Bruxelas conclúe que o accidente do Alvia non se investigou «de forma apropiada»
GALICIA
O informe avala a teoría das vítimas e cuestiona que só se culpe ao maquinista
08 jul 2016 . Actualizado ás 12:56 h.«O accidente do tren de alta velocidade ocorrido o 24 de xullo do 2013 nas inmediacións de Santiago de Compostela, que ocasionou 80 mortes e 152 feridos, aínda non ha investigouse de forma independente como require a Directiva de Seguridade Ferroviaria». É a conclusión demoledora á que chegou a Axencia Ferroviaria Europea (ERA) no seu informe sobre o sinistro de Angrois. Cinco meses despois de concluír o texto, onte por fin o documento viu a luz. Ábrense as portas a retomar desde cero as investigacións sobre o tráxico accidente.
O documento encargouno a Comisión Europea á Axencia Ferroviaria Europea (ERA) tras a reunión que mantiveron os seus responsables o 17 de novembro do 2015 coas vítimas e a portavoz do BNG para Europa, Ana Miranda, quen esixiron entón que se estudasen as irregularidades nas pescudas levadas a cabo pola Comisión de Investigación de Accidentes Ferroviarios (CIAF) sobre o accidente do Alvia. Achegaron información sobre a mala praxe do Ministerio de Fomento á hora de organizar o corpo de investigación e Bruxelas comprometeuse a estudar o caso.
Tras oito meses de tediosa burocracia, presións políticas e silencio institucional, onte as autoridades europeas entregaron o texto que bota por terra o traballo da CIAF.
Bruxelas admite nese informe que a investigación que levou a cabo o organismo tutelado por Fomento «non foi independente», a pesar de que a ministra española Ana Pastor insistiu en múltiples ocasións en que se actuou conforme ás normas, ignorando as demandas dos damnificados que piden desde fai tres anos que se repita o traballo. O texto desbarata os argumentos do Goberno e desacredita á CIAF, asegurando que a composición dos seus membros, entre os que se atopan a propia ADIF e Renfe, non se axustou á normativa europea porque son parte involucrada no caso: «Non foi investigado de forma independente (...). A obrigación de investigar o accidente non foi cumprida de forma apropiada», reza o documento. A CIAF rexeitou onte nun comunicado todas as acusacións e lembrou que se someteu a unha «avaliación voluntaria» ante ÉRAA, cuxos responsables non mostraron no seu momento «obxección algunha» ao informe dos investigadores.
O pau para o Goberno español é «un triunfo» para a Plataforma de Vítimas do Alvia, que tivo que acudir ás altas instancias da Unión Europea en busca de respaldo ás súas denuncias. O texto non só dá credibilidade á información achegada polos afectados, tamén suxire a necesidade de repetir a investigación e deixa a porta aberta a abrir un novo proceso de infracción a España por incumprir a actual normativa de seguridade ferroviaria: «Dada a natureza moi seria do accidente, a Axencia contempla unha investigación que reúna os requisitos de independencia e que aborde como mínimo as deficiencias identificadas». E non só iso. Os expertos europeos mostran o seu estupor ante o peche en falso do caso no que tan só se culpou do sinistro ao maquinista, Francisco José Garzón Amo. «A investigación puxo o foco das responsabilidades no condutor (erro humano) sen ter identificado as causas subxacentes dentro dos organismos involucrados (ADIF, Renfe, Dirección Xeral de Ferrocarrís)», conclúe ÉRAA. «Tampouco se fixo unha análise suficiente sobre as decisións que se tomaron en torno ao deseño da liña», engade.
Este paso cara a adiante de Bruxelas engade presión ás autoridades españolas e galegas, que defenderon en todo momento a investigación da CIAF. Tanto o Partido Popular como o Partido Socialista tombaron no Congreso dos Deputados e o Parlamento de Galicia as iniciativas para abrir unha nova investigación independente. Onte, antes de coñecerse o contido do informe, o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijoo, tratou de salvar os mobles sen entrar a valorar a conclusión de Bruxelas: «A pesares de que algunhas das vítimas crean que a miña posición é pasiva, podo asegurar que o que estou facendo é porque creo no Estado de dereito, porque creo que a política non pode ser unha política corrosiva para intentar buscar responsabilidades na Administración», asegurou acusando de forma velada a algúns partidos de . . «utilizar as mortes para facer política»
A partir de hoxe abrir un novo camiño para as vítimas. A Audiencia Provincial da Coruña reabriu o caso o 28 de maio e agora a plataforma conta co sostén de Europa.
Os afectados e o BNG piden as dimisións dos responsables políticos
«Este informe deixa claro que a ministra nos mentiu na reunión que mantivemos persoalmente con ela». Así de cru mostrouse onte o presidente da Plataforma de Vítimas do Alvia, Jesús Domínguez. Os afectados puideron confirmar de man da Comisión Europea que o Goberno español non velou, como se comprometeu, pola transparencia e independencia da investigación da CIAF. Agora esixen a dimisión da máxima responsable de Fomento, a ministra Ana Pastor: «É triste ter que agardar tres anos á conta da loita de persoas que teñen que superar perdas de familiares e que loitan cos seus propios recursos (...). Non podemos agardar máis. Teñen que depurarse responsabilidades políticas», reclamou Domínguez.
Un informe «demoledor»
Á demanda sumouse a responsable do BNG para Europa, Ana Miranda, quen acompañou e apoiou as denuncias das vítimas nestes tres anos de ardua pelexa institucional na que tiveron que remar case en solitario. Onte celebraba coa plataforma o apoio de Bruxelas: «
O informe é demoledor. Agardo que sexa un paso decisivo para esclarecer a verdade e as responsabilidades políticas e xurídicas, por respecto ás vítimas e ao conxunto da sociedade galega. A señora ministra despois deste informe debería dimitir de inmediato e con ela todos os responsables de seguridade ferroviaria española»
, asegurou. O alivio das vítimas tras ter recibido o capote da Comisión Europea contrasta coa sensación de desamparo institucional que sufriron durante todo este tempo: «Houbo un abandono institucional absoluto. Tamén por parte do Partido Socialista e o Partido Popular. Só nos apoiaron algunhas formacións como o BNG», lamentou unha das portavoces da plataforma, Teresa Gómez-Limón, quen arremeteu contra a estratexia do Goberno español de esconder a verdade baixo a alfombra da CIAF. A pesar do éxito acadado, as vítimas anuncian que terán novas reunións coas autoridades europeas.
Reproches ao Goberno español por intentar silenciar aos damnificados
O documento da Axencia Ferroviaria Europea confirma que as voces das vítimas foron silenciadas no informe da CIAF. Alegan que non se incorporaron testemuños. Tampouco comentarios dos afectados, nin sequera escoitóuselles durante o transcurso das investigacións. A sombra do Goberno español estendeuse máis aló e chegou a presionar á Comisión Europea, segundo fontes de Bruxelas consultadas por La Voz, para evitar que o informe da ERA, hoxe xa en mans das vítimas, saíse á luz pública antes das eleccións xerais do pasado día 26 de xuño. «As presións foron brutais. Aquí quedaron escandalizados con todas as informacións que aportamos dende o pasado mes de novembro», asegurou Miranda.