hai 2,3 millóns de persoas nadas en Galicia que viven na propia comunidade autónoma; outros 340.000 nados en Galicia que viven no resto de España, e 153.000 máis que fano a día de hoxe no estranxeiro. Ao padrón de residentes en Galicia súmanse 368.805 veciños nados ben noutros puntos do Estado ou no estranxeiro, e por outra banda 363.284 descendentes de emigrantes e nacionalizados españois. Total, somos 3.558.234 galegos, 858.234 máis dos que en realidade viven na comunidade, cifra que de lograr atraerse dalgún xeito paliaría o declive demográfico e o despoboamento que sofre Galicia.

Cantos seremos

3,5 millóns de galegos. As proxeccións de poboación non poden prever a evolución das colonias de nados nunha comunidade que vivan fose dela, pero si que pode ocorrer demográficamente por autonomías. E o que os estadistas prevén é que Galicia terá no ano 2031 un total de 2,48 millóns de persoas, unhas 210.000 menos que agora.

Miles de fillos de nacionalizados esixen poder vincularse ás súas orixes

Desde hai anos un grupo de fillos, netos e bisnietos de emigrantes españois veñen esixindo á Administración española que atenda a súa esixencia de poder adquirir a nacionalidade dos seus devanceiros. Hai familias nas que uns fillos puideron acceder ao pasaporte español e outros non. Estes son os que cando a lei da memoria histórica abriu a porta á nacionalización de descendentes fíxoo para os máis inmediatos, quen á súa vez lla transmitiron aos seus fillos menores de idade. Os que xa superaran os 18 anos non puideron acceder á nacionalidade, como tamén os que non a ratificaron cando cumpriron a maioría de idade. Son miles de casos os que se enmarcan na devandita casuística, a maioría deles con vinculación a Galicia de novo.