Arco 2019, a transición tranquila

FUGAS

VÍTOR MEJUTO

A 38.º edición da feira, con Perú como país invitado, consolida presénciaa da arte latinoamericano en Europa e certifica a substitución na dirección coa marcha de Carlos Urroz

08 mares 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Arco 2019 desenvolveuse sen sobresaltos. Carlos Urroz entregou a testemuña da dirección á súa segunda, Maribel López. Todo é placidez e continuísmo. As cifras oficiais falan de éxito aínda que poucos mencionan a exigua porcentaxe de artistas españois na feira, en torno ao 8 %, que demostra, unha vez máis, o pouco que nos queremos.

Non falarei aquí da xa case atávica polémica anual porque non teño cultura fallera nin sei valorar a solidez do cartón pedra. En todo caso, a pintura reforza a súa hexemonía e a cerámica cede ao tapiz a súa condición de disciplina de moda.

A presenza galega tamén mingua nesta edición. Só unha galería: PM8; e só unha publicación: Dardo. Un pobre balance para que tomen nota as nosas institucións, onde queira que estean.

A galería PM8 consolídase en Arco e vendeu unha das súas pezas, unha película de Rosalind Nashashibi, ao Reina Sofía. É a súa unha aposta decididamente internacional. Despois de Arco acudirá a Condo Sãou Paulo, a Frieze New York e a Liste Basel. Desde Vigo e sen facer apenas ruído, completamente despegada do contexto local. É bastante razoable tendo en conta a natureza do contexto local.

Na galería Formato Cómodo brillan dous artistas galegos: Christian García Bello (A Coruña, 1986) e Carlos Rodríguez-Méndez (As Neves 1968).

García Bello sempre se preocupa de que o traballo se presente con claridade. Cos seus pesos e os seus levedades no seu sitio. O seu xeito de entender a tradición europea, que sempre foi unha forte intuición no seu traballo, debuxouse con máis precisión despois da súa recente residencia en Bélxica. Un traballo luxoso e civilizado. No medio de tanta etnografía foránea é de agradecer que alguén se ocupe de entender o que somos aquí, en casa.

A obra de Rodríguez-Méndez pide a berros a súa pertenza á colección dun museo. É obra maior. Durante dez anos a súa nai, xastra de profesión, confecciona cada mes unha camisa e un pantalón coas dimensións do seu pai e envíaos á dirección do artista en Madrid nun sobre que Rodríguez-Méndez nunca abre. Nada que eu poida dicir respecto diso mellora a tenra crueza deste enunciado. Así que non o farei.

Teo Soriano, con categoría e aroma de gran mestre, comparte espazo con Hernández Pijuán na catalá Marc Domènech e vive deus que lle aguanta a mirada. Jorge Perianes mantén a súa presenza, sempre turbadora, en Max Estrela.

A galería José da Man, que está a facer un notable esforzo de investigación historiográfica, ofrece a obra de José María de Labra (A Coruña, 1925-Palmas de Mallorca, 1994). Trátase das maquetas das celosías que proxectou para o mítico pavillón español da Feira Mundial de Nova York de 1964, asinado por Javier Carvajal. Deliciosas.

Álvaro Negro (Lalín, 1973) en F2, recentemente chegado da súa estancia na Academia de Roma, tróuxose Roma consigo. Sobre marcos orixinais dos séculos XVI e XVII Álvaro verte as calidades da súa pintura sobre gasa e liño. O marco antigo e a obra contemporánea enténdense tan ben que é coma se un artesán, fai catrocentos anos, presentise a pintura de Álvaro. Na caseta a súa obra está recollida, oculta do ruído, de modo que cando accedes a ela o resto da feira desaparece. Ás veces é necesario que a feira desapareza.