1969, o último gran ano de éraa pop

Javier Becerra
JAVIER BECERRA REDACCIÓN

FUGAS

Durante os próximos doce meses cúmprense 50 anos de moitos discos que están considerados obras mestras indiscutibles. Seleccionamos dez deles para lembralos, gozalos e asombrarnos co seu contido unha vez máis

10 ago 2019 . Actualizado ás 15:17 h.

Non existe na historia da música pop un momento exacto no que as cousas cambian dun día para outro, pero sin duda o paso dos anos sesenta aos setenta tómase como unha ponte crebadiza. Despois de tres anos pletóricos de música colorista e sorprendente, ese novo xeito de expresión acadaba ao final da década advertindo unha mutación. Pasábase de éraa pop a éraa rock. Os Beatles empezábanse a desintegrar, traballando por separado e dando signos de ruptura inminente. Mentres, os Rolling Stones, liberados xa da competición cos Fab Four, decidían seguir mirando ás raíces para construír un son que os ía converter na banda máis grande do planeta.

En paralelo, as guitarras empezaban a sufrir unha transformación. Enredándose nunha sofisticación nunca antes coñecida, cos primeiros álbums de bandas como Yes ou King Crimson. Endurecéndose e patentando o que sería o heavy-rock, co advento de formacións como Led Zeppelin ou Deep Purple. Ou anticipando unha agresividade que, anos mais tarde, explotaría no punk coas dentelladas de The Stooges ou MC5. Toda coa idea do cambio hippy que estaba a piques de desvanecerse, a pesar de celebrarse ese ano o gran fito de Woodstock. Tamén as primeiras mortes de mitos roqueros vítimas dos seus excesos, como Brian Jones, que ingresaría na macabra lista do Club dos 27. E, por suposto, coa consolidación total do elepé como formato definitivo, multiplicando o negocio e as ganancias dunha industria musical entón esplendorosa.

Nese zigzag cocéronse un puñado de discos emblema, obras mestras que marcan picos na carreira dos seus artistas por diferentes razóns. Pero ao contrario do que sucedía en 1967, por exemplo, non parecía existir un patrón común. O melón abriuse. Os camiños individuais trazábanse sen necesidade de cruzarse. Por iso, resulta tremendamente atractivo achegarse á produción discográfica deses doce meses nos que se debuxa o pasado e o futuro dun xeito tremendamente nítida para a visión histórica.

É probable que ao longo deste 2019 reedítense varios destes títulos coa escusa do 50.º aniversario. Do mesmo xeito que lle tocou ao White Album de The Beatles e o Beggars Banquet dos Rolling Stones o ano pasado, non rematará este curso sen que Abbey Road e Let It Bleed estean de novo no estante de discos. Outros como Tommy (The Who), Vol I e II (Led Zeppelin) ou The Velvet Underground (The Velvet Underground) xa foron obxecto de reedicións recentemente. En todo caso, escoitalos supón namorarse de novo de álbums que lle dan á palabra grandeza todo o seu significado.

DEZ TÍTULOS IMPRESCINDIBLES

1. «ABBEY ROAD» | THE BEATLES

 As friccións eran evidentes, pero o talento dos catro permanecía intacto. É o disco de Come Together, Here Comes TheSun , Something e Because, pezas sobresalientes nun disco con puntuais desvíos á fantasía (Sun King), rayazos de electricidade (I Want You) e a típica gracieta beatle (Octopus's Garden).

2. «IN THE COURT OF THE CRIMSON KING» | KING CRIMSON

Disco totalmente á parte, o debut de King Crimson arrinca cunha abrasiva mestura de jazz e rock duro que dá paso a unha serie de sons nunca antes escoitados. Psicodelia e lirismo, frautas e melotrones, apocalipses e escapismo. Unha nova linguaxe empezaba aquí.

3. «VOL. II» | LED ZEPPELIN

 Aínda que posúe un lado luminoso e ata folkie, este disco será sempre o álbum das guitarras poderosas e pesadas trenzando riffs mestres. Tamén o da voz agudísima e potentísima de Robert Plant e a batería pilón de John Bonham. No mesmo ano o grupo tamén lanzou o Vol I, outra xoia imprescindible para a colección.

4. «THE VELVET UNDERGOUND» | THE VELVET UNDERGOUND

 Despois de editar White Light /White Heat, consideraba a biblia negra do rock, Lou Reed toma os mandos e lanza un disco resacoso, calmo e cunhas doses de beleza apenas perceptible en momentos puntuais do seu álbum de debut. Aínda así, hai momentos para o músculo en What Goes On e a ansiedade en The Murder Mistery.  

5. «CROSBY, STILLS & NASH» | CROSBY, STILL & NASH

Con eles (provenientes de Buffalo Springfield, The Byrds e The Hollies) naceu a idea do supergrupo rock, floreceron cancións marabillosamente melódicas e viu a luz este fermoso disco que sempre apetece volver escoitar. Trátase dun dos álbums que mellor capturan o espírito optimista de cambio de Woodstock.

6. «LET IT BLEED» | THE ROLLING STONES

 Se no anterio,r Beggars Banquet, baixáronse do tren pop para rebuscar a súa personalidade no blues, o country e o folk, neste solidifican as intencións. No medio, desvíanse en dous (gloriosas) ocasións: o rock-soul de Gimme Shelter e a balada suprema You Can't Always Get What You Want.  

7. «THE STOOGES» | THE STOOGES

Tomando a testemuña da Velvet Underground, The Stooges inxectáronlle ao rock unha nova dose de electricidade, sexo, violencia e descontrol. «É 1969, de acordo / Outro ano sen nada que facer», canta de inicio Iggy Pop. Ante esa situación optaron por sacar o látigo e golpear nas costas da nova xeración. O punk xa estaba aí. 

8. «TOMMY» | THE WHO

 Outro exemplo perfecto dos cambios que estaban por chegar atópase neste álbum. Trátase da primeira ópera rock de The Who, onde mostran que van moito máis alá do grupo de pop ao uso. Un mozo queda xordo, mudo e cego tras un episodio traumático e pasa por todo un proceso de procura. Deu pé a unha película.

9. «AT SAN QUENTIN» | JOHNNY CASH

 Non era a primeira vez que actuaba e gravaba nun cárcere. Antes estivo At Folsom Prison, pero o artista quixo repetir e rexistrou o seu emocionante pase na prisión de San Quentin. Cando Cash canta «San Quentin, oxalá che podrezas e ardas no inferno / Que os teus muros caian e poida vivir para contalo», a pel de galiña pide paso.

10. «KICK OUT THE JAMS» | MC5

Aliado de The Stooges na súa misión de dinamitar o rock, o grupo debutou cun disco en vivo. Totalmente xustificada a decisión, xa que a enerxía do grupo sobre un escenario resultaba incomparable. Esta laparada capta perfectamente o fin dos sesenta, a radicalización social e a revolta musical que estaba a empezar.