Fomento planea trens de proximidade tras a mellora do antigo eixo atlántico

Pablo González
pablo gonzález REDACCIÓN / LA VOZ

FERROL CIDADE

Trenes circulando por el eje atlántico
Trens circulando polo eixo atlántico MARCOS MÍGUEZ

O Plan Director prevé electrificar e rexenerar o vello trazado, incluído A Coruña-Ferrol

07 feb 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Algo se está movendo na radical oposición do Ministerio de Fomento a que Galicia conte con proximidades ferroviarias, a pesar de ser unha das poucas comunidades con importantes áreas metropolitanas que carecen deste servizo. Por unha banda, Renfe acaba de reforzar o único reduto que se podería enmarcar nestas coordenadas en Galicia: as relacións de Ferrol coa súa contorna máis inmediata a través das vías da antiga Feve. Así, a operadora reforzou as conexións con Ortigueira con trens madrugadores e máis frecuencias, adaptadas ás necesidades da xente, que é o que en realidade define o concepto de proximidade. Por outra banda, o Plan Director do Corredor Atlántico, do que La Voz estivo informando estes días, non só prevé a mellora dos distintos eixos ferroviarios para facelos máis competitivos para as mercancías, senón que, por primeira vez nunha planificación de Fomento, abre a porta a servizos ferroviarios metropolitanos no antigo eixo atlántico cando se mellore e electrifíquese esta infraestrutura.

Así, cando se reflexiona sobre a importancia de que Galicia estea incluída no corredor atlántico transeuropeo afírmase o seguinte: «A adecuación das liñas que recolle este Plan Director permitirá ademais contribuír a un transporte máis eficiente e máis sostible. Isto sumado ao potencial uso como rede de proximidade nas zonas máis poboadas da franxa costeira suporá sin duda a rexeneración de toda a rede convencional».

O «potencial uso» como rede convencional se detalla máis adiante no documento de máis de 200 páxinas que Fomento presentará en breve, e que en realidade supón un plan para mellorar toda a rede ferroviaria convencional galega entre o 2020 e o 2025. Así, o ADIF ten pensado mellorar o antigo eixo atlántico, é dicir, as vías que discorren paralelas ao eixo de alta velocidade que non foron levantadas no seu momento, como sucedeu en boa parte do trazado entre Santiago e A Coruña. Esta antiga reivindicación de colectivos que apostan polo tren de proximidade ten un tímido reflexo na organización actual dos servizos de Renfe no eixo atlántico. Hai servizos máis directos e rápidos que só pairan nas cidades e que circulan polo novo trazado de alta velocidade, e logo hai outros denominados «de proximidade» que circulan polas vías antigas para dar servizo a unha decena de estacións que, ou quedaron fóra do novo trazado entre A Coruña e Vigo, ou non están incluídas nas paradas das frecuencias máis rápidas.

Electrificación

Este é o tímido precedente para o plan máis ambicioso que o ADIF, encargado só da infraestrutura e non da operación de trens, bosqueja no documento do Plan Director. Así, no capítulo no que se aborda o tramo entre Redondela e A Coruña -o itinerario entre Redondela e Vigo-Guixar inclúese noutro proxecto- ten pensado «a adecuación dos tramos de vía antiga, actualmente en vía única sen electrificar, co obxectivo de garantir a fiabilidade dos mesmos, así como a súa electrificación a 25 kV, que permitirá o uso como rede de proximidade nunha zona densamente poboada».

Deste xeito, o ADIF vincula directamente os servizos ferroviarios de proximidade á electrificación destas vías antigas, nunha comunidade coas porcentaxes máis baixas de rede electrificada de España, apenas un 45 %. Concretamente, planéase habilitar catenaria entre Redondela e a bifurcación de Arcade, entre Vilagarcía e a bifurcación de Angueira, así como no ramal a Portas. Tamén se proxecta a rehabilitación da vía, «que inclúe con carácter xeral a renovación de travesas en curvas e a renovación de balasto no tramo de Redondela-Arcade».

Os obxectivos desta reforma se explicitan máis adiante: «Mellorar as infraestruturas da rede de proximidade» e «potenciar o transporte de viaxeiros cara ás principais cidades». Os prazos, como case todo o relacionado co corredor transeuropeo, exponse a partir do 2020, cando debería estar rematado o acceso principal de alta velocidade, e durarán ata o 2025. En principio, aínda que estes plans xorden baixo un determinado Goberno, suponse que se elaboran para que outros Executivos os leven a cabo, pois se presentarán ante a Comisión Europea para poder optar aos fondos comunitarios para as redes transeuropeas. Os plans directores, de feito, aseguran unha continuidade nos proxectos a medio e longo prazo que dá máis credibilidade para optar ás axudas.

Tramo ata Ferrol

No caso da continuación do eixo atlántico a Ferrol vía Betanzos, as actuacións non comezarían ata o 2023 e durarían, como mínimo, ao 2025, nun tramo no que se veu demandando unha reforma desde hai anos, especialmente tras o fracaso do proxecto para continuar o eixo de alta velocidade ata a cidade naval.

Con todo, o Plan Director esboza as mesmas ideas de mobilidade sostible e eficiente para o tramo ferrolán. «A mellora suporá non só un impulso ao transporte de mercancías por ferrocarril , senón que permitirá o uso como rede de proximidade en toda a área metropolitana A Coruña?Ferrol», asegúrase no documento.