Matriculada co número 3.033 e coa C da Coruña, esta motocicleta da marca FN (abreviatura de Fabrique Nationale), construída en Bélxica en 1928, Chegou a Galicia un ano despois e estivo máis de 50 anos percorrendo incansable a costa noroeste coruñesa, primeiro como moto do cura de Buño e despois como vehículo de correos. Hoxe, con 90 anos recentemente cumpridos por fin descansa preto de carballo, xa restaurada, baixo a atenta mirada do seu conservador, Ramón, un apaixonado das motos antigas.
11 novs 2018 . Actualizado ás 10:19 h.Esta moto podería ter pasado desapercibida se non non chega a ser porque aínda é lembrada, en pleno século XXI, polo seu característico son que facía cando nos anos 50 e 60 era a encargada de transportar o correo a Bergantiños, unha pequena comarca no noroeste galego. «O ruído era inconfundible, sabiamos cando chegaba o correo ao noso pobo polo estrondo do seu motor», así lembraba Ramón, o seu actual propietario, cando no ano 2010 escoitoullo dicir a un afeccionado de motos nunha das concentracións de motos clásicas ás que adoita asistir. Naquel momento decidiu pescudar o paradoiro desta singular motocicleta. Feito que ocorreu meses despois en Buño, unha pequena localidade preto de Malpica (A Coruña). Baixo centos de quilos de leña dormitaba, case fosilizada, unha estrutura de ferros e pezas oxidadas. Comezaba así o rescate dunha das primeiras motos matriculadas en Galicia.
FABRICADA EN BÉLXICA
Todo comezou en 1929 cando un médico galego afincado en Santiago lograba traela desde África. Era bastante habitual que moitas destas motos entregásense á colonia belga de África para fins militares grazas á súa contrastada fiabilidade en terreos tan duros, para máis tarde venderse. Tras a súa estancia en Compostela, foi adquirida polo cura de Buño a principios dos anos 30. O sacerdote dedicouse, durante moitos anos, a visitar aos seus fregueses nesta montura tan singular. Durante a guerra civil puido mesmo salvarse das multitudinarias confiscaciones e requisas militares grazas a que a igrexa adoitaba estar exenta.
Tras a guerra, segundo aclara o seu actual dono, un accidente nunha ponte próxima a Coristanco, unha localidade a 22 quilómetros de Malpica, puxo fin á vida deste cura, quedando a moto con importantes danos. Esta FN pasa entón por varias mans ata que chega a principios dos anos 40 a Indalecio, un mozo afeccionado ás motos, que máis tarde sería o encargado, coa súa muller, da oficina de correos da zona de Buño. Entre os anos 40 e 60 a moto sufriu múltiples arranxos, reparacións e actualizacións que foron cambiando a súa fisionomía. Recibiu suspensións, pinzas, e partes mecánicas doutras monturas doantes que substituían ás pezas orixinais, dado a imposibilidade de compralas á fábrica belga.
Segundo lembra o fillo de Indalecio, «o meu pai pasaba moitas horas amais da moto, viaxaba desde Buño a Malpica e tamén A Coruña». Naquela época as estradas, na súa maioría, eran de terra e atopábanse nun estado deplorable, o que supuña unha esixente proba de fiabilidade para calquera motocicleta, e o dono estaba obrigado a saber de mecánica.
A BIELA BELGA
A principios de 1961 a moto sufriu un grave problema, a rotura dunha biela deixouna inválida. Unha peza imposible de conseguir en España, pero non así para Indalecio, segundo narra o seu fillo: «O meu pai tivo a ocorrencia de enviar unha carta á Casa Real belga, onde explicaba o seu problema técnico e unha solicitude formal da peza en cuestión». Lembremos que Fabiola de Bélxica, de orixe española, acababa de casar co rei Balduino uns meses antes. Meses despois, engade, «a Garda Civil de Carballo presentouse na nosa casa cun pequeno paquete para o meu pai. O recambio chegara desde Bélxica». O que empezou sendo unha broma caseira do «se cola, cola» co país centroeuropeo resultou ser un método en grao sumo efectivo.
Durante os anos seguintes esta incombustible motocicleta exercía de vehículo multitarea. Mesmo prestaba servizo na famosa cerámica de Buño como vehículo de carga e de persoas, como, segundo contáronlle ao seu actual dono, «unha táboa entre o asento do condutor e a pequena vaca traseira facía de banco improvisado para tres viaxeiros». Finalmente, a principios dos 70 búscaselle o retiro nun pequeno almacén da familia onde permanecerá ata o 2010, no que sae do seu agocho forzoso.
RESTAURACIÓN METICULOSA
Dous anos necesitou Ramón, o seu actual propietario, para devolverlle a vida. Varios meses só para documentarse sobre que partes foran substituídas ao longo da súa existencia. Un proceso que seguiu co desmonte, catalogación e restauración de cada unha das pezas que compuñan este crebacabezas de ferro. E por suposto, moitas horas investidas na procura exhaustiva de pezas orixinais en webs do sector, e visitas a varios mercadillos europeos de recambios de clásicas. «Aínda me falta o escape orixinal» aclara con rabia Ramón, unha peza moi difícil de conseguir e que segue buscando. Provisionalmente leva un de aceiro. Soamente o faro dianteiro, que nos seus inicios a motocicleta non levaba, é a única licenza que por seguridade instalou, «desmontable, iso si, por se se deixa como saíu de fábrica en 1928».