O verán é para os supersalidos

JOSÉ L. LOSA

FUGAS

Hopper Stone

Cando chega a onda de calor facemos un repaso ao cine «teenager» de adolescentes pasados de hormonas, no que a franquía «American Pé», coa que Netflix aumenta a súa colección, é unha das xoias da coroa

08 ago 2018 . Actualizado ás 15:20 h.

É un subgénero que nos acompañado desde fai case catro décadas. A comedia teenager norteamericana pasada de hormonas hanos concernido nalgún momento a todos, por moi estupendos que nos poñamos no trazado da nosa memoria cinéfila. Sin duda, ningún destes títulos entra no cadro de honra das películas que elixiriamos para levarnos como náufragos nun bote a unha illa deserta. Se vostede aínda sostén que salvaría dun incendio títulos como Porky's, de Bob Clark, pois xa vai sendo hora de que vaiamos madurando.

Pero non todo é automaticamente desdeñable nesta avultada tenda de campaña do cine de acne e testosterona bizarra e humor de zafia confraría colexial que, visto hoxe, en moitos casos, non superaría os códigos do aceptable nunha sociedade que trata de deixar atrás un xénero marcado a lume polo territorio sen lei do hetero-patriarcado old style.

As de culto

Pero fagamos historia: o subgénero de mozos ávidos de iniciacións sexuais nada exemplares nace xusto antes da castradora década dos 80 e éraa Reagan: en realidade, só un par de anos antes, con dúas películas que entraron xa na categoría de cine de culto: Animal House (Desenfreo á americana) e Meatballs (Os incorrixibles albóndegas).

A primeira, coa firma de John Landis, supuxo a posta de longo dun efémero pero poderoso icona pop: John Belushi e as súas festas da toga-toga. A segunda presentounos, directamente chegado, como Belushi, do sementeiro do Saturday Nigth Live. Só que Bill Murray veu para quedar e facerse un mito autorreferencial. Ambas as películas comparten guionista, Harold Ramis, autor tempo máis tarde de comedias canónicas como Atrapado no tempo.

Poderiamos facer arqueoloxía e remontarnos ás películas do dueto Annete Funicello e Frankie Avalon na California sesenteira de surf e curvas: Bikini Beach, Pixama Party ou Como encher un salvaxe bikini. Pero de todo iso fai máis de medio século, así que non fagamos ondas e volvamos á orixe do cine supersalido que arrinca nos 80.

En realidade, hai que evitar a influencia que nestas comedias tivo un xénero tan afastado como o slasher: películas onde un grupo de adolescentes ían sendo eliminados por un psycho-killer que sempre tiña o teimudo empeño de acoitelar primeiro a a s parellas que practicaban petting sex. Vexan a xenuína Venres 13 de 1980 e todo quedará aclarado.

Moralina

A xa citada moralina que protagonizou o Hollywood dos oitenta aparcou o sexo teenager coa xa citada e nada memorable franquía de Porky's e a que hai que entender hoxe como unha rareza fóra da súa horma cronolóxica: Risky Business (1983), con Tom Cruise, nomeado ao Globo de Ouro, e Rebecca de Mornay.

Non é de ningún xeito casual que a escatología, os chistes sobre sexo oral e a gomina seminal coa que os irmáns Farrelly repeinaron a Cameron Diaz chegase nos 90 clintonianos, con Dous bobos moi bobos e Algo pasa con Mary. Como tampouco é accidental o éxito recadador e sociolóxico da cadea American Pé: as salas enchíanse con adolescentes de idade moi inferior aos 18 anos que os Estados Unidos do back to bassics de George W. Bush impuxeron coa temida cualificación R que en teoría excluía do acceso ao que foi o precoz público natural dunha función na que todo parecía moi explícito aínda que a carga de moralina final anulase os méritos da ousada función.

Sin duda, o pai padrone da comedia (a)sexual do novo século foi Judd Apatow. El foi capaz de propor unha maduración das súas claves coas notabilísimas Virxe aos corenta (2005), Lea embarazoso (2007) e, nese mesmo ano, Supersalidos, como renacemento ao grande da buddy-movie teenager.

Un cine no cal saltaron ao primeiro plano actores como Seth Rogen, Paul Rudd, Michael Cera, Will Farrell ou Jonah Hill. Só hai que ver a traxectoria posterior de Apatow, como produtor da serie Girls, para dimensionar a súa importancia como refundador dunha educación sentimental.

Actores mártires

E con Apatow centrado xa no intimismo e a viaxe interior, en 2011 conságrase o coloso dos road trips tan psicotrónicos como soterradamente existencialistas: Todd Phillips e o seu The Hangover (Resacón en Las Vegas), obra mestra que deixou todo sibilinamente preparado para que as comedias de vándala buddy-movie acadasen as cotas de adulta opera summa no lobo de Wall Street, coa cal Martin Scorsese escurece ata o fastuoso o que naceu como campamento de incorrixibles albóndegas e de animal houses con actores mártires de túnica sacra.