A potaxe

José Varela

FERROL CIDADE

16 feb 2020 . Actualizado ás 05:00 h.

Penetrabámonos xa na sobremesa, despois de dar conta dunha suculenta caldeirada de pinto e abadexo, e, quen sabe se polo sutil enmeigo do Vilerma, empecei a apreciar nos meus interlocutores cualidades inauditas. O amigo que falaba figuróuseme un guisante, pois, como o legume, para que se revelase ao completo, era preciso desposuílo da vaina. Mentres proseguía o seu parloteo, foi crecendo a convicción de que as súas palabras tiñan o sabor vexetal dos chícharos que había moteado o dulzor amable do guiso de peixe. Observei, entón, ao colega que estaba ao lado do faladeiro e, vaia, era como o arroz, capaz de absorber todos os sabores de canto se cocía ao seu redor; como o cereal, enriquecíase coas boas compañas.

O xogo non fixera máis que empezar. O chistoso do grupo, claro, era o pemento picante. Faltaba na cuadrilla un compañeiro que sería o trasunto do pepino: facíase presente en calquera ambiente que estivese. E escusouse o máis elocuente e distinguido da cuadrilla, sin duda correlato da trufa. De regreso, disipado o Vilerma, conjeturé que a maioría somos como a tortilla de pataca: aparentemente iguais, pero cada unha diferente dalgunha indefinible xeito: cos mesmos ingredientes pero con cocciones particularmente distintas, e con certo matiz local.

En Ferrol, onde a cociña burguesa aniñou nos fogares, nos ufanamos de que a masa da empanada se grama, indistintamente co aceite da fritada ou novo, fronte á simple de fariña, auga e sal. É a nosa singularidade na potaxe que conforma a sociedade, un puchero que, aínda que avenido, canto máis variado máis saboroso.