Salinger, a illa e o labirinto de espellos

FUGAS

Emanuele Scorcelletti

Musso arma un «thriller» absorbente en torno ao pasado dun escritor consagrado recluído e a un aprendiz idólatra

22 novs 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Pasa Guillaume Musso (Antibes, Alpes-Maritimes, 1974) por ser o escritor de máis éxito dos últimos anos en Francia. Fálase de máis de 32 millóns de exemplares vendidos só no seu país (e as súas obras hanse traducido a 42 idiomas). Son moitos libros. A España intenta trasladar ese fenomenal impacto Alianza, selo do grupo galo Hachette, que o lanzou como autor de thriller coa pegada da noite e, agora, A vida secreta dos escritores, dous títulos cos que ratifica o seu hábil xiro desde as esferas do fantástico-sobrenatural e o romántico.

Por tratar de situalo, hai na vida secreta dos escritores algúns ecos de Stephen King e, sen dúbida, son o entretemento e a evasión onde debe buscarse a mellor virtude de Musso. El, ademais, non se anda con remilgos e confésase orgulloso de facer novelas populares», aínda que nesta a súa última publicación cítese a Virgilio, Shakespeare, Flaubert, Kafka, Nabokov, Margaret Atwood, Umberto Eco, Kundera, Steinbeck, Rimbaud, Frei Luis de León, Philip Roth, Queneau, Emmanuel Lévinas, Dany Laferrière, García Márquez, Proust, Joyce e un longo etcétera. Moitas destas solemnes presenzas veñen a conto dun debate -sobre a creación- que alimenta o relato e fundamenta os encontros e conversacións entre o escritor novel (Raphaël Bataille, exerce de investigador na trama) e o consagrado (Nathan Fawles, sobre o que se edifica o misterio). Este asunto da escritura como labor solitario adereza o exercicio metanovelesco que sostén a narración, aínda que ofrece non poucos riscos ao bordear os límites do estereotipo.

E é que o artefacto literario de Musso camiña demasiadas veces polo fío do tópico nese xogo de espellos que expón, entre a verdade e a mentira, como nun labirinto ou nun desafío de bonecas rusas, nun tour de force no que introduce unha narración dentro doutra narración, unha novela dentro doutra novela. O problema é que cando se forza en extremo esta formulación a credibilidade cambaléase e o lector empeña case todo o seu esforzo en desenmascarar o engano, en adiantarse á celada.

Con todo, a pesar de que isto parece unha carga demasiado onerosa, Musso logra enganchar ao lector, aínda atrapado entre os desequilibrios dunha historia articulada ao redor dunha especie de Salinger, de xenio retirado do mundanal ruído que foxe do pasado. A necesidade de saber imponse, a curiosidade acaba triunfando e a audiencia apurará o vaso da intriga máis aló dos matices amargos e os desgustos. Mesmo quererá coñecer canto hai de non ficción nesta construción novelesca e se é verdade que o autor tomou algo da realidade.

Musso sae airoso fronte ás moitas ameazas asexantes en parte porque pon en liza a un escritor enclaustrado, a un aprendiz idólatra e ambicioso e a unha xornalista, e con esta mestura calquera cousa pode ocorrer. Tamén axuda a elección dunha illa (ficticia) como ecosistema, un espazo que sempre regala enjundiosas posibilidades cando se persegue armar unha atmosfera opresiva, pechada, que en apenas un instante pode entrar en ignición, sobre todo coa irrupción dun (in)oportuno temporal que engadirá illamento e tensión nas relacións. Máis aló de dar un aire ao relato de enigma de cuarto pechado, das eficaces trampitas, de que algúns personaxes adoezan de escasa profundidade psicolóxica e de que ultimamente o recurso da illa estea sobreexplotado no xénero negro, Musso impón un ritmo vivo ao lector, que dificilmente poderá queixarse de falta de diversión.

«A VIDA SECRETA DOS ESCRITORES»

Guillaume Musso

EDITORIAL ALIANZA PÁXINAS 252 PREZOS 18