Javier Canso: «En escena nótasenos o barrio»

FUGAS

cedida

Adiantáronse ao seu tempo cunha proposta humorística única en España. Pero os anos remataron por darlles a razón a Faemino e Canso, aos que as novas xeracións de humoristas citan sen excepción como referencia fundamental

20 abr 2018 . Actualizado ás 11:10 h.

É complicado atopar unha figura do humor máis respectada que Javier Canso. As novas fornadas de humoristas réndenlle pleitesía e a el non deixa de facerlle graza. «É que un xa ten unha idade...», descúlpase. A idade non conta no caso de Faemino e Canso, que levan 18 meses de xira por toda España abarrotando teatros. Agora toca Galicia. «A verdade é que estamos rexuvenecidos», presume Canso.

-Veñen cun espectáculo titulado «Quen tivo, retivo».

-Realmente o nome é só unha escusa. Pero si que queriamos reflectir no título que somos unhas persoas de idade provecta, e gústanos comprobar que a nosa forma de ver a vida segue interesando. Aínda temos algo que achegar. E iso vémolo no público, porque segue habendo xente que creceu connosco, pero tamén hai cada vez máis novos.

-Talvez é que se adiantaron ao seu tempo e agora é o seu momento.

-Algo hai. O que si que choca é o formato. A parella humorística está en desuso. Aínda que hai xente que a recuperou, como os Chanantes. Julián López e Raúl Cimas fixeron unha xira xuntos, Ernesto Sevilla e Joaquín Reyes tamén... Pero non é o que leva. Os máis novos están acostumados a outro tipo de cousas, sobre todo a algo máis rápido. Nós somos case de formulación, nó e desenlace, e iso non ten tanta vixencia, pero... ¡que o vexan tamén, caramba! Que non todo vai ser estímulo-resposta. Hai cousas que toman o seu tempo... Isto xa é falar como un pai.

-Todos os humoristas de agora cítanos como referencia.

-Comprobeino en primeira persoa, porque polo programa Ilustres Ignorantes pasaron todos. E éncheme de orgullo moito que teñan ese recoñecemento presentas ás que admiro, porque o nivel do humor en España na actualidade é estratosférico.

-Mellor que cando empezaron vostedes?

-É que é outro nivel intelectual. Cando nós empezamos a ver un cómico universitario era algo moi raro, e agora todos teñen unha carreira, ou dúas como David Broncano. E un nivel cultural excepcional. Eu xa non digo que lles influímos, pero que en certo xeito tivésemos algo que ver co feito de que se dediquen ao humor, que espertásemos algunha vocación, dáme un gusto enorme.

-Aínda que iso lles levou á ruína máis absoluta...

-[Risos] Bo, bo. Coidado, que non se queixen, ¡eh! Que agora hai programado moito humor en calquera teatro de España, e cando nós empezamos nos teatros só entraban Tricicle e Les Luthiers. O noso ámbito eran as salas de festas ou salas independentes.

-A que cre que se debe ese cambio a mellor?

-O público admite agora máis provocación que antes. Recordo a finais dos oitenta, nos bares de Madrid onde actuabamos, sitios onde había xente drogándose sen pudor, creábase un silencio terrible ao facer unha broma inocente sobre o rei. A evolución do humor non está só nos humoristas, senón tamén no público, que ha ir superándose e esixindo tamén máis.

-¡Pero se agora está de moda ofenderse por todo!

-O tema dos límites do humor é delicado. Está claro que se ti agora queres facer humor con temas como o dos refuxiados, vala a cagar. Así que o límite está no que ti queiras facer coa túa carreira. Bo, e no código penal, tamén. O meu consello é que se vas soltar un chiste que sabes que vai ferir a alguén, polo menos que sexa moi bo, que sexa algo tan marabilloso que os propios agraviados, despois do primeiro sarpullido, sorrían dicindo «carallo, a verdade é que é divertido». Se o chiste é só para foder, pois case mellor non o fagas. Non merece a pena. Imos intentar levarnos ben e progresar, home.

-Aos que lles vimos na tele sorpréndenos como elevan o ton sobre o escenario.

-Sobre todo na linguaxe. E iso que nós xamais tivemos censura cando estivemos na tele. Si tivemos algunha crítica en determinada prensa por un número no que saía un cardeal, pero pouco máis. Pero en directo sóltasche. No escenario nótase máis o barrio e na tele a universidade.