Medusas e dragóns

Raquel Vázquez

FUGAS

PILAR CANICOBA

A poeta Raquel Vázquez, Premio Loewe á Creación Nova, firma invitada en Fugas

08 novs 2019 . Actualizado ás 17:34 h.

El pasado domingo 27 non só foi o cambio de hora. Á celebración de que comece a amencer ás 8 en lugar da as 9 correspondíalle un contrapunto: chegaramos ao día 300. Explícoo: o 1 de xaneiro ocorréuseme empezar un proxecto, tan importante para min como inútil, que consiste en fotografar cada anoitecer do 2019. Adoito dicir (non teño claro se de broma ou en serio) que é un diario que levamos a medias a luz e eu. Cada día a luz é distinta, do mesmo xeito que a cifra que a acompaña. 1, 2, 3... e de súpeto 300, que irrompe coma se quixese abrir a conta atrás para pechar o ano. Unha conta atrás, tamén, para os balances.

Entre outros, o balance de lecturas. Entón lembro Os días hábiles, de Carlos Catena Cózar, quizais un dos mellores libros de poesía que lin este ano xunto coas nenas sempre din a verdade, de Rosa Berbel (ambos os publicados en Hiperión). E detéñome unha vez máis neses versos que pechan o libro: «o que importa de verdade sucede sempre / tan lonxe dos días hábiles». A luz márchase, e que fixemos á parte de traballar e cumprir coa rutina e demais compromisos cotiáns. Como di Fernández Mallo nun dos seus poemas, «o máis difícil de narrar sempre é o presente». E se é difícil advertir o instante, canto máis se se trata dun presente alienado. Estamos a ferirnos continuamente para encaixar nun molde que case nunca eliximos.

E entre os días hábiles e os festivos que caen a contagotas, penso nesas lecturas felizmente realizadas, así como en tantas outras pendentes, que estou a desexar ler á espera de dar resposta ao cando. Como a última novela de José Ovejero, Insurrección (Galaxia Gutenberg), ou o recente libro de relatos de Andrés Neuman (Anatomía sensible, en Páxinas de Espuma). Igual que as novidades de poetas excelentes (Basilio Sánchez, Javier Temprado Blanquer) que se asoman na mesilla. Son balances e faltas extrapolables tamén á música ou ao cine. E á vida. Sobre todo á vida.

Porque pasan os días, pasan os triunfos e derrotas, pasan os soños. E cada día a luz, como dicía antes, é distinta: hai anoiteceres que son Turner, nunha batalla náutica de tonalidades; outras veces o contraste fainos románticos e Friedrich; se a tarde é despexada, a uniformidade concédelles un aire Rothko. Pero ás veces o ceo é, simplemente, gris. Igual que a vida. Non hai moito que facer. Aínda que si está na nosa man imaxinar, como canta o gran Rafael Berrio, «medusas e dragóns de perfil». Nas minchas do ceo. Pero, por que non, tamén na nosa realidade cotiá.

Quedémonos, xa que logo, con eses dragóns e medusas. Inventémoslos se non existen. Por se puidesen devorar o gris dos días hábiles. Por se o molde se creba e, mentres algunha conta do tempo sexa aínda posible, puidésemos achegarnos a quen de verdade quereriamos ser.