Estou ben, mamá

Diana López Varela XORNALISTA E GUIONISTA, AUTORA DE «NON É PAÍS PARA CONAS»

FUGAS

08 mares 2019 . Actualizado ás 18:56 h.

Descolgo o teléfono e alén a miña nai repróchame a cantidade de días que levo sen chamala. É implacable. Eu non a chamo porque son incapaz de disimular as angustias e os medos, de escondelos no manto da seguridade que se cambalea cada vez que inicio unha nova etapa profesional ou a miña vida persoal patina. Ela esixe saber os motivos do meu desasosego co ben que me vai todo. Analiza, discute, quere saber. «Estou ben, mamá».

Vin a San Sebastián a dar unha charla sobre autoestima, son unha auténtica farsante. Poida que non haxa persoa coa autoestima máis baixa que eu. Ou poida que esa persoa sexa a miña propia nai. A charla convértese nun monográfico sobre como as estruturas sociais minan a autoestima das mulleres desde que somos nenas. Falo da primeira expulsión das mulleres do espazo público que son os patios de recreo. Eses patios onde ata hai pouco tempo o 80 % da superficie estaba ocupada polo campo de fútbol, feudo indiscutible do xénero masculino, ao que unha nena só podía aspirar baixo o cualificativo de marimacho. O campo de fútbol dáballes a eles o poder, a visibilidade, o espazo político, mentres as nenas nos sentabamos nas marxes a modo de simples espectadoras e falabamos das nosas cousas e deles, o noso obxecto de desexo. O amor romántico construíase en situacións de absoluta desigualdade. De admirados e de admiradoras.

A sexualización converteunos moi pronto en obxecto de burlas e gabanzas non solicitadas. Significarse, levantando a man ou saíndo ao encerado, era un exercicio perigoso. A contorna volveuse ameazante. Eu chámoo o paradoxo do cu: reclamar a atención dos teus compañeiros ao expor calquera cousa en clase, puña en disputa a perfección das túas nádegas co resultado dos teus exercicios. Os ránkings do mellor cu chegaron ata algunhas redaccións nas que traballei.

Poida que as expectativas sociais sobre o noso físico minen a nosa autoestima en primeira instancia, pero non son as únicas. A intelixencia das mulleres é cuestionada en base a unha suposta hipersensibilidad, a unhas hormonas disparatadas que nos fan chorar cada vez que vemos Pretty Woman (encantadora historia de amor dunha puta á que salva a súa explotador), e a unha suposta incompetencia matemática, analítica e de raciocinio. As diferenzas sociais de xénero fanse plausibles en estudos cegos, onde as nenas se senten máis inseguras se se lles informa de que os seus competidores son homes. Durante os dous días que transcorreu o foro As Mulleres que Opinan son Perigosas, organizado polo meu colega Susana Pedreira e por min mesma, as profesionais que se sentaron no Teatro principal de Pontevedra non deixaban de falar da «síndrome da impostora», un asunto que parece que é un mal estendido entre as mulleres que exercen postos de responsabilidade ou de visibilidade. Moitas se sentían «de prestado» e queixábanse de que tiñan que demostrar moito máis para recibir os mesmos halagos que os seus colegas homes. Cun 80 % de columnas asinadas por homes, o columnismo patrio non deixa de ser un campo de nabos e unha extensión doutro campo, o de fútbol.

A baixa autoestima das mulleres é o negocio do século. A industria cosmética e téxtil morrerían sen as nosas inxentes necesidades estéticas e as farmacéuticas estrelaríanse se os nosos botiquines non estivesen cheos de orfidales e antidepresivos. Pero eu teño un cu precioso e vou escribir un guion brillante. Eu estou ben, mamá.