Inqueda, comprometida e valente, o seu acústico antóllase o broche perfecto para a estimulante segunda edición do Elas Son Artistas
29 jun 2019 . Actualizado ás 12:48 h.Cando alá a finais dos 90 aínda apenas ninguén -se seica o seu mentor, Manu Chao- puña as orellas en Latinoamérica, irrompeu el cun disco no que tiñan cabida desde a rancheira ata o bolero. O poder de Machín enxalzouse como icona da mestizaxe e Amparanoia como a súa musa. Despois chegaron novas inquietudes e proxectos que desenvolveu como Amparo Sánchez. Pero o veleno de Amparanoia seguín aí. E aflorou ao torrente de novo no 2017 con motivo do 20 aniversario daquel seminal disco. Hoxe Amparo di que aprendeu a convivir con Amparanoia e viceversa. E nesa sorte de bendita esquizofrenia chega o domingo á Coruña, en acústico, para clausurar como se merece a segunda edición do Elas Son Artistas. Ela que o é. E das grandes.
-Amparo e Amparanoia xa non se exclúen entre elas?
-O ano pasado combinei ambos os proxectos e foi como unha revelación. Deime conta de que era posible manter ambos. Porque ao final sempre vou ser eu. E xa asumín que no meu eu, quéirao ou non o queira, sempre vai estar Amparanoia. Pensaba que me podería librar dela pero non, era unha utopía. E agora acéptoo.
-«Quixese volver á miña primavera», dis varias veces na túa nova canción. Hai algo de nostalxia nesa letra?
-Moita. Eu pensaba que era unha canción alegre pero logo deime conta de que non, de que era moito máis profunda. Mira, vouche confesar algo. Vólvome vivir a Granada. Funme de alí hai 25 anos co soño de volver algún día. E voume a conceder esa licenza comigo mesma. Esa canción ten moito que ver con esa volta. Nostalxia? Pois si. A nostalxia, a melancolía e a soidade son as miñas musas.
-Nese tema dis «ser nai sendo tan nova deixoume secuelas"» Cales?
-Secuelas... que se superan, digo logo. Evidentemente ser nai aos 16 anos e querer ser cantante márcache. Hai cousas que me tería gustado facer mellor como nai. Eu tiven que entender as feridas que os meus fillos puideron ter pola miña ausencia. Que me entregase tanto ao meu traballo creábame sensación de culpa. Agora xa son adultos e entenderon que era o meu modo de vida, que tiven que sacalos adiante eu soa e que o fixen o mellor que puiden. Pero si, iso levábao aí dentro e quixen sacalo.
-Estás ao corrente do que escoitan os teus fillos?
-Si, moitísimo. Non só iso. O meu fillo de 20 anos é programador de bases e eu fago música con el. Escoitamos música xuntos. El móstrame grupos. Eu indícolle influencias que veñen da miña época. E o mesmo co que ten 33. Nutrímonos das músicas que nos gustan a cada un.
-Porque a mestizaxe segue vixente?
-Si, por suposto. Eu non entendo a música doutro xeito. Agora, por exemplo, estou a producir a un rapeiro e dinme que se nota que estou eu polo medio porque hai diferentes estilos, diferentes instrumentaciones... Hai mestizaxe. Supoño que é a miña pegada.
-Como deixou pegada aquel slogan teu de «rebeldía con alegría».
-Era unha frase que tomei do movemento zapatista. Vina nunha pintada e dixen leste é o sentimento que hai que transmitir, non hai outro. E aínda segue aí, vixente.
-Jeanette era rebelde porque o mundo a fixo así. Por que é rebelde Amparanoia?
-[Ri] Esa canción é buenísima. É imposible expresalo mellor. Nacemos puros pero a medida que crecemos e vannos rodeando as inxustizas e os prexuízos para ser auténtica e que che deixen seguir sendo ti mesma non queda outra que rebelarche.
-Como activista e organizadora do festival Esperanzah é Muher. Cal é o papel que crees que deberían xogar as mulleres creadoras na escena musical?
-Levo toda a vida denunciando ser a única muller en carteis nos que só había grupos masculinos. Agora por fin hai un espertar da loita feminista que chega tamén á música. E por iso naceu o Esperanzah. Para berrar ben forte que queremos ser integradas, non só nos carteis, tamén entre os técnicos, ter a mesma visibilidade e gañar o mesmo.
