Manuel Sánchez-Moraleda: «O Ferrol da Ilustración segue sendo unha cidade case descoñecida»

Manuel Sánchez-Moraleda (Sevilla, 1940), mariño e investigador, foi capitán de navío da Armada. Tamén foi, por certo, o último director da Escola de Máquinas de Ferrol. E hoxe converteuse nunha figura de referencia no ámbito da investigación e o estudo da tradición científica da Marina española. Firme valedor do legado de Jorge Juan, a quen considera o mariño ilustrado por excelencia, reclama unha maior implicación de todas as administracións públicas na defensa da herdanza do Tempo das Luces. Andaluz de nacemento, pero ferrolán de vocación -sen que isto, está claro, implique renuncia algunha ás súas raíces-, Moraleda lamenta que «o Ferrol da Ilustración segue sendo unha cidade case descoñecida».

-Ferrol será Patrimonio da Humanidade?

-Para que Ferrol sexa Patrimonio da Humanidade necesítase seguir avanzando, que haxa unha maior implicación de todos.

-E cando di «todos», a quen se refire?

-Refírome tanto ao mundo da cultura como ás administracións públicas. Na miña opinión, resulta verdadeiramente preocupante que cando se fala do patrimonio ferrolán estea a falarse de algo que aínda segue sendo en Galicia algo pouco menos que ignorado. É certo que se fixeron traballos moi importantes, investigacións de moitísimo mérito, pero talvez nos faltou aínda tomar conciencia de que a Armada, fundamentalmente desde Ferrol, xogou un papel determinante no avance do coñecemento científico no século XVIII. E iso por non falar, xa, dun campo tan concreto como o da enxeñería. Ou mesmo da arquitectura. Os mariños ilustrados españois, e Jorge Juan é o mellor exemplo diso, foron un exemplo a seguir en toda Europa. Aínda que, e iso tamén hai que dicilo, nin sequera foi recoñecido na España do seu tempo.

-Por que?

-Porque un dos peores pecados españois é o da envexa, o desprezo polo que brilla e ten talento. E Jorge Juan, como é natural, tampouco puido librarse diso. Por iso acabou mal, sen que de verdade se recoñecesen os seus méritos. E así seguimos hoxe en día, pouco máis ou menos.

-Se hoxe mesmo tivese que mostrarlle a presenza do legado de Jorge Juan a alguén que visita por primeira vez a cidade, que lle diría?

-Pois lle diría que o legado de Jorge Juan segue estando presente en Ferrol en todo. Absolutamente en todo. Ferrol, co seu centro urbano e cos seus arsenais, é o reflexo do pensamento de Jorge Juan, que rodeado duns colaboradores magníficos pensou esta cidade e fíxoa posible. El, e outra figura da que tamén nos esquecemos....

-A quen se refire?

-Ao Marqués da Enseada. Na miña opinión, o estadista español de máis altura. En Ferrol debémoslle a el case todo.

---

---

---