Háckers, pantasmas e lenda

E. V. Pita REDACCIÓN

EXTRAVOZ REDE

MARIA PEDREDA

Antes da chegada das fábricas de «trolls» en Rusia, os piratas informáticos viviron unha época gloriosa. En 1995, Tsutomu Shimomura desenmascarou ao escurridizo Kevin Mitnick, un hácker xuvenil lendario. Outra «pantasma» no sistema foi a «hacktivista» Parisa Tabriz, agora Princesa de Seguridade» de Google.

02 jul 2018 . Actualizado ás 19:56 h.

Kevin Mitnick, o hácker máis famoso dos anos 90 nos Estados Unidos, conta no seu libro Unha pantasma no sistema que, tras ser detido e condenado, tivo que pedir permiso ao seu axente da condicional para viaxar a Washington para falar sobre a seguridade informática ante unha comisión do Congreso dos Estados Unidos. Estaba alucinado de que os políticos máis importantes do país quixesen oír o que tiña que dicir o cibercriminal máis lendario do mundo. Eran finais dos anos 90 e levaba unha década escapando do FBI. Lembra no seu libro que a policía irrompeu na súa casa cando el tiña 17 anos porque sospeitaban que usaba o seu módem para atacar os computadores da compaña telefónica.

No 2003, Mitnick viaxou a Santiago de Compostela para dar unha charla na convención eGallaecia, un evento centrado na seguridade da información. Un mozo achegouse á lenda e pediulle facerse unha foto con el (entón, non había selfis). Tratábase doutro famoso hácker vigués, Antonio Fernandes, agora tecnólogo e fichado pola UE para asesorar en temas de ciberseguridad. Fernandes aínda lembra o encontro con Mitnick: «Aquel evento era adiantado ao seu tempo e Mitnick era un relator moi solicitado. Aínda conservo a foto con el. É unha lenda».

Fernandes engade que «a nivel nacional eu respecto moito á xente dos grupos cos que crecín como !Hispahack, Els Apostols, A Vella Garda, DSR ou os portugueses T0xyn». Tamén menciona aos «pioneiros europeos» Chaos Computer Club (CCC), «quen seguen organizando algúns dos eventos máis proles de Europa». Sobre ao que se están dedicando agora os háckers, Fernandes móstrase discreto: «Non o sei, cada un ao seu, non? Adoitan estar metidos en investigación de temas de cyber, maiormente, e outros en materias de hacktivismo, en xeral. Haberá de todo, pero só os profesionais son os que teñen acceso a segundo que cousas».

Quince anos despois daquela foto con Mitnick, Fernandes é un hácker ético que organiza cada trimestre o Hack & Beers en Vigo, unha serie de relatorios á que acoden expertos en seguridade. A outra responsable deste evento é Belén Pérez, quen defende a visibilidade da muller nas profesións tecnolóxicas. Para ela, o seu heroe favorito é o hácker ético Tsutomu Shimomura. Trátase precisamente dun experto en supercomputadores de Silicon Valley que capturou, á marxe do FBI, ao mítico Mitnick porque se tomou como unha ofensa persoal que o pirata informático fixese unha intrusión no seu computador e que, ademais, burlásese del cun mote relativo á súa orixe xaponesa.

Shimomura conta no libro Takedown (1997) como atopou o apartamento desde o que operaba o fuxido intomático máis buscado de Norteamérica. Algúns axentes víano como alguén obsesionado coa informática pero inofensivo. Con todo, o seu captador resalta no epílogo da crónica da captura: «Mitnick tivo quince anos e seis arrestos para pescudar o que está ben e o que está mal. Un xuíz fixo un esforzo especial para darlle unha segunda oportunidade. O seu verdadeiro delito é ter violado o espírito da ética hácker. Non está ben ler correos alleos e crer que hai que compartir tecnoloxías informáticas non é o mesmo que crer que está ben roubalas». Sente que a antiga confianza en Internet crebouse.

Para Belén Pérez, Shimomura «sempre estivo na parte ética e non pasou ao lado delituoso, aínda que Kevin Poulsen, en referencia ao director de Wired, «na súa parte ética, non a criminal, axudou no 2006 a identificar a 744 abusadores de nenos. Hoxe é complicado elixir a un porque hai moitos e moi bos, e normalmente descoñecidos».

A girl tech Ana Cidre, organizadora da comunidade feminina Gals Tech, afirma que lle encanta» a hackivista Parisa Tabriz porque «axuda moito ás mozas novas». Tabriz é coñecida como a Princesa de Seguridade de Google. A nova enxeñeira iraniana converteuse en hácker tras descubrir as fazañas de John Draper, un dos primeiros piratas que facía chamadas gratis cun chifre.

Mitnick asesora a países agora

«I'm not a hacker, I am Security Persoal» (Non son un hácker, son persoal de seguridade). Este é o lema que loce Mitnick agora nas súas camisetas negras. Tras anos de persecucións, reconverteuse en experto en seguridade e asesor de gobernos que se deron conta de que Internet podería ser un coladero de espías. Agora o lendario pirata axuda a países como Ecuador a vixiar que as eleccións sexan seguras desde o punto de vista informático. Outro dos grandes expertos en ciberseguridad de Galicia, Luis Rivas, menciona tamén a Mitnick como un dos máis grandes. Tamén cita, en España, a Antonio Fernandes, ao que cualifica de «moi bo», e dous habituais como !H e Chema. No entanto, Tsutomu Shimomura lanza unha enigmática suxestión no seu libro «Takedown» porque, ao longo das súas páxinas, sospeita que Mitnick tiña un cómplice, unha auténtica pantasma cuxa identidade nunca chegou a destapar durante a lendaria captura de 1995.