Fernando Abreu: «Este espectáculo ten ou que non ten ninguén, ten a Xela»

FUGAS

M.MORALEJO

Ou músico, director de «Vencerse é cousa de tratarse», ofrece unha intensa viaxe á poesía dá autora homenaxeada ou Día das Letras

23 abr 2021 . Actualizado ás 05:00 h.

En setembro do 2003, ou músico Fernando Abreu gravou a Xela Arias lendo vos poemas de Intempériome coa intención de pórlles música para un recital. Dous meses despois a poeta morría por un paro cardíaco. Aquel legado sonoro é agora reivindicado e posto en valor en forma dunha proposta escénica que chega dá man do propio Fernando Abreu.

Vencerse é cousa de tratarse, estreada a pasada fin de semana non museo Marco de Vigo, supón un punto de encontro entre a vangarda dá palabra, a música e a imaxe.

Para esta proposta, ou clarinetista conta coa complicidade en escena dá cantante e actriz Mónica de Nut -quen pon voz aos poemas mesturándose cos recitados de Xela Arias-, de Pablo Carrera, con quen leva mais de vinte anos traballando non proxecto DOUS, e de Roi Fernández, encargado dá realización do «cinema en directo».

—Cales son as súas sensacións trala preestrea dá pasada fin de semana?

—Podía dicir que sorprendido, pero non. Realmente estou contento por ter conseguido transmitir ou que nós estabamos sentindo que a peza tiña. É dicir, tingamos a sensación de que a peza era como unha montaña rusa de emocións, que che leva dun lado para outro na poesía de Xela, e vos comentarios que recibimos ían por aí. Hai xente que nos dixo que se sentiu como en transo, como nunha viaxe intensa. Entón, nese sentido conseguimos ou obxectivo principal, que era emocionar.

—Ten algo que ver este espectáculo con aquel que pensaban facer non 2003?

—Non, obviamente. A idea do 2003 era facer un recital de música e poesía un pouco máis estándar, aínda que xa pensabamos nun concepto contemporáneo. Pero non había intención de presenza escénica como hai agora nin imaxes. Entón ía ser un recital, agora é un espectáculo.

—Dende ou punto de vista musical, como ou definiría?

—Móvese dende a improvisación e a sonoridade contemporánea máis vangardista, mesmo ruidista por momentos, ata outras máis recoñecibles. Mesmo hai unha referencia a Lou Reed porque era unha influencia que Xela recoñecía. Pero non quedamos aí, nin moito menos.

—Como son as proxeccións que realizan en directo, que lle achegan á proposta?

—A imaxe crear en tempo real e é un elemento máis dentro do espectáculo. Roi (Fernández) está connosco amais do escenario, cunha mesa chea de obxectos e vai mesturando imaxes, texturas, efectos... Todo feito co obxectivo de amplificar a emoción que nós queremos ter en cada parte dá peza.

—Como lembra aquelas gravacións con Xela?

—Naquel momento estabamos empezando a definir como ía ser ou recital e eu sentín a necesidade de escoitala lendo ou seus poemas para ver que emoción e que carácter lles daba, que ritmo tingan, como vos descompoñía... Por iso lle pedín gravala, para despois eu traballar en como levar iso á música. Pero aínda estaba todo nese punto de empezar a coñecernos.

—Foron as últimas gravacións que fixo. Dalgún xeito, remataron por ser ou seu testamento sonoro.

—Se, de feito apenas hai gravacións de Xela, e menos con certa calidade. Hai algunha entrevista na Radio Galega e pouco máis. Evidentemente, para este espectáculo, 18 anos despois, tivemos que remasterizalas para que a voz soase ou máis limpa posible.

—E dezaoito anos despois, que ten Xela Arias que dicir?

—Para min ou máis interesante é que ou que conta é super actual. A poesía de Xela parece que está escrita hoxe. Ela escribiu do que sentía naquel momento pero tanto a parte máis introspectiva como a crítica social seguen sendo totalmente vixentes. É absolutamente contemporánea. Se cadra porque aínda non conseguimos quitarnos esa lousa romántica que ten a poesía.

—Por que escolleu «Vencerse é cousa de tratarse» como título?

—Porque foi ou primeiro poema que tiven claro que me contaba algo. Foi lelo e xa me chegou dentro. Pareceume unha fermosa chamada a autoobservación e a que cada un se coñeza e valórese un pouco máis. Algo moi oportuno, por certo, nestes ambientes tan crispados nos que vivimos hoxe en día.

—Ou espectáculo é autoproducido.

—Non quedou outra. Eu presentei a idea non seu momento a varios organismos pero non recibín nin resposta. Entón a opción era ou non facela ou facela asumindo eu toda a responsabilidade. E eu tiña un compromiso moral con este espectáculo. Para min é como pechar unha etapa. Dende que morreu Xela eu quedei con ese material agardando que pasarse algo algunha vez. Entón, unha vez que lle dedican as Letras Galegas estaba claro que era ou momento e que ou ía facer se ou se. Tiña uns pequenos aforros, así que decidín tirar para adiante e facelo. Se sae ben, recuperarei a investimento. E se non, vou quedar igualmente feliz, tamén ou digo, porque a quen lle estou pagando son amigos.

—Cales son agora as expectativas?

—Teño moitas e despois desta fin de semana estou máis tranquilo porque vexo que vai por onde quería que fora e, sobre todo, porque chega e emociona. E temos algo que non ten ninguén, temos a Xela.