Desde o cubo de reciclaxe da cociña, os residuos emprenden unha viaxe transformadora que acaba converténdoos tras o seu tratamento en obxectos novos, listos outra vez para o consumo
12 feb 2018 . Actualizado ás 00:17 h.Para un consumidor doméstico medio, reciclar significa separar os residuos, tirar cada un deles ao cubo correspondente e distribuír as bolsas no colector adecuado: amarelo para envases e latas; azul para papel e cartón; iglú verde para o vidro; e colector verde para a compostaxe ou para os restos. O camión do lixo recólleo e remátase o proceso. Con todo, a viaxe que os refugallos emprenden desde que saen dos fogares ata que, unha vez reciclados e transformados, regresan á cadea de consumo resulta moito máis longo, complexo e, en ocasións, sorprendente. O é, por exemplo, que as botellas de plástico acaben metamorfoseadas nun forro polar ou que as latas de refrescos convértanse en lamias para a bicicleta.
Do colector onde?
Nesta fase a palabra reciclar aínda non se pronuncia en sentido estrito. Cando o lixo é recollida nos colectores das rúas trasládase ás plantas de selección, onde os residuos son separados e clasificados. En Galicia esta fase realízase nas plantas de Cerceda (Sogama), Lousame (complexo ambiental de a Mancomunidade Serra do Barbanza) e A Coruña (complexo ambiental de Nostián).
Como se clasifican os residuos?
O lixo divídese en varios grupos para tomar camiño cara ás súas respectivas plantas de reciclaxe. En Galicia, as fraccións nas que se separan son plásticos (PET, como o das botellas de auga; polietileno de alta densidade -PEAD- e de baixa densidade -PEBD-; e resto de plásticos); envases tipo brik; metais (aluminio e aceiro); papel e cartón; e vidro. Unha vez clasificados, os residuos son transportados a oito empresas recuperadoras para tratar especificamente cada un deles.
Que se fai coas latas?
Os recipientes máis utilizados para as conservas e os refrescos son un dos residuos que pode reutilizarse ata o infinito. Están fabricados con aluminio, un material que se recicla ao 100 % e de forma ilimitada, o que supón un gran aforro tanto industrial como ambiental, xa que o dióxido de carbono que xera a súa reciclaxe representa o 5 % do que orixina a súa produción desde a materia prima. Nas plantas de transformación, estes residuos acaban convertidos en grandes bobinas de aluminio, listas para converterse en latas novas nas que se envasarán, unha vez máis, alimentos e bebidas.
Que sae dos briks?
No fogar resultan cómodos, lixeiros, doados de refugar... pero unha vez utilizados son un dos residuos máis difíciles de reciclar, xa que están feitos dunha mestura de papel, polietileno e aluminio e non sempre se recicla na súa totalidade. Estes compoñentes deben dividirse nas plantas de clasificación para poder ser transformados. O aluminio destes envases convértese en lingotes para darlle de novo usos industriais.
Como se trata o papel e o cartón?
Os materiais que teñen como destino o colector azul non necesitan clasificación previa e diríxense directamente ás plantas de reciclaxe e as empresas recuperadoras. Co papel reciclado fanse moitos produtos, novos como hueveras, papel hixiénico ou xornais. Oito caixas de cereais, por exemplo, poden acabar transformadas nun libro, mentres que de seis brik de leite reciclados pode saír unha caixa de zapatos.
Que pasa co vidro?
Os residuos que o consumidor deixa no iglú verde pasan á planta de tratamento, onde primeiro se eliminan todos os materiais que non deberían chegar ao colector ou que non poden reciclarse. Os cristais rotos, a porcelana ou as lámpadas, por exemplo, non deberían botarse no iglú, senón no colector de restos (o verde xeral, na maioría dos casos). Tamén se eliminan os tapóns e os restos de plástico e de metal. Tras esta fase, o vidro limpo de impurezas se tritura e sepárase por cores. Deste proceso obtense o calcín, que é a materia prima coa que se elabora o vidro. Este material transpórtase entón ás fábricas de envases, onde se funde a altas temperaturas e moldéase para dar lugar a unha botella ou un bote novos. No proceso o vidro conserva a súa calidade e as súas propiedades de orixe.
E co plástico, que ocorre?
Tras ser separados na planta de tratamento, cada un dos distintos de tipos de plástico fúndese para obter nova materia prima. Con este material moldéanse novos envases. Aínda que poden tratarse e reutilizarse en moitos casos, estes materiais supoñen un problema grave para o medio ambiente, tanto pola súa abundancia en todo tipo de artigos como pola súa lenta degradación, polo que é conveniente empregalo con responsabilidade, reutilizalo sempre que se poida e depositalo no colector amarelo cando teña concluído a súa vida útil. A Unión Europea elaborou unha estratexia para facer fronte a estes residuos e pretende que no ano 2030 todos os produtos de plástico sexan reciclables ou reutilizables. Co plástico reciclado fabrícanse tubaxes, fibras téxtiles e pezas industriais, entre outros materiais.