Volveu ao teatro para interpretar os «Soños» de Quevedo, un autor que fixo varias veces en momentos de catarses. Vehemente e sanguíneo, o actor pasou páxina da polémica de «Cóntame»: «É algo desagradable que superei»
27 abr 2017 . Actualizado ás 16:33 h.Está de volta no teatro e iso cambioulle a vida. Juan Echanove repite interpretando a Quevedo, un autor que sen saber por que -confesa- acabou por provocarlle unha especie de exorcismo, de rexeneración vital. Echanove (Madrid, 1 de abril de 1965), que se define como sanguíneo, vehemente e pasional explica como foi a súa saída de Cóntame e non deixa pasar a oportunidade de recomendar as súas preferencias gastronómicas cada vez que vén a Galicia.
-Está no teatro facendo de Quevedo e sorprendeume unha frase na que di: «Vasme interpretar, pero non che vai a saír gratis». A que se refire?
-Porque a obra require moita implicación, fala dun personaxe atenazado pola dor e logo por sentimentos moi próximos ao momento da morte. Estamos contando os soños que ten o personaxe, Quevedo, no último momento da súa vida comprobando a súa vixencia no tempo.
-Tamén nun momento actual que serve un pouco como catarse. Serviulle para atopar paralelismos, salvando os séculos de distancia?
-Efectivamente, un exponse se Quevedo foi un visionario e imaxinou unha sociedade como a que vivimos ou se pola contra somos nós os que retrocedemos irremisiblemente ao Barroco.
-E con que visión queda?
-Eu vivo a realidade, eu non son Quevedo, no que é a miña vida convivo cunha e con outra, convivo na miña día a día como calquera cidadán. Estamos nun momento moi delicado que ten que ver coa perda de valores e iso é algo que é preocupante, non se se tanto ou menos que no Barroco. Pero na realidade que nos toca vivir é moi complicado, con movementos sociais emerxentes que son moi próximos aos totalitarismos e iso inquiétame moito.
-Quevedo nun dos seus soños di: todo é hipocrisía. Vostede segue sendo un soñador ou perdeu moita inocencia?
-Eu teño 56 e perdín moitas cousas no camiño, non só inocencia. Perdín amigos, familiares, e algún que outro soño se me rompeu. Pero eu sígome levantando todas as mañás para construír.
-Ten a fortaleza do optimista?
-Non, do realista. Eu creo fundamentalmente na implicación e o traballo.
-Sempre se mostrou dun xeito bastante natural, moi descarnada. Iso pasoulle factura?
-Eu creo que toda na vida pásache factura para ben ou para mal, nós, os actores, somos persoas que observamos a realidade e logo aplicámola aos personaxes, e polo feito de ser actor tamén teño a miña opinión e a min cando ma preguntan chan dala, pero de todo cánsase un.
-Entón de que está canso?
-Non, que se trata de escoitar un pouco o que di a xente, non só o que digas ti.
-A semana pasada levantámonos coa triste noticia da morte de Carme Chacón, coñecíaa?
-Coñecíaa. A min Carme sempre me pareceu unha persoa marabillosa, pero marabillosa. E alguén con tanto bagaxe e tanto valor para a función pública paréceme unha perda terrible.
-Cando sucede algo así, de súpeto todos viramos cara ao esencial. Expúxose algunha vez un cambio na súa vida, sobre todo cando a súa carreira foi trepidante?
-Non, eu levo traballando case 40 anos, e non parei un só día. É verdade que hai cousas que tiveron máis visibilidade que outras, e que o teatro non ten tanta visibilidade como a televisión. Pero os momentos da vida que teñen que ver coa catarse, os nacementos e as mortes, ponche diante un espello no que é difícil mirarse. E como seres humanos que somos todos evolucionamos e tomamos decisións non sobre os grandes temas da vida, senón na vida cotiá, que eu creo que é o que constrúe a gran vida. Os momentos da vida cotiá son os que dan definición a unha vida maior.
-Non houbo un momento de ter que afrouxar.
-Non, para nada. Son corenta anos traballando e síntome moi contento e moi orgulloso. A miña contorna persoal é unha contorna magnífica, e cando non o foi, arranxouse só por decantación da coherencia. Teño 56 anos, estou a gozar cunha obra magnífica, pero fundamentalmente comparto a miña vida coa miña muller, o meu fillo, a miña familia, os meus amigos e para min isto é primordial na miña orde. Eu busco denodadamente a felicidade, non me gusta chulearme na tristeza, aínda cando teña que interpretala nun xeito tan descarnado como Quevedo.
-E Quevedo foi o principio tamén.
-Si, dúas veces tocoume e outra o toquei eu. O primeiro que fixen foi Inmortal Quevedo durante moito tempo por todas as vilas de España, e iso fíxome profundar moito e ler moito sobre a súa obra. E logo apareceu Alatriste hai uns anos e tamén era un momento no que volvía traballar, a relacionarme con Agustín Díaz Yáñez, e para min foi unha fiestra aberta cara a un terreo no que eu me movía moi ben á hora de interpretar. Elevoume moito porque tiven a ocasión de traballar con Viggo Mortensen, que eu creo que é a persoa máis excelente que coñecín na miña vida. É unha persoa extraordinaria. E foi outro cambio, outra catarse. E agora volve outra vez.
-Era necesario este cambio, veulle dado.
-Si, eu facendo Quevedo non elaborara o pensamento dentro de min de: necesito facelo para provocar un exorcismo. Pero logo deime conta de que si. Pásanme cousas nesta función que non me pasaron noutras e teñen que ver cunha posición enormemente acolledora. Eu sempre quixen ir ao teatro a traballar, para min é un momento verdadeiramente máxico, pero agora é unha necesidade. Vou ao teatro tres horas antes e métome no camerino e non fago máis que mirar os minutos coma se fose un can nun canódromo [risos].
-Ponlle moito, imos.
-Basicamente, si. Ponme moito [risos] e póñolle moito, póñolle toda a miña vida. O único xeito que hai de corresponder ao teatro, algo que eu adoro, é entregándolle todo o que che deu. E a min deume moito, aínda non lle paguei nin o 10%.
-Sempre foi moi apaixonado, un ser de lume.
-Si, interpretar sen paixón ou vivir sen paixón non se eu se merece a pena.
-Antes falaba de Viggo Mortensen e dos seus inicios. Quen foi a persoa que tirou de vostede?
-Realmente eu estaba a traballar nel Escorial e un día na estrea dunha montaxe coincidiron tres actores: José Luis Gómez, Jeannine Mestre e Manuel Galiana e os tres dixéronme que debía exporme ser actor. A eles débolles ese impulso, pero a canle do meu estilo, do meu xeito de interpretar ou de valorar as cousas da vida é Juan Diego.
-Está nun momento de teatro, fixo cine, todas as series («Quenda de oficio», «Mozas de hoxe en día», «Cóntame»)... Ten algunha espinita cravada?
-Eu agardo ter todo por facer. Non me gusta pórme en posicións de pasado, eh? Eu agardo da vida polo pronto que sexa longa e no laboral creo que coa miña idade estou en posición de interpretar os mellores personaxes da literatura teatral. Tamén a idade xoga a favor no cine, adoitan ser papeis máis complexos canta maior idade tes. Eu non se o que vai vir no cine, pero si se onde está Shakespeare ou Calderón. Hai todo un imaxinario que sempre quixen interpretar e volveu a aparecer.
-Volveu ao teatro despois da polémica con «Cóntame». Non se se lle afectou a nivel persoal ou foi unha pedra máis no camiño, como algo desagradable que superou.
-Exactamente. Como algo desagradable que superei. Non comment, pola miña hixiene. Impúxenme pola miña hixiene mental, como cando me levanto pola mañá e dúchome. Eu creo que pasei unha pequena tempada na miña vida mal, de decepción, que xa nin me acordo. Doutra banda non me gusta o runrún nin o racarraca continuo, porque eu tiña que expresar que o feito de que eu deixase a serie non era pola miña propia vontade, e calquera outra valoración máis aló paréceme unha falta de respecto mesmo para a xente que non se portou ben comigo. E eu non lles vou a perder o respecto nunca, porque son grandes profesionais e seguramente fan ben as cousas. Non teño nada que dicir porque sería un desagradecimiento igual que o que se cometeu comigo. Eu non debo pórme no mesmo sitio, pero uno deixa de pensar nas cousas e entón dinche: acórdasche desa serie, como era, unha que ía dunha familia...? [Ri] Ah, Cóntame... E, mira, quitoume un espazo da cabeza que necesito para outras cousas. É coma se tes un computador cheo e tes que ampliar memoria. Non o digo desde o desdén, pero de verdade, cando quitas algo que enche tanto a túa cabeza séntesche moi liberado. Os ollos queren ver máis cousas, os oídos queren oír máis música, a alma quere ler os grandes textos da literatura. E sobre todo un quere encher os días da súa vida de sorriso e rodearse de amigos. Ás veces o traballo tan continuado nunha serie fainos vivir coma se non existise outra cousa, con horarios que che apartan. E cando deixas de facela séntesche moi liberado.
-Se resetea.
-Non exactamente, porque non queres deixar de lembrar momentos únicos, vividos dentro da serie, momentos irrepetibles, persoas a quen viches case nacer, casar, divorciarse, morrerse. Son moitos anos. Un non pode facer tábula rasa, non. Bobo sería aquel que nunha experiencia tan transcendente quedase co malo e non co bo. E eu quedo co bo sempre, si. Eu non son a nai Teresa de Calcuta, pero non me gusta convivir no caos, prefiro o estado de limpeza e benestar que creo que hai que fomentar, sobre todo cando es un afortunado da vida. Pero un momento dado a indignación salta porque eu son sanguíneo, vehemente, pasional e a min dúrame unha semana.
-Un Aries non ten rancor [risos].
-Non, un Aries é tan hiperactivo que non ten tempo para o rancor. [Risos] Non teño nin tempo nin saúde para o rancor. Vivir no rancor é de estúpidos.
-Sempre se sentiu un afortunado, pero buscou a sorte.
-Si, traballo moitísimo, pero estou sempre en continua evolución e buscando novos proxectos. Hai moitos anos que descubrín que o mellor xeito de vivir nunha carreira actoral era pensando en provocar os proxectos, non agardar a que me chamasen por teléfono. De xeito cauto, sensible e consciente, son o rexedor do meu propio destino.
-Tamén se dedicou a facernos gozar da gastronomía.
-E dedícome, por favor. Dedícome e dedicareime a intentar convencer os meus concidadáns de que os paraísos marabillosos non están a miles de quilómetros senón ao virar a esquina. O único que hai que facer é saír da casa e deixarse querer polo que nos dá a terra, entendendo ao ser humano como parte da terra. E o mellor está nese acto que repetimos tres veces ao día que é comer e beber.
-Cal é o seu comida fetiche?
-Ti estás na Coruña, non? Pois eu non quero gañarme a praza, pero no momento en que penso en Galicia inmediatamente vénme a empanada de berberechos, vólveme tolo. O lacón, que me volve tolo. Os bos pementos de Herbón e encántanme todas as conservas, parécenme brutais. E por suposto, o marisco.
-Segue cociñando en casa?
-Si, si, todos os días. Esta noite vou cociñar uns paspallás salvaxes ao sal.
-Vanlle dar unha estrela Michelin.
-A miña muller hame dado unha. [Risos] Un boneco Michelin.
-Entendo que pola comida non?
-Si, si. Bo, por todo, por todo. [Risos]