Rexistrou en 2018 a súa peor cifra histórica de poboación con só 66.799 veciños
15 feb 2019 . Actualizado ás 05:00 h.Non acaba de tocar fondo. As cifras son concluíntes: Ferrol segue en caída libre en materia demográfica. A cidade naval, que perdeu en 365 días preto de 800 veciños, non deixa de minguar. Tanto é así que xa ostenta o triste mérito de ser a segunda urbe que máis se empequeneceu na última década en toda España. E é que non deixa de escalar posicións entre o ránking das cidades do país que máis moradores perden.
A costa abaixo iniciouse coa reconversión do naval, aínda que nas últimas catro décadas houbo momentos de repunte. Con todo, desde 2004, Ferrol non deixou de restar, perdendo no último lustro por amais dos 700 residentes anuais -770 na última anualidade-, unha cifra que, segundo o Instituto do Instituto Nacional de Estatística, levou á urbe a subir na listaxe das cidades que máis habitantes perderon do país. E hoxe xa só nove localidades déixanse polo camiño xa máis habitantes que Ferrol. Unha lista que encabeza El Ejido, en Almería.
«A tendencia cara ao declive demográfico rexistrouse de forma continua desde comezos da década de 1980 ata a actualidade», sinala o profesor de Economía Aplicada, Anxo Dopico Crespo, nun estudo elaborado para a patronal Cofer. E así, o INE certificaba que a 1 de xaneiro de 2018 a cidade quedaba con 66.799 moradores, 25.000 menos que en 1991 cando con 91.764 acadou a súa mellor marca.
«Ou vello modelo dous buques de guerra dá para ou que dá. E as cidades cun monocultivo industrial, como é ou caso de Ferrol, e que non souberon diversificarse, viñéronse abaixo», apunta Rubén Lois, coordinador do Grupo de Investigación de Análise Territorial da USC, quen sinala ademais ao «enclavamento dá cidade e a falla dás comunicacións», como causas desta caída.
«O declive poboacional e a crise económica ferrolás retroalimentáronse nas últimas tres décadas, agravándose na gran recesión iniciada en 2008», sinala o propio Concello ferrolán na súa Estratexia de Desenvolvemento Urbano Sostible Integrado. E á sangría demográfica, hai que engadir un maior grao de envellecemento da poboación, conclúe Dopico na súa análise, que constata que Ferrol foi a cidade máis castigada de cantas sufriron procesos de reconversión.
A evolución negativa foi acompañada de «unha reasignación interna da poboación dentro da área urbana, que baleira os municipios de Neda e Fene, e sobre todo Ferrol, e expande notablemente a poboación de Narón». Agora, tanto o dato de veciños de menos de 16 anos, como o correspondente aos que teñen idades comprendidas entre os de 16 e 64 anos -grupo este que inclúe aos veciños en idade de traballar- están por baixo da media galega e española. E isto fai presaxiar un futuro complexo.
Neste punto, unha comparativa entre os datos das 86 áreas urbanas do país que publica Fomento non fai senón certificar que a envergadura dos males que afectan á cidade naval e que xa traspasan os seus límites. De feito, Ferrol está a un paso de converterse no faroliño vermello a nivel nacional, sendo cun -11,8 % o municipio que máis se achicou de toda España na última década tras Torrevieja.
A urbe naval é a segunda que máis minguou en todo o país durante a última década
A sangría poboacional de Ferrol, que lidera a área urbana que Fomento completa cos municipios de Narón, Fene, Neda e Mugardos, converte á cidade naval nunha das que perdeu maior volume de poboación de España na última década. Só por detrás da alacantina Torrevieja (-22 %), e seguida por Orihuela (-10,2 %) e Segovia (-10%).
Pero aínda que Ferrol cidade leva a palma, o declive afecta a toda a súa área urbana. Non en balde, a dinámica de poboación está fortemente correlacionada cos outros municipios da zona. De feito, Narón desempeñou durante anos un papel compensador da crise da comarca, beneficiándose do traslado das familia máis novas.
Así, os últimos datos do INE constatan un retroceso en catro dos cinco municipios. A oitava cidade de Galicia, que desde o 2000 creceu un 28, 9 %, perdeu o pasado ano 165 veciños; Fene, 97 e Neda, un total de 53, aproximándose perigosamente á barreira dos 5.000 moradores. Só Mugardos sumou catro. Con estes datos, a de Ferrol é a sexta área urbana que máis poboación perdeu en España nos dez últimos anos.
Ten remedio este declive? O catedrático de Xeografía, Rubén Lois, sostén que «unha aposta clara polo porto exterior e, a partir de aí, polo tecido empresarial local» podería ser a solución. Anota que o anunciado contrato das fragatas F-110 deterá a caída «momentaneamente». Pero, na súa opinión, a saída queda supeditada á existencia dun plan estratéxico para a cidade, un acordo entre administracións nunca acadado.