Por todo o mundo xorden proxectos para previr o lume e repoboar os bosques
25 feb 2019 . Actualizado ás 09:29 h.O desastre forestal ocorrido hai dous anos en Chandebrito, Nigrán, marcou un punto de inflexión na memoria colectiva dos galegos. El lume arrasou a zona en pleno outubro, coas chamas chegando ao propio centro urbano de Vigo. O incendio levou as vidas de tres persoas, deixando unha ferida indeleble na comunidade e unha paraxe desoladora nos días posteriores ao suceso.
A peor onda de incendios da década serviu tamén para o nacemento de iniciativas partidas desde a cidadanía que buscaban evitar novos desastres e repoboar os bosques o antes posibles. Unha delas foi a nada baixo o título «Árbores de Cinza», unha campaña de a Asociación Galicia Ambiental que tiña como obxectivo recadar donativos para reforestar as zonas devastadas.
Os organizadores recolleron testemuños como o de José, un veciño do lugar que se negou deixar o seu fogar durante aquela tráxica semana porque lle ardía todo». As cinzas cubrírono todo, e a campaña «Árbores de Cinza» decidiu reverter a situación. Coincidindo coa chegada do Nadal, decidiron empaquetar as cinzas en pequenas bolsas. O proxecto vendía estes paquetes a cambio dunha recadación, destinada integramente á compra de especies autóctonas a repartir entre os veciños de Chandebrito, onde houbo uns 4.000 desprazados polo lume.
Tamén alí, Abanca impulsou a campaña «Unha árbore nova», que se fixou o reto de plantar 6.000 árbores de especies frondosas. Co asesoramento da asociación ecoloxista Hábitat, se han ir plantando castaños, carballos, bidueiros, alisos, cerdeiras, acivros e nogueiras en Chandebrito.
Andrés Pereira, membro de Hábitat, sinalaba entón que as especies autóctonas retardan o avance do lume, funcionando como unha especie de «amparo» ante a acción das chamas. A idea alí é construír con estas accións de rexeneración forestal «un mosaico máis diverso». A entidade financeira tamén organizou unha campaña de recollida de sementes con voluntarios en o Parque Natural de As Fragas do Eume, un verxel forestal que resultou severamente danado polas chamas no 2012.
Outra iniciativa nada en Chandebrito foi a construción do Bosque dá Memoria. A iniciativa de Galicia Ambiental busca lembrar a traxedia forestal con seis pequenas plantacións de especies autóctonas de Galicia, entre as que se atopan o carballo, a nogueira ou o castiñeiro. Ademais das 48 árbores iniciais, incluiranse uns carteis informativos que axudarán a que os incendios do 2017 non queden no esquecemento.
Fóra de Galicia, a Asociación Nacional de Bombeiros Forestais creou unha orixinal protesta contra a Lei de Montes aprobada en 2015. Baixo o nome «[Fo]rest in Peace», invitaban á cidadanía a pedir nos seus municipios que os terreos arrasados polas chamas fosen recalificados como cemiterio. Os camposantos contan cun perímetro de 500 metros no que non se pode construír. A intención do colectivo era previr que os especuladores incendiasen os bosques para logo levantar urbanizacións no lugar.
E saíndo de España, desde as Highlands escocesas propoñen, por un módico prezo, converterche en lord ou lady. A Highland Titles, fundada polo doutor Peter Bevies e a súa filla Laura, adquiriu o bosque de Glencoe no 2007. A partir de entón, empezaron a vender parcelas familiares co fin de financiar a plantación de novas árbores. As parcelas son de diversos tamaños, empezando por unha inferior ao metro cadrado. O seu prezo é de 38 euros, o que serve para financiar a plantación de unha árbore autóctona e outorgar o título de laird, lord ou lady de Glencoe ao comprador.
A idea inicial aquí é restaurar a terra altamente devastada por séculos de gandería e silvicultura comercial «non sempre responsable», aínda que é unha idea que pode adoptarse no caso de Galicia, onde o principal perigo para os bosques segue sendo o lume.