A beleza da decadencia

FUGAS

29 sep 2017 . Actualizado ás 05:45 h.

No prólogo a estas marabillosas Sonatas, Luis Alberto de Conca non se anda polas ramas:

-Xunto a Cervantes e Borges, Ramón do Valle-Inclán é o nome propio máis valioso da literatura escrita en español.

Palabras maiores.

Pero Vale non só non desmerece a compaña de titáns como Cervantes e Borges, senón que o paso do tempo vai axigantando máis e máis unha obra colosal. A súa literatura é, de feito, tan descomunal, que non logramos pórnos de acordo sobre onde está a súa cima. Porque Ramón María del Valle-Inclán (Vilanova de Arousa, 1866-Santiago, 1936) navegou por todos os xéneros existentes, inventou algúns a maiores e de todos saíu aínda máis poderoso, coma se eses xéneros se crearon para que el medise ata onde resistían as súas costuras e cimentos.

Porque amamos os contos de Xardín umbrío. Amamos a poesía da pipa de kif. Amamos ese libro titulado A lámpada marabillosa, que non saberiamos en que anaquel colocar nunha biblioteca (el subtitulouno Exercicios espirituais para despistarnos aínda máis). Amamos a prosa americana de Tirano Banderas, novela de terra quente. Amamos o retrato dunha época e un país que chamou O rodo ibérico, onde os seus diálogos cortados a navalla explican xa tantos males da España actual. Amamos a Galicia atrapada en Flor de santidade. Amamos, quizais sobre todas as cousas, o seu teatro, que é un teatro para representar como poucos e para ler en silencio como case ningún, desde as súas Comedias Bárbaras e Luces de bohemia ata o Retablo da avaricia, a luxuria e a morte e Martes de Entroido.

E amamos, como non, estas Sonatas reunidas agora nun só volume por Reino de Cordelia con ilustracións do galego Víctor López-Rúa. Porque a beleza da decadencia quizais só a contou leste Marques de Bradomín, feo, católico e sentimental, que Valle-Inclán tatuou sobre as páxinas das súas cegadoras sonatas.