De Ferrol á meca científica do Xapón

beatriz antón FERROL / LA VOZ

FERROL

cedida

Ángela Ares soñaba con facer o posdoctorado en Londres, pero o amor levouna ao país nipón, onde agora traballa para un dos centros de investigación máis importantes do sueste asiático

13 ene 2020 . Actualizado ás 14:39 h.

En comparación con outros estados europeos, o gasto de España en I+D+I segue sendo raquítico e, mentres tanto, a miles de quilómetros de distancia, outros países máis comprometidos co coñecemento científico benefícianse do talento investigador que bole nas súas universidades. Disto pode falar por extenso Ángela Ares Pita, unha bióloga ferrolá da colleita do 84 que puido ver os seus soños cumpridos no Xapón, onde nos últimos anos han emigrado outros moitos novos cerebros españois como ela, atraídos polas facilidades que ofrece o país do sol nacente para a investigación.

Aínda que, para ser honestos, hai que dicir que o que de verdade fixo que Ángela aterrase no Xapón foi o amor. «Ao finalizar o meu doutoramento na Universidade de Santiago, o meu plan inicial era facer o período posdoctoral no Museo de Historia Natural de Londres, pero á miña parella (que tamén é ferrolán) ofrecéronlle un traballo en Tokio, e decidimos mudarnos alí», explica Ángela.

Aquel xiro inesperado do destino abriulle unha porta de oportunidades, porque, ao pouco de chegar a Xapón, no ano 2014, a nova bióloga ferrolá obtivo unha bolsa do Goberno nipón para traballar en Riken (Yokohama), un dos centros de investigación máis prestixiosos do arquipélago asiático. E tras dous anos alí, Ángela deu o salto ao Instituto de Ciencia e Tecnoloxía de Okinawa -o OIST (Okinawa Institute of Science and Technology)-, onde actualmente traballa como membro do equipo da Unidade de Biofísica Marina .

«O OIST é un caso moi especial se se compara con outros centros de investigación xaponeses, porque aquí a metade dos traballadores somos estranxeiros e non existe ningunha separación entre os laboratorios, para favorecer así a comunicación entre investigadores de diferentes disciplinas. Ademais, os laboratorios están equipados coa última tecnoloxía e incentívase moito a colaboración nacional e internacional», comenta Ángela sobre unha de institución que xa figura entre as mecas científicas do sueste asiático.

Ademais, desde a súa creación, o OIST converteuse nun dos motores de desenvolvemento máis importantes da zona de Okinawa. «Esta é a rexión con menos ingresos do Xapón e precisamente por iso o Goberno nipón decidiu montar aquí este centro de investigación: para impulsar a súa economía dunha forma estable a medio e longo prazo por medio da innovación e a economía, no canto de apostar polo turismo, que é unha solución máis inestable e con beneficios a curto prazo», comenta Ángela, quen avoga por «exportar» ese mesmo modelo a Galicia. 

Pero, a que se dedica exactamente esta ferrolá no OIST? «O meu traballo céntrase nos microorganismos mariños, concretamente nas bacterias e en como estas responden a cambios ambientais como os provocados polos metais pesados ou outro tipo de contaminantes. A súa rápida resposta a estes cambios converten ás bacterias en valiosos bioindicadores de advertencia temperá no que se refire á saúde do ecosistema», explica a bióloga.

E, por se iso fose pouco, Ángela exerce tamén como secretaria da Asociación de Investigadores Españois no Xapón (ACE Xapón), onde traballa para dar apoio a outros novos compatriotas que, como ela, non dubidaron en facer as maletas e deixar o seu fogar para poder cumprir os seus soños. «Somos moitos os que queremos regresar a España e establecernos nalgún centro de investigación ou universidade, pero a competencia é moi elevada e as condicións adoitan ser mellores noutros países. Necesitamos unha aposta máis forte por un plan de retorno e estabilidade nos postos para investigadores».

Estudos. Cursou Primaria no Ludy; Secundaria, no Concepción Arenal e o grao e doutoramento en Bioloxía na USC.

Ocupación. Traballa como investigadora na Unidade de Biofísica Marina do Instituto de Ciencia e Tecnoloxía de Okinawa.