O cedé di adeus

CARLOS PEREIRO

FUGAS

.

O disco compacto puxo rumbo cara á desaparición. A súa promesa de eternidade, de inmutabilidad ao paso do tempo, durou preto de corenta anos. O formato, polo menos na súa forma de colector musical, camiña cara á extinción

30 mares 2018 . Actualizado ás 11:37 h.

As razóns de que o CD estea ferido de morte son moitas, pero é a demostración perfecta de que o mundo cambiou. Para ben ou para mal, fíxoo. É o fin dunha era e a plenitude doutra. Pero non estaba morto hai tempo o disco compacto? Preguntaranse vostedes. É certo. Falar no 2018 do obsoleto que pode ser este obxecto circular asemella estraño, pero o feito de que Sony teña decidido pechar a súa última fábrica de cedés e deuvedés nos Estados Unidos é a gota que colma o vaso. Non hai volta atrás. A factoría, situada en Terre Haute, Indiana, iniciou esta semana un proceso que concluirá en agosto, e rematará con preto de 380 empregados despedidos.

O complexo de Terre Haute eríxese como un símbolo da multinacional. Abriu en 1953 coa idea de producir discos de vinilo de Columbia Records. No 84 foi a primeira fábrica estadounidense que produciu cedés, ocupando a honra desa estrea o Born in the USA de Bruce Springsteen, cuxo nome da obra callaba á perfección co momento a vivir. O vinilo cedía o seu dominio a ese prato de policarbonato de 12 centímetros. Presumía de mellor son, maior comodidade e unha durabilidad incriblemente superior.

 Un gran negocio

O primeiro disco compacto comercial xurdiu da alianza entre Philips e Sony. Corría 1982 e gravouse A Sinfonía dos Alpes, de Strauss, dirixida por Von Karajan. O primeiro álbum pop impreso neste formato foi The Visitors de ABBA, aínda que o primeiro en venderse foi 52nd Street, do pianista e compositor Billy Joel.

A planta de Sony que agora vive o seu ocaso chegou a crear máis de 11.000 millóns de copias en trinta e tres anos. É só unha pequena mostra do movemento económico que suscitou a música coa chegada do cedé. As discográficas viron o ceo aberto e tocárono cos dedos na década dos 90. O custo de produción era ridículo, apenas 80 centavos. Iso si, o seu prezo de venda ao público era vinte e cinco veces máis alto. Un negocio, como pouco, perfecto. E así o foi durante uns cantos anos, ata que os computadores entraron nos fogares e tamén as primeiras gravadoras caseiras. Copias infinitas sen saír da casa? Era posible.

A irrupción de Internet fixo cambalear os alicerces da industria, incapaces de conter as descargas ilegais e a piratería. A falta de reacción por parte das grandes compañas fixo, en boa medida, que o público dese as costas á compra dun produto tremendamente caro cando podía obtelo gratis. En España, concretamente, o golpe foi tremendísimo ao tratarse dun país de corte conservador á hora de comprar por Internet. Tivo que agardar á chegada de aplicacións como Spotify ou iTunes para que a xente pagase por cancións dixitais. O cedé xa estaba tocado e afundido. Primeiro Napster, daquela Kazaa, Emule ou Soulseek. Nomes que quedaron gravados a lume como programas que proveron de música en formato de mp3 ás novas e as vellas xeracións. Os melómanos poderían ter calquera disco do mundo con só teclearlo.

Curiosamente, houbo fenómenos destacables como o aumento exponencial na compra de vinilos. O mercado físico sobrevive, si, pero adoita estar máis relacionado co coleccionismo ou o agasallo; que co consumo real. As grandes cadeas de son han ir desaparecendo en favor de aparellos máis modernos, con entradas USB ou Bluetooth. Os computadores, cada vez máis, véndense sen dispositivo para a lectura de cedés.

 Só no coche

Na maioría dos casos, os particulares adoitan relegar a súa colección de discos compactos ao coche. As cifras do manque non amenten: no 2007 distribuíronse en España uns 28 millóns de discos. No 2015 nin a metade, case dez.

Quen sabe. Talvez en trinta anos viva unha segunda vida, como o vinilo, aínda que o ten difícil. O cedé non entra tan ben polos ollos. Longa vida ao cedé.