Yamagata, o virus que está complicando a epidemia de gripe

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

CHOP

A maioría dos casos notificados son da cepa B e dun tipo que non recolle a vacina administrada

13 ene 2018 . Actualizado ás 16:00 h.

Os virus da gripe teñen pequenas mutacións cada ano, o que obriga a cambiar a composición das vacinas. O que ocorre é que en ocasións acaban circulando cepas non tan parecidas, o que fai que a vacinación perda parte da súa efectividade. Iso si, protexerse é sempre eficaz para evitar complicacións graves ou a morte.

A vacina deste ano

Míchigan, Hong Kong, Victoria . España distribuíu este inverno unha vacina trivalente con dúas cepas A e unha B. As A Míchigan e Hong Kong, e a B Brisbane, da liñaxe Victoria . A composición elabórase cada ano tendo en conta que virus circularon o inverno anterior, e canto máis se asemellen máis efectividade terá. Este ano Yamagata está complicando a epidemia. E é que tal e como recolle o Centro Nacional de Microbioloxía, que caracteriza xeneticamente os virus, hai cepas Hong Kong, Míchigan, Singapur e Victoria , e 29 virus da liñaxe Yamagata, que non coincide cos recolleitos na vacina e que circulan de forma maioritaria. A Sociedade Española de Medicina Familiar e Comunitaria (semFYC) sinalou onte que o predominio de Yamagata fixo que a vacina teña unha efectividade do 25 %, aproximadamente. Isto pode facer pensar que a vacina non é unha boa ferramenta, pero os especialistas de enfermidades infecciosas aclaran que, «se reducimos un 25 % a afectación en persoas que pertencen a colectivos de risco, como maiores con enfermidades crónicas, trasplantados ou bebés, é aconsellable vacinarse».

Complicacións

Vacinarse reduce á metade os riscos. Que a efectividade da vacina sexa menos alta non implica que non sexa o mellor xeito de protexerse, e sobre todo da peor parte da gripe, as complicacións e a morte. Un estudo que acaba de facer público o Instituto de Saúde Carlos III, realizado en vinte hospitais de sete comunidades autónomas, demostra que nas persoas maiores o efecto da vacinación antigripal para previr casos graves duplica o efecto para reducir os menos graves. É dicir, que a vacinación durante varias tempadas en persoas de idade ten un efecto protector das consecuencias máis importantes -ingresos en uci e falecementos- maior que das menos graves.

Recomendacións

Atender aos enfermos noutras consultas. A semFYC pediu que se implanten protocolos específicos nos centros de saúde nos casos sospeitosos de gripe. Un deles é que os pacientes que teñan gripe sexan atendidos en consultas específicas durante os períodos de epidemia, xa que as salas de espera son un punto quente para a transmisión da enfermidade. Esta sociedade científica tamén lembra os consellos máis efectivos para facer fronte á epidemia, como lavarse as mans con xabón con frecuencia, taparse a boca e o nariz ao toser ou estornudar, ventilar as estancias, non consumir antibióticos se se trata dun arrefriado ou unha gripe, empregar antitérmicos se hai febre e en persoas sen factores de risco nin enfermidades crónicas non acudir a urxencias se o estado xeral non presenta síntomas de alarma.

Como actuar con gripe

Repouso e antitérmicos. Repouso, moitos líquidos, sobre todo zumes e auga, e antitérmicos para facer fronte aos síntomas. A gripe é unha enfermidade non grave, salvo en persoas con factores de risco, pero que produce malestar xeral. Nos casos nos que discorre sen ningún síntoma de gravidade -dificultade para respirar, non poder reter líquidos, convulsións- a persoa pode permanecer no seu domicilio, e de feito recoméndase para evitar o contaxio. Cando hai un factor previo ou unha complicación, o primeiro nivel asistencial ao que acudir é o centro de saúde, seguido da chamada ao 061, o PAC e finalmente as urxencias hospitalarias, cando aparece un signo que pode traer complicacións.