Goberno e Podemos selan un pacto de lexislatura sen garantía económica detrás

Ana Balseiro
Ana Balseiro MADRID / LA VOZ

ESPAÑA

Atlas

Inclúe subir pensións e salario mínimo e eliminar copagos e confirma as alzas fiscais

11 oct 2018 . Actualizado ás 22:59 h.

«Orzamentos para un Estado social». Así bautizaron o Goberno e Unidos Podemos o acordo acadado para sacar adiante as contas do próximo exercicio, que, de prosperar, serán as primeiras de Pedro Sánchez. Na rolda de prensa posterior ao Consello de Ministros, a titular de Facenda, María Jesús Montero, presentou a trazo groso os eixos principais do acordo, que se detallarán no plan orzamentario que o Goberno enviará o luns a Bruxelas -despois de aprobalo nun Consello de Ministros extraordinario- e que xa conterá as cifras desagregadas, sobre as que onte a ministra se negou a falar.

A pesar da insistencia dos xornalistas por saber como financiarán o incremento de gasto pola subida das pensións e das axudas á dependencia ou pola supresión de o copago farmacéutico, entre outras medidas anunciadas, Montero limitouse a asegurar que os ingresos por novas figuras fiscais ascenderán a 5.678 millóns. Os gastos -dixo- serán de 2.082 millóns. «Iso permite apreciar que o compromiso coa consolidación fiscal é inequívoco», sostivo. Iso si, nesa contía non está incluída a Seguridade Social, é dicir, exclúe o roto das pensións e da súa subida. Como cadrarán as cifras? Haberá que agardar ao luns. As principais medidas que inclúe o acordo, a continuación.

ESTADO DO BENESTAR

O cidadán no centro. «Os Orzamentos saen desde a fábrica cumprindo cos compromisos cos cidadáns e cos compromisos de consolidación fiscal. Ese era o gran reto e cumprímolo», resumiu Montero, que cualificou de «valentes e sostibles» unhas contas que «pretenden levar a recuperación económica a toda a sociedade».

PENSIÓNS

Subirán co IPC. A medida de maior impacto será a volta ao IPC para revalorizar as pensións. Montero explicou que no primeiro trimestre do 2019 os pensionistas recibirán unha paga única que axustará a desviación da subida deste ano (do 1,6 %) á inflación final do exercicio (agárdase o 1,9 %). Revalorizar as prestacións conforme ao IPC real terá un impacto de 704 millóns nas contas do 2019, segundo informou Facenda, e incorporarase na normativa da Seguridade Social. Igualmente, as pensións mínimas e non contributivas elevaranse un 3 %. O ministerio explicou que para garantir a sustentabilidade do sistema «articúlanse máis ingresos para a Seguridade Social a través de novas figuras, como o imposto ás transaccións financeiras», que gravará cun 0,2 % a compravenda de accións de empresas cotizadas con máis de 1.000 millóns de capitalización bolsista. Os expertos sosteñen que non será suficiente, igual que tampouco o gravame ás plataformas de economía dixital (un 3 %), o que aboca a financialo con máis débeda pública.

COPAGO FARMACÉUTICO

Eliminación progresiva. Os primeiros en liberarse del serán os pensionistas con rendas contributivas con cónxuxe a cargo ou por viuvez (800 euros mensuais). Esta medida beneficiará o próximo ano a cinco millóns de pensionistas, ademais da 1,8 millóns de familias con fillos a cargo con menos de 9.000 euros de renda.

EMPREGO

Melloras salariais e revisión da reforma laboral. Ademais da maior subida da historia do salario mínimo interprofesional, o acordo en materia de emprego digno inclúe elevar a protección aos sectores máis castigados na crise: recupérase o subsidio por desemprego para maiores de 52 anos e aprobarase un plan de choque de emprego novo e outro para desempregados de longa duración, ademais de derrogar «os aspectos máis lesivos» da reforma laboral do 2012.

IRPF E PATRIMONIO

Só para o 0,5 % dos contribuíntes. As grandes rendas asumirán un maior esforzo fiscal, pois o tipo no IRPF elevarase dous puntos para quen ingresen máis de 130.000 euros ao ano e catro puntos a partir de 300.000. Tamén as rendas do capital superiores a 140.000 euros tributarán catro puntos máis (ao 27 %). Montero insistiu en que os cambios non afectan ao 99,5 % dos contribuíntes. Igualmente, elevarase un punto o imposto sobre o patrimonio para fortunas de máis de dez millóns. 

DIÉSEL

Contra o peto do cidadán. Aínda que insisten en que non ten carácter recadatorio, senón ambiental, os condutores notarán a equiparación do prezo de o diésel e a gasolina, unha subida da que están excluídos os autónomos. A medida complementarase cun plan de axudas para comprar eléctricos no 2020 que contará con «polo menos o 30 % da maior recadación do imposto do combustible dos vehículos diésel».

SOCIEDADES

Máis presión ás grandes empresas e ás plataformas dixitais. O acordo inclúe a redución do tipo do 25 ao 23 % para as pemes que facturen menos dun millón de euros, mentres que as grandes corporacións farán «unha maior contribución», pois se fixa un tipo efectivo mínimo do 15 % no imposto de sociedades, ademais de limitar un 5 % as exencións por beneficios do exterior. Tamén se gravarán determinados servizos dixitais.

ELÉCTRICAS

Non máis beneficio «caído do ceo». Outra medida pactada é a de facer cambios normativos no funcionamento do mercado eléctrico para acabar con a sobrerretribución -os coñecidos como «beneficios caídos do ceo»- que consideran que reciben no mercado almacenista algunhas tecnoloxías, como a hidráulica ou a nuclear.

 As MEDIDAS EN VIVENDA

Os concellos poderán limitar o prezo do alugueiro

O acordo orzamentario inclúe tamén medidas para intentar frear a burbulla do alugueiro. Para iso, Goberno e Podemos pactaron elevar de tres a cinco anos a duración mínima dos contratos de arrendamento, para dar máis estabilidade aos inquilinos (as prórrogas tácitas serán de tres anos, non dun, como agora). En materia de prezos, cambiarase a lei para que os concellos ou comunidades poidan limitar as subidas dos alugueiros en municipios onde as rendas se disparasen.

Unha intervención do mercado á que se opón frontalmente a patronal galega de inmobiliarias Fegein, que tamén rexeita a prohibición de esixir garantías adicionais á fianza en efectivo, porque «creará inseguridade xurídica ao propietario» e impedirá que saian máis vivendas baleiras ao mercado.

O IMPACTO EN ASUNTOS SOCIAIS

O permiso de paternidade será de oito semanas no 2019, e de 16 no 2021

O obxectivo de equiparación do permiso de maternidade e paternidade en termos de igualdade ten unha data: o 2021. Mentres tanto, os Orzamentos recollerán o aumento a oito semanas no 2019 (o que suporá un custo de 300 millóns de euros) e a doce semanas no 2020. Na actualidade, tras a última ampliación, a lei establece 16 semanas para a nai e cinco para o pai. A Plataforma por Permisos Iguais e Intransferibles de nacemento e Adopción (PPiiNA) celebra o compromiso do Goberno e o calendario de equiparación, pero avisa de que «non calquera ampliación é un avance cara á igualdade». Reclaman unha reforma dos permisos de paternidade e maternidade que fomente o seu uso igualitario, polo que pide que non sexan simultáneos, para que os proxenitores poidan turnarse no primeiro ano do bebé.

Por outra banda, destinaranse 515 millóns de euros máis no 2019 para «mellorar» as contías do sistema de dependencia, o que supón un «incremento do 40 %» respecto ao exercicio anterior, ata os 1.800 millóns, e 315 millóns de euros para «recuperar» as cotas da Seguridade Social de 180.000 coidadores familiares dos dependentes.