O 66 % dos traballadores do Sergas que non se xubilan aos 65 son médicos

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

JOSE PARDO

Sanidade ve factible ampliar ata os 70 anos esta posibilidade para o seu persoal

07 may 2022 . Actualizado ás 12:49 h.

En maio do 2016 a Consellería de Sanidade volveu autorizar as prórrogas de xubilación ao seu persoal. Ata o 2013, aqueles traballadores que querían seguir activos máis aló dos 65 anos (fundamentalmente médicos) non tiñan dificultades para facelo ata os 70, pero a crise levou ao Sergas a pechar a billa a todos. Permitiu de novo esta posibilidade ata os 67 anos, e agora amplíaa aos 68. E é bastante probable que o faga no futuro ata os 70. O propio conselleiro de Sanidade, Vázquez Almuíña, mostrouse a favor, aínda que será unha decisión que vaia asumíndose ano a ano.

Son basicamente os médicos os que deciden prorrogar a súa vida laboral. As cifras demóstrano. Hai máis de 38.000 traballadores no servizo público de saúde, dos que uns 7.000 son médicos. Pero dos 300 profesionais que están en prórroga, 204 son facultativos, dous terzos do total. Outros douscentos poderán sumarse a esta posibilidade, xa que no ano 2018 cumpren 65 anos 214 médicos. En total, ao longo deste ano hai 700 traballadores que poden solicitar a prórroga para manter a súa vinculación co Sergas.

Un dos motivos para volver conceder prórrogas de xubilación é a mellora da situación económica. Outra, que no caso dos facultativos faltan especialistas. Non é unha realidade galega, senón de todo o Estado. Hai de feito un grupo de traballo constituído entre o Ministerio de Sanidade e as comunidades cuxo obxectivo é precisamente ese: identificar a situación actual e propor medidas para paliar a escaseza de facultativos.

En Galicia as necesidades a curto prazo están en medicamento de familia, pediatría de atención primaria, urología e anestesia, mentres que a medio prazo as dificultades de cobertura afectarán a alergología, cirurxía pediátrica e reumatoloxía.

Para evitar estas carencias unha das medidas habilitadas polos servizos de saúde é a prórroga da xubilación, que consegue reter a máis facultativos. Pero non é a única. A nivel estatal expúxose tamén modificar o Real Decreto 1146/2006 para incentivar ou reter especialistas en prazas de difícil cobertura, por exemplo as rurais, unha medida que ve con bos ollos o Sergas e que implicaría incentivos económicos, na carreira profesional ou computar de forma bonificada o tempo traballado.

Máis mir e estranxeiros

Hai outras dúas iniciativas que puxo en marcha Sanidade para ampliar o seu número de facultativos. A primeira é formar máis especialistas, ampliando o número de prazas mir. En pediatría os hospitais galegos teñen vinte prazas acreditadas, pero solicitouse elevalas a 26. No caso dos médicos de familia, fórmase anualmente a uns 98 profesionais, e a intención da Xunta é chegar a 110 nun ou dous anos. A outra medida, que non viron ben os propios facultativos, é a posibilidade que abriu a Administración sanitaria coa súa reforma da Lei de Saúde para que os médicos extracomunitarios poidan ser contratados como estatutarios se existe unha necesidade real, algo que xa permiten outras catro comunidades autónomas e ao que acaba de unirse Galicia.

«Moitos se foron con gran desgusto, é difícil deixalo»

«Un médico é sempre médico e normalmente ama a súa profesión». Isidro Rodríguez López, xefe de medicamento interno do CHUS, acaba de estrear a súa primeira prórroga de xubilación, tras cumprir os 65 anos fai tan só uns días. Faino con convicción e vocación, e non dubidou á hora de aprazar a súa retiro: «No meu caso estou moi a gusto coa miña profesión e creo que a estas idades estamos nun moi bo momento en canto a capacidade diagnóstica. Deixar de traballar bruscamente aos 65 anos é moi prematuro, cando estás practicamente no teu mellor momento», explica este facultativo do Hospital Clínico de Santiago.

Profesor asociado na USC, destaca esta faceta dos facultativos, a de formar e tutelar aos estudantes, «que é unha das partes máis interesantes do medicamento, porque é importante rematar a carreira con algúns coñecementos prácticos». Coa idade, explica, adquírese moito ollo clínico que outorga a experiencia: «Todos os enfermos que viches permítenche atinar máis, ter máis serenidade e estar moi preparado».

Entre o 2013 e o 2016 o Sergas pechou a porta a calquera tipo de prórroga, o que, afirma Isidro Rodríguez, «provocou que moitos compañeiros se fosen con gran desgusto, porque é difícil deixalo». De feito, afirma este facultativo que se perdeu un colectivo de xente moi ben preparada, deixando un oco difícil de encher. No entanto, asegura que estas prórrogas a partir dos 65 anos non deberían ser unha porta totalmente aberta. «Tampouco ten por que ser universal, o Sergas ten a capacidade de dicir a quen lla dá e a quen non, máis ou menos todo o mundo na profesión coñece o interese e sabe de que pé cojea cada un», sostén. Asegura que na súa contorna un 80 % dos compañeiros optan por seguir traballando máis aló dos 65.

Vitalista e defensor da sanidade pública, chancea asegurando que ás súas 65 aínda é «un neno». Cre de feito que aos 70 hai moitos facultativos que están en plenas condicións: «Imaxina a alguén como Evaristo -se refire a Evaristo Varo, que iniciou en Galicia os transplantes de fígado- que lle din que se acabou. ¡Sería unha gran perda!».

A sanidade galega conta con 38.050 empregados

Máis de 38.000 traballadores traballan no Sergas, en concreto 38.050, o que supón 1.544 máis que fai nove anos. A Xunta asegura que o número de médicos de familia incrementouse nun 7 %, e nun 6 % o de enfermeiros. Un cadro amplo pero que non ten a estabilidade que quixese. A precariedade é un dos principais motivos de queixa, sobre todo en atención primaria, con contratos de días. O Goberno central puxo en marcha un plan de estabilización, tras as sentenzas europeas que prohiben encadear contratos temporais, nun máximo do 8 %. O Sergas prevé que co seu propio plan esta temporalidade reducirase ao 5 %.