Óscar Jaenada: «Son un Quixote que se raia ata a obsesión»

FUGAS

cedida

Foi Camarón e Cantinflas, soña con ser Prince ou Dalí, pero agora estréase con «O home que matou a don Quixote», o filme de Terry Gilliam, un dos Monty Python, que volve pór ao actor catalán no máis alto. E xa van 25 anos de éxito

05 jun 2018 . Actualizado ás 15:09 h.

Óscar Jaenada (Esplugas de Llobregat, 1975) ten a capacidade de mimetizarse como poucos actores coa persoa que interpreta, ata o punto de que para o público xa é Camarón ou Cantinflas. A súa cara apodérase de calquera, e iso que a súa imaxe é o suficientemente particular como para provocar o contrario. Pero Óscar, que leva 25 anos rodando, asegura que non hai máis truco que o esforzo, o tesón e un estudo férreo. Agora presenta O home que matou a don Quixote, unha película que foi para o director Terry Gilliam toda unha odisea, pero que despois de moitos anos de loita por fin ve a luz hoxe nos cines.

-Que supuxo este Quixote para ti?

-¡É é estar con Terry Gilliam! A el coñézoo desde hai anos e sempre me dicía: «Un día vouche a dar algo, un día vouche a dar algo». E un día cruceimo en Eivissa, xusto acababa de facer Cantiflas, e explicoume que se ía meter con este proxecto e que quería que estivese aí. Son esas cousas que xa pasaron varias veces con algúns directores e que uno non se acaba de crer ata que asina o contrato. Para min foi un xute de cine, de cultura, un xute de vida estar con ela nunha película.

-Para el foi un proxecto superlaborioso, que lle custou anos sacar adiante. Como viches o resultado?

-Para min é difícil ter unha opinión obxectiva de todo isto, eu xa só como amante do cine, entro a traballar o meu personaxe coa pel de galiña. Para min é un soño traballar co director de Brazil , de películas que me marcaron tanto.Ver que el che pide consello é incrible. O que sei é que o público se vai a atopar con algo que non se agarda: é unha visión do Quixote pasado polo filtro de Terry Gilliam e iso é unha marabilla.

-Houbo algún tipo de dificultade? Que foi o máis complicado para ti?

-Terry é un director moi volátil artisticamente falando, necesita velo e sentilo, e o traballo ten que ser moi meticuloso. El ten moi, moi claro o que quere, pero a súa mente está por amais da miña experiencia, talvez, e da miña bagaxe, eu deixábame levar por el, pero moitas veces sen entendelo [risos]. A min custábame entendelo, ao ser un tipo tan pasional, tan volátil, custoume. É moi activo, non paraba, non paraba, é un tipo único, un xenio.

-Ti es moi Quixote? Tes moito idealismo?

-Si, eu loito por iso, porque non me cambie a sociedade que me rodea. Intento ser puro co que un pensa por moito que a sociedade che contradiga co que ti pensas, como nos está pasando agora neste país. Un non se pode converter do PP, é imposible. Un vai intentar agora ser máis revolucionario que nunca.

-É necesario ese punto de rebeldía sempre, non?

-Si, ademais una das cousas que nos explica Gilliam co seu Quixote, é que non debemos permitir que se extingan estes tipos. Non podemos permitilo, se non imos crear unha sociedade gris e estúpida, moi jerarquizada. Hai que deixar paso a estes Quixotes, a estes tipos que a priori ven cousas que os demais non somos capaces de ver, porque teñen razón.

-Na peli o protagonista mira cara atrás, cara a quen foi e no que se converteu. Ti víasche hai anos sendo o que es agora?

-Eu creo que si porque non me cambiou nada. Subín os chanzos propios da miña carreira e da miña escaleira aos poucos, intentando non fallar. Intentando ter moito respecto ao que fago, con moito traballo, moito esforzo, moitas horas de estudo e ao final, oe, un está onde cre que ten que estar tamén.

-Fixeches papeletas: Camarón, Cantinflas... Agora es o pai do cantante Luis Miguel. Cada vez que che vemos nun biopic, acabas mimetizado nesa persoa, como o consegues?

-É a miña dedicación, eu intento ser ese personaxe as 24 horas do día ata entrar en conexión con certos aspectos do personaxe que se non, non conectase. Fágoo para que teñan ese punto de credibilidade que outros non teñen. Eu raio moito os meus personaxes. Chego a ser obsesivo, e iso dáme moitos problemas no persoal. Pero no profesional, en cambio, dáme moitos éxitos.

-Ti métesche en Cantiflas e es Cantinflas. Falas con acento mexicano todo o día...

-Si, si. Eu funme a México para a audición e quedei cinco meses para a preparación. Nese momento ti xa non estás nin no teu continente nin coa túa familia, nin coa túa historia, nin nos teus zapatos, estás noutro lado. E intento tomarmo así e aproveitar iso: non volver a casa. E ao final sen darche conta, prodúcese unha comuñón artística que pide moito traballo e esforzo. Dese modo consegues traspasar iso á pantalla e que a xente reciba un pouco máis. Ou o que debería ser normal, o que pasa é que están acostumados a moito menos, a traballos máis banais. Cando un actor llo traballa e tómallo con humildade saen personaxes así.

-Ti sabías que México che ía marcar para toda a vida.

-Si, tiña esa intuición. Mira que hai países no mundo, pero non sei por que cada pouco aparece algo en México. Eu desde pequeno sabíao, que me ía marcar e, si, trátanme moi ben alí.

-Dixeches que querías facer de Prince, de Dalí... E é incrible porque xa che imaxinamos, péganche.

-Si, si. Eu quéroos facer todos, a miña fame para isto é tal que ás veces vexo unha simple nota informativa e xa quero ser eses personaxes [risos]. A min apaixóname isto.

-Fixeches de Camarón e agora xa ninguén nos quita esa imaxe da cabeza, es el.

-Si, fai dez anos desa película e aínda me atopo con anécdotas marabillosas de entón. É unha honra, tamén que sigan lembrándoche por iso, é un orgullo, un síntoma de que o fixen ben.

-Ti dirías que estás nun estado de graza?

-Ja, ja. Precisamente hoxe cando me levantei, de casualidade atopeime cun premio que dicía que era o home do ano no 2008 [risos]. E outro no que era o Home GQ no 2004 [risos]. ¡Se é que eu oín isto de que son o home de moda e xa non mo creo! Levo 25 anos nisto e un non quere estar de moda nin estar esquecido. Un simplemente quere traballar, e ás veces danse circunstancias como esta en que saen varios traballos á vez. Pero uno nin é tan bo nin é tan malo, un está aí.

-Tes algunha teima traballando?

-Non, eu sempre digo que traballo cunha caixa de ferramentas e segundo o personaxe saco unhas ou outras. Ás veces é máis dicción, movemento, un acento... Necesito as miñas cousas, pero nada especial. E é o bonito tamén disto, que ás veces che descobres tamén a ti mesmo, e sales con algo que non sabías que tiñas dentro.