Belén Rubiano fixo do seu soño un negocio en Rialto, 11. A librería pechou, pero a súa memoria ábrese neste libro, unha cálida ópera prima
21 jul 2019 . Actualizado ás 22:57 h.A peor ameaza para as librerías non é Amazon, asegura Belén Rubiano (Sevilla, 1970), que comparte «o naufraxio e os pecios» da que foi a súa librería nunha crónica chea de vivencias, dificultades, amizade, humor e libros. «O inimigo é a falta de lectores, nada máis. O número tan escaso de quen prefiren ler a correr, ver series ou usar as súas redes sociais dun xeito frenético e de quen prefiren un libro a un billete vermello ou azul. Somos poucos e sempre fomos poucos», di quen visitará este agosto a Feira do Libro da Coruña.
-Como abriu no papel Rialto, 11, como deu o salto de librería a novela?
-Poida que soe raro, pero crendo en min mesma e en Rialto. O segundo foi doado. A fe na miña propia capacidade tardei máis en atopala.
-«Eu tiña unha librería en Sevilla», escribe evocando á Isak Dinesen de «Memorias de África». «Era tan fermosa como pequena, de teitos altísimos con elegantes molduras...? Así era a súa librería?
-Era exactamente así, na novela non invento nada. Pero se é unha novela é por como o conto e por todo o que non conto. Tamén podería ter escrito: «Era demasiado pequena para ser rendible, demasiado fermosa para non inspirar temor e souben desde o principio que acabaría sendo o meu cárcere». Pero ese non era o libro que eu quixen escribir.
-Lembra aínda o peso das caixas do «Paula» de Isabel Allende? Que outros recordos conserva que non conta?
-«O pasado é un país estranxeiro: alí as cousas fanse doutro xeito», di L.P. Hartley. Ten razón, o pasado é memoria e non sabemos aínda en que consiste a memoria. Agora sinto que non teño máis recordos de Rialto que os que contei en Rialto, 11. É todo moi raro.
-Como encaixou aqueles tempos, dos que escribe, nos que se pedía nunha nota de periódico «home forte e licenciado para traballar en librería»?
-Con moita máis naturalidade que coa que agora encaixo os defectos destoutros tempos.
-Fíxose a proba da ra, quedou embarazada, deixou o seu emprego, montou a súa empresa e asinou o divorcio, lemos. Intenso. A que novela parécese ese tempo da súa vida?
-Ao Eclesiastés, sin duda. Un gran libro moi cortito e hipnótico que recomendarei sempre.
-Quen a ensinou a ler?
-Empecei soa e acaboume de axudar unha señora maior que coidaba nenos polas mañás na súa casa. Tamén me ensinou punto de cruz e a bordar en bastidor. Hoxe dáslle unha agulla a unha nena de catro anos e, para empezar, quítanche á nena. Pero é que entón, coa agulla, tamén che daban unhas instrucións moi ben argumentadas para que esa agulla non a utilizases contra ninguén nin contra ti mesma.
-Esa reflexión pica. Neste libro habitan outros de Anne Hopper, Kavafis, Italo Calvino. «Enid Blyton duroume un suspiro», confesa. Renega de «Os Cinco» e «Torres de Malory»?
-Renegar? Por favor, que feliz fun con aquelas historias de nenos que corrían aventuras lonxe dos adultos, que resolvían crimes e ata bebían cervexa de zarzaparrilla. Mesmo cheguei a fundar o meu propio club de seis ou sete secretos. Pero a primeira reunión foi na miña casa e pelexámonos tanto para elixir o nome do club que foi a última tamén: a miña nai disolveuno inmediatamente [risos].
-É abrir unha librería unha temeridade abocada ao fracaso, como embarcarse nun matrimonio inconveniente?
-Nada está abocado ao fracaso de antemán. É unha aventura moi arriscada e que sempre estará chea de perigos e incertezas, pero tampouco os equilibristas teñen un traballo cómodo, verdade?
-Lemos mellor ou peor que hai anos?
-Non o sei. O mercado é moito máis rico que hai uns anos, pero están a publicar, mesmo en selos importantes, autores moi novos con pouco que contar e cuxa escritura carece de valor porque (nótase) apenas leron. Só os xenios poden escribir sen beber dunha tradición e os xenios non nacen con frecuencia.
-Morrerá o libro en papel?
-Dubídoo; o libro en papel non só é un invento perfecto, é que cada día está mellor inventado. Acabou a electricidade coas velas? Unha vela funciona sempre. Se diminúe o número de lectores do libro de papel, isto repercutirá no seu prezo: será máis caro. As edicións terán que ofrecer un valor engadido. Serán obxectos que desexaremos contemplar, acariñar, cheirar e posuír, ademais de lelos.
-Que mercancías aínda pesan na súa alma?
-Oxalá o soubese. Confésome unha ignorante de min mesma.
-Lémbrenos ese día no que Vila-Matas non se volveu tolo...
-Necesitaría a extensión do capítulo onde conto ese día para contar a música daquel azar. Foi un día feliz e non me estraña que Vila-Matas e Paul Auster sexan amigos.
