«O medo xa se instaurou na música»

TEXTO: CARLOS CRESPO

FUGAS

cedida

A do Sorrías Baixas será a única actuación que o grupo valenciano, referencia fundamental da mestizaxe comprometida, ofrecerá en Galicia antes da súa anunciada despedida

02 ago 2018 . Actualizado ás 15:57 h.

Unha ducia de concertos quedan á Raíz antes de afrontar un tramo final da súa carreira que xamais terían podido se queira imaxinar: dous concertos en Barcelona (Palau Sant Jordi) e tres en Madrid (Vistalegre) con todo vendido, ademais dun último na súa Valencia natal que se presume apoteósico. E é que desde que a finais do pasado ano anunciasen que neste 2018 disolvíanse a súa cotización hase multiplicado exponencialmente.

Nunca foron A Raíz un grupo máis de entre os moitos que no ámbito da mestizaxe xurdiron ao rebufo de Man Negra e as súas secuelas. A súa propia esencia multirracial e multicultural achegoulles unha dose de autenticidade que reforzaron e singularizaron cun achegamento musical ao rock, pouco frecuente nos grupos da súa órbita, ao hip hop e ás músicas latinoamericanas. Unha serena pero rotunda dose de compromiso social e coa memoria histórica e unha máis que xenerosa actitude en directo fixeron o resto.

A próxima semana encabezan o cartel do Sorrías Baixas, na que será a única escala en Galicia da súa xira de despedida que, ironicamente, titularon Seguro que nos veremos outra vez. Pero dáme a min que non.

-A primeira pregunta é obrigada, por que decidides parar agora?

-Porque desde a parte compositiva era absolutamente necesario. Non había inspiración e tampouco se trataba de facer un disco por facelo. Era preciso parar, descansar e ver as cousas desde fóra para repensalas.

-Ese «seguro que nos veremos» co que titulastes a xira, deixa unha porta aberta?

-Non sei, É o título dunha canción do último disco. Non hai ningún outro mensaxe escondida. Aínda que non nego que tamén é unha ilusión.

-No comunicado de despedida diciades que «este tren vai tan rápido que nos fixo descoidar algunhas cousas». A que vos referiades?

-Á parte íntima das nosas vidas. Cuestións como ser pai ou atender a unha familia son difíciles, se non imposibles, co ritmo que tiña A Raíz.

-Que conclusións estades a sacar, que estades a descubrir nesta xira de despedida?

-Somos cada vez máis conscientes de que chegaramos a un punto que para nós era inimaxinable, a un nivel de éxito que non podemos abarcar.

-De que é do que máis orgulloso che sentes destes doce anos?

-De ter sido sempre nós, de ter funcionado como unha cuadrilla. E, sobre todo, de habelo autogestionado e autofinanciado todo, sen discográficas polo medio.

-Cales foron os mellores momentos que viviches co grupo?

-Para algúns terá sido o saír de xiras, o coñecer países e moita xente... No meu caso, o momento co que quedo é ese en o que levo as cancións ao local e ensínollas por primeira vez aos meus compañeiros.

-E os momentos máis difíciles?

-Cando tivemos algún rozamento coa parte máis salvaxe da industria da música, con toda esa xente que non son os teus amigos e quérense aproveitar de ti. O grupo foi unha lambetada para moita xente e non faltou quen teña querido sacar tallada. Pero neses momentos fomos especialmente valentes e mantivémonos en nosas trece.

-Que significou Galicia para A Raíz?

-Ao principio, unha meta. Era unha ilusión chegar á outra punta de España. Fomos fai sete anos por primeira vez, ao Carballiño. Tivemos cinco persoas. Once amais do escenario e cinco abaixo. Pero a partir de entón cada vez que habemos ir sempre foi algo moi especial. Supoño que volo dirá todo o mundo, pero é verdade, sodes unha xente superamable e moi aberta.

-Como libraredes a partir de agora esa «guerra ao silencio» que vos serviu de «leit motiv» durante todo este tempo?

-Como o artisteo e a creatividade levámolos dentro seguro que cada un os fará aflorar ao seu xeito. Pero xa sen presións, desde o corazón outra vez.

-En «Entre poetas e presos» dicides que sodes «a voz que berra entre os ósos das cunetas para espertar ao universo». Non creedes que hoxe máis que nunca é necesario manter esa voz?

-Sempre é necesario. Na Raíz sempre estivemos comprometidos coa ideoloxía de recuperar unha chea de causas perdidas. Sobre todo, o concepto de liberdade. Encántanos que os mozos aprendan esa mensaxe e que despois de escoitarnos váianse a casa pensando niso. Porque iso é o que fai que non se pare nunca ese necesario fluxo da memoria.

-Nalgunha ocasión, en referencia á recente persecución e condena dalgúns músicos, dixeches que en España está triunfando a «política do medo». Ata que punto influíuvos iso?

-A nós, polo noso xeito de escribir, non nos influíu dun xeito drástico. Pasamos como no bico dos pés sobre ese precipicio. Pero si, o medo xa se instaurou na música e iso é unha merda.

-Vós criticastes que, en cambio, promóvense outras músicas «que levan implícitos valores nefastos para os mozos».

-Por suposto. Vemos a diario que se están promovendo músicas que chegan por centos de miles de mozos cunha mensaxe que falta absolutamente ao respecto ás mulleres ou ás diversas identidades sexuais. Iso tamén é facer política. Unha política moito máis brutal.

-Quen crees que ocupará o espazo que agora vai deixar baleiro A Raíz?

-Pois non o sei. Xusto agora estamos nun momento en que non só está cambiando o xeito de crear música, senón tamén de producila e de vendela. É difícil saber que camiño tomará a industria e os propios artistas. Vai todo tan rápido que non se que artista vai poder durar moito tempo. Hai bandas que están a crecer moito como Zoo ou Desakato pero, xa che digo, van vivir outra época. Non se se poderán chegar tan alto como chegou A Raíz.

-Como imaxinas ese último día, ese último concerto?

-Agora mesmo non estou en condicións de imaxinar iso. Prefiro nin pensalo. Quero vivilo cando chegue o momento. Supoño que será moi tremendo en todos os sentidos.

-E ao día seguinte, que farás?

-Non o sei. Pero eu sen música non podo vivir. Así que farei música, iso seguro. Pero xa veremos, fareina tranquilamente, de corazón e sen presións para decidir se a presento, se ma quedo para min ou se lla regalo a alguén. Vou poder permitirme o luxo de poder decidilo eu sen a presión do mercado. E vou gozar moito da miña filla, que vai nacer en outubro.

-Que é o que máis vai botar de menos da Raíz?

-Todo, botarei de menos todo. Coa Raíz vivín cousas moi bonitas. Traballar cos teus amigos é un luxo. Iso non o ten calquera.