Borja Quiza: «É imposible que non che guste a ópera, será que non elixiches ben»

FUGAS

CESAR QUIAN

O barítono galego ponse a cargo de «Ou papagaio de Carlos V», unha ópera bufa con vocación de entusiasmar

06 dic 2019 . Actualizado ás 21:43 h.

O barítono galego Borja Quiza (Ortigueira, 1982) ponse a cargo de Ou papagaio de CarlosV , unha divertida proposta para mergullarse no mundo da ópera da man de Nani García e a Orquestra Sinfónica de Galicia. Unha ópera bufa con vocación de entusiasmar a quen se sente no Teatro Colón da Coruña hoxe ás 20.30 ou mañá no Auditorio de Narón (20.00 horas).

-Que veremos en «Ou papagaio de Carlos V»?

-Pois é moi interesante desde o punto de partida. O primeiro é que é estraño que haxa unha nova composición lírica, non é moi habitual, e moito menos habitual que os elementos sexan cento por cento galegos. Só un dos cantantes, Francisco Corujo, é de Lanzarote, pero leva moito tempo aquí. Pero o compositor, Nani García, é galego; igual que a orquestra, o teatro...; a ópera é en galego e iso si é un fito. Paréceme moi interesante a linguaxe cinematográfica de Nani García, ademais está baseada nun conto infantil, por iso é para todos os públicos.

-Como se adapta unha ópera aos nenos?

-Porque o libreto é dun conto do século XVI, pero non é tan infantil na música. O libreto está adaptado para unha segunda intención, que non pillarán os nenos, só os adultos. É como cando un ve unha peli de Disney, hai unha serie de chiscadelas dirixidas aos adultos. Pero os nenos vana a gozar moito.

-Nani García dixo que é unha ópera en todos os sentidos. Como o interpretas?

-Nani está entusiasmado porque é a súa primeira incursión na lírica e está atafegado polo propio concepto da ópera. ¡E a min que me vas contar! Para min a ópera é o xénero absoluto, a conxunción de todas as artes nun único espectáculo. E que aínda amais está vivo e cada función é diferente. Para min a ópera é espectacular. Nani refírese a iso.

-Ademais é unha ópera bufa...

-Exacto, unha ópera cómica é moito máis próxima ao público.

-Está baseada nun feito real: Carlos V sae da Coruña e chega a Flandes.

-Si, e ao chegar alí ve que hai un descontento co seu reinado. Na ópera reflíctese o carácter de Carlos V, que era lixeiro, pouco serio, e como para o propio emperador era máis importante a desaparición do seu papagaio que o malestar do pobo.

-Fala da corrupción, un tema actual.

-Iso é, porque nun momento «o malo» da ópera, o capitán da garda, intenta subornar a unha campesiña para que lle dea o papagaio, e así quedar ben co emperador e apropiarse de parte da recompensa.

-Ti, que tamén tes nenas, como crees que as vai sorprender?

-A obra dura unha hora e dez, co cal é fantástico para os nenos. E doutra banda a linguaxe musical de Nani é moi cinematográfico, iso xa o achega. Os deseños de vestiario e as propias viñetas son de Miguel Anxo Prado, e ao final, esas viñetas proxéctanse durante o espectáculo e nós somos os personaxes do cómic dentro de cada unha delas. En cada cambio de escena é coma se pasases páxina nun cómic. Ás veces mesmo sae un bocadillo proxectado sobre as nosas cabezas, é moi simpático, ten unha linguaxe moi visual...

-Os nenos gozan coa ópera?

-¡Claarooo! Iso téñoo máis que comprobado. As miñas fillas non teñen elección e sempre estiveron en contacto. Elas con 3 anos vían Madame Butterfly no teatro, aos nenos encántalles a ópera porque lles encanta o teatro. E cando a xente di iso de: 'Eu non vou á ópera porque non a entendo' é un erro. Non sempre hai que entendelo todo para gozalo. Podes ver un cadro de Kandinsky e se cadra non entendes a súa técnica, pero sabes o que che provoca, se che gusta. Eu estou convencido de que é imposible que non che guste a ópera. Será que non elixiches o título adecuado para iniciarche.

-Dime cal é a túa preferida.

-Para iniciarse A bohème, O barbeiro de Sevilla, Carmen... A que máis alegrías me achegou na miña carreira é O barbeiro de Sevilla. E hai unha ópera que non cantei aínda, e é das miñas favoritas, que agardo facer algún día, que é Otello, de Verdi.

-Ti dixeches: «Un cantante remátase de formar cantando».

-Si, porque ás veces nos preparamos moito en salas de ensaio de oito metros cadrados, pero nós temos unha técnica para cantar en auditorios de 8.000 butacas. Esa frase encerra unha crítica aos programadores: é moi difícil que che dean unha oportunidade cando es nova, eu pasei por aí e dá moita rabia. Non che deixan iniciarche en producións pequenas, aínda que cometas erros. Pero se non pisas o escenario, sempre serás inexperto.

-E un pode aprender a emocionar?

-Todo o mundo pode aprender a cantar, a técnica, pero o talento do cantante, a capacidade de comunicación, é moi difícil aprendelo. Conectar ou non co público, iso é innato. Hai unha anécdota de Fernán Gómez: un actor tiña unha soa frase e despois de media hora ensaiando preguntoulle: 'Mestre, como o digo, así ou así?'. E el contestoulle: «Tranquilo, rapaz, isto ou é moi doado ou é imposible». A ópera igual.

-E de todos os cantantes de ópera actuais quen é o teu favorito?

-Leo Nucci, aos seus case 80 anos, é para min un referente; tiven a sorte de velo actuar na Coruña e de compartir moitas conversacións con el. Síntome identificado coa súa forma de cantar e gustaríame chegar a ter unha carreira tan longa e tan frutífera como a súa.