O libro «A Rosalía: ensaios sobre o bo querer» analiza de forma plural o gran fenómeno pop a través das voces de distintos expertos
01 abr 2021 . Actualizado ás 22:34 h.Poucas cousas resultan máis excitantes na música popular actual que seguir a traxectoria de Rosalía. Aquel 30 de maio do 2018 no que Sony lanzou o single Malamente produciuse unha sacudida no mundo do pop —español primeiro, logo latino e, case ao instante, global— que non se detivo ata a actualidade. O asombro ante a súa proposta, a súa progresión e a súa ausencia de límites —e cando se di iso, enténdase no sentido de Madonna ou Michael Jackson— non ten fin. Cuesta tanto imaxinala nun futuro recollendo o Grammy ao mellor disco do ano? Colaborando talvez con Beyoncé ? Reinventándose e superando O mal querer (2018)? Aquí todo é posible. Pero de verdade, non como unha frase feita.
Moitas das sensacións que xera a artista das uñas imposibles e a hibridación infinita motivaron A Rosalía, ensaios sobre o bo querer (Errata naturae). A obra recolle unha mirada poliédrica sobre este fenómeno único que estamos a vivir en tempo real, do mesmo xeito que contemplamos a evolución de Messi. É dicir, conscientes de que unha estrela de luz incandescente así pasa moi de cando en vez. E faino precisamente nun momento de punto e á parte. O coordinador da obra, Jorge Carrión, destácao. Se hai un decenio o crítico Simon Reynolds publicaba o libro Retromanía, denunciando a falta de futuro nun pop que se devoraba a si mesmo e que non achegaba novos xéneros, leste dálle unha pista: «Unha posible resposta atoparíase nos círculos creativos dos que se nutre Rosalía». E, si, desde España ao mundo exterior. A todo el.
A Rosalía céntrase nesa —xa se pode dicir sen medo— obra mestra titulada O mal querer. Empeza precisamente mirando atrás, co repaso do flamencólogo Pedro G. Romero . Por mor da irrupción da artista, mira ao xénero, traza liñas para o público non instruído, rebate a puristas e remata por sentenciar que a artista «fixo máis polo xénero flamenco nun ano que o propio Instituto Andaluz do Flamenco en varias décadas». E punto.
Especialmente brillante resulta o texto de Javier Blánquez. A falta de poder concretar, define á artista polo que non é, atribúelle «a beleza da indeterminación» e lanza unha desas sentenzas que, por suposto, escandalizarán a máis dun: «O mal querer é unha nova Lenda do tempo —co seu rexeitamento parcial ao principio e o seu aprecio xeneral despois— para un tempo líquido». Si, a ese nivel vese e colócase o disco ao longo destas apaixonadas páxinas que non se cinguen só á música.
Así Bruno Galindo repasa o making off industrial daquel lanzamento que a colocou nos luminosos de Times Square, en pleno corazón do mundo occidental. Marisol Salanova analiza, capa a capa, a imaxe da cantante e as súas múltiples conexións coa arte. Marilena de Chiara céntrase na moda, cun repaso pormenorizado aos seus looks nos que, vaia, tampouco existe caixón posible. «Urbana, flamenca, pop, ratchet, trap, choni. Algo máis? Como a súa música, tamén a súa estética rehúye a categorización por compartimentos recoñecibles», escribe.
O percorrido complétase por achegamentos ás orixes familiares de Rosalía, a polémica do apropiacionismo cultural (xenial repaso do coruñés Agustín Fernández Mallo), os ecos da cultura quinqui e os clásicos da poesía española nas súas cancións ou os artistas que, como ela, abriron o seu estilo nun eclecticismo absoluto pero dotado de raíz. Todo para que ao final sexa Rosalía a que fale de si mesmo nun quebracabezas de declaracións tomadas de aquí e alá. Lidas, como o resto do libro, soan aos capítulos iniciais dunha extensa novela á que aínda lle quedan moitos capítulos por escribir.
