O Congreso inviste tres meses de media, o triplo de tempo que os Estados membros durante a última década
29 jul 2019 . Actualizado ás 09:01 h.Mariano Rajoy tardou 125 días en contar co apoio do Congreso dos Deputados para ser reelixido presidente do Goberno. Fíxoo tras unhas eleccións que tivo que repetir, as de xuño do 2016, precedidas por uns comicios que sentaron o actual escenario de ingobernabilidad. España converteuse entón no quinto país da Unión Europea que máis tempo investiu en aprobar unha investidura nos últimos dez anos.
Pedro Sánchez vai camiño de superar a marca do seu predecesor, a condición de que logre sacar adiante a súa candidatura antes do 22 de setembro e evite unha nova convocatoria electoral. O país suma tres meses cun goberno en funcións. En setembro, terán pasado 147 días desde as eleccións do 28A. Só catro estados membro empregaron tanto tempo en formar un executivo tras acudir ás urnas: Bélxica, Suecia, Países Baixos e Alemaña. O primeiro caso é o paradigma da falta de goberno en Europa. Entre xuño do 2010 e decembro do ano seguinte, ningún partido foi capaz de ocupar o poder. Elio dei Rupo foi designado primeiro ministro belga 541 días despois das eleccións. Mark Rutte tardou sete meses en acceder ao cargo nos Países Baixos, Stefan Löfven logrou repetir investidura en Suecia tras catro meses de parálise política e Angela Merkel necesitou 171 días para continuar como chanceler tras as eleccións de setembro do 2017.
Cunha media de 92 días -que se verán agora incrementados tras a investidura errada de Sánchez- España é o cuarto país europeo ao que máis lle custa formar goberno no que vai de década. Os seus socios europeos tardan un máximo de 39 días, pouco máis dun mes. Nos tempos para as negociacións inflúe o número de partidos no arco parlamentario e a tradición política de pactos, o que supón unha nova realidade para un país acostumado ao binomio PP-PSOE ata fai só catro anos.
Coalición en 19 países
Os gobernos con máis de dous partidos son a fórmula habitual nos 28 países membro da Unión Europea. Hai 19 estados gobernados por polo menos dúas formacións con cargos ministeriais. Só en Malta e Grecia hai un partido no poder con maioría absoluta, mentres que no resto de países hai pactos poselectorales con acordos de gobernabilidade ou de apoio externo, como é o caso de Portugal ou o Reino Unido.
En Finlandia , Eslovenia e Letonia, a flexibilidade entre as forzas parlamentarias permite executivos integrados por cinco partidos. A mestura de siglas acada outro extremo en Eslovaquia , cun goberno liderado por socialdemócratas aliados cun partido de extrema dereita e outro nacionalista húngaro. O único verso solto nestes momentos é Austria, onde unha crise no executivo derivou na creación dun gabinete de tecnócratas ata as eleccións anticipadas de setembro.
O goberno danés, un dos países nos que se miran moitos líderes políticos españois, está formado polo partido socialdemócrata co apoio externo de tres forzas: liberais, socialistas e ecosocialistas. Desde 1982 ata 2015 non houbo un só partido en minoría gobernando Dinamarca. A media de días entre as eleccións e a investidura é de menos de dúas semanas.
Nos Países Baixos adoitan necesitar aínda máis tempo que en España para formar goberno, aínda que por razóns diametralmente opostas. «A política holandesa é moi pragmática; as principais agrupacións do centrodereita e o centroesquerda nunca tiveron excesivos problemas para aliarse entre si, probando diversas combinacións», apunta o Barcelona Centre for International Affairs (CIDOB). Desde o final da Segunda Guerra Mundial, todos os gobernos foron de coalición.
Cara a novas eleccións
Sánchez ten ata setembro para optar á reelección no Congreso. Se non, España está abocada a un novo adianto electoral que lle colocará como o terceiro país da Unión Europea en repetir comicios en polo menos dúas ocasións durante o último medio século. Irlanda e Grecia son os únicos países que ata agora repetiron cita coas urnas un mesmo ano en polo menos dúas ocasións, segundo a análise da base de datos de ParlGov.
Fai só tres anos, Rajoy era incapaz de formar goberno tras a ruptura do bipartidismo resultante das eleccións de decembro do 2015. A convocatoria de xuño do 2016 favoreceu aos dous grandes partidos, pero deixou ao PP cunha debilidade parlamentaria que rematou en moción de censura e cambio de goberno. Reino Unido, Dinamarca, Países Baixos, Croacia, Letonia e Portugal tamén se viron en situacións de bloqueo similares. Os seis tiveron que repetir eleccións nun mesmo ano.
O líder socialista expuxo este mes unha reforma do artigo 99 da Constitución, encargado de regular a elección do candidato no Congreso, para impedir que se volva reproducir o bloqueo nas investiduras e a «repetición sistemática electoral».