Borrell: «Preferiría que os presos non estivesen en prisión incondicional»

Ramón Gorriarán MADRID / COLPISA

ESPAÑA

Emilio Naranjo | efe

O PP chama traidor ao Goberno e Sánchez chama aos populares desleais co Estado

12 sep 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Josep Borrell puxo voz en público aos comentarios que fan en privado ministros e dirixentes socialistas sobre o seu desacordo co encarceramento dos nove líderes soberanistas presos. «Preferiría que os presos non estivesen en prisión incondicional e estivesen libres condicionalmente», apuntou o ministro de Asuntos Exteriores, quen precisou que esa é a súa opinión «persoal» e non a postura oficial do Goberno.

Para moitos dirixentes socialistas, a prisión dos líderes independentistas é un erro político porque alimenta o victimismo. De feito, a reivindicación da súa posta en liberdade é o único punto en que están de acordo todos os grupos soberanistas. Pero ata agora ningún membro do Goberno fixera pública esa opinión, ata que onte Borrell o fixo dúas veces, nunha entrevista coa cadea británica BBC e en declaracións aos medios de comunicación no Parlamento Europeo en Estrasburgo.

«Persoalmente, preferise que o xuíz considerase outras medidas de precaución que non fosen a prisión incondicional, pero hai que respectar a súa independencia», explicou o xefe da diplomacia española. «Politicamente -proseguiu- tería sido preferible [adoptar] outras medidas de precaución para evitar a fuga». Recoñeceu que el non é quen para dicir que se debía ter feito e que non, pero que «sería mellor outra cousa». O ingreso en prisión foi ordenado en primeira instancia en outubro e en novembro do ano pasado pola xuíza da Audiencia Nacional Carmen Lamela, decisión que despois foi ratificada polo maxistrado instrutor do Supremo Pablo Llarena.

Non é a primeira vez que Borrell se mostra en desacordo coa prisión preventiva dos líderes secesionistas. Xa o fixo na campaña electoral para as eleccións catalás do pasado 21 de decembro, pero entón non era membro do Goberno, con toda a carga de responsabilidade que isto implica. Tanto o presidente do Goberno como os ministros cando foron preguntados sobre a prisión de dirixentes soberanistas aferráronse á independencia dos xuíces para absterse de opinar sobre o asunto. Borrell tamén defendeu onte o argumento da autonomía xudicial, pero unha vez exposta a súa opinión.

Tomar nota

As súas palabras a recado alimentarán o tira e afrouxa que se traen o Goberno e as forzas soberanistas, cuxos sectores máis radicais esixen a Pedro Sánchez que «ordene» á Fiscalía que pida a excarceración dos presos, mentres os máis moderados expoñen que «oriente» ao ministerio público cando presente o seu escrito de acusación no xuízo. A fiscala xeral, María Jesús Segarra, deixou claro o luns na apertura do ano xudicial que non vai variar a posición mantida polos seus antecesores, o falecido José Manuel Maza e Julián Sánchez Melgar, favorable á permanencia en prisión dos líderes secesionistas. O Goberno, ademais, reiterou que respectará a autonomía da Fiscalía e non vai suxerir nada.

As palabras de Borrell foron pilladas ao voo polas forzas soberanistas. A conselleira de Presidencia e portavoz do Goberno catalán, Elsa Artadi, reclamou ao Goberno que «tome nota» de que «ata Borrell» é partidario da excarceración. Para os independentistas, o ministro de Asuntos Exteriores é unha das súas bestas negras porque une á súa condición de catalán un contundente discurso antinacionalista. Esquerra e Junts tamén emprazaron a Borrell a que pase das palabras aos feitos e «actúe en consecuencia» cunha orde á Fiscalía.

Namentres no Senado, o presidente do Goberno mantivo un tenso duelo co portavoz do PP, Ignacio Cosidó, no que se escenificou que a unidade de acción de socialistas e populares no conflito de Cataluña é cousa do pasado. O senador do PP reprochou a Pedro Sánchez que «cometa o erro e a traizón» de dialogar cos «golpistas» secesionistas porque só consegue «lexitimalos e envalentonarlos». Ao que o xefe do Executivo respondeu que o diálogo tamén o practicou Rajoy e ninguén lle acusou de «traizón». O PP, lamentouse, é desleal co Estado, volveu «ao pasado con Casado», e de novo utiliza o «agravio territorial» e Cataluña como «ariete» contra o Goberno.

O Consello de Europa apoia á Xustiza española na causa do desafío secesionista

O Consello de Europa deu onte unha lombeirada pública á actuación da Xustiza española. E fíxoo a través do seu máximo responsable, o seu secretario xeral, Thorbjørn Jagland, tras entrevistarse en Estrasburgo (Francia) co ministro de Exteriores, Josep Borrell. «Non teño ningunha dúbida de que os tribunais españois están tratando este asunto [o de Cataluña] de acordo coa lei española e ao Convenio Europeo de Dereitos Humanos», afirmou Thorbjørn Jagland, quen deixou claro que o Consello, no caso catalán, como en todos, está para protexer os dereitos individuais dos cidadáns dos seus 47 Estados membros, pero que só actuará «despois de que o seu asunto teña sido tratado polos tribunais españois».

Os independentistas cataláns intentaron en diversas ocasións nos últimos meses que o Consello de Europa criticase a España ou que a institución, cando menos, fixese unha chiscadela ao proceso secesionista. Con todo, por agora o órgano internacional apoiou as decisións da Administración española. A Comisión de Venecia (órgano da institución especializado en cuestións constitucionais) xa deslexitimou o referendo independentista do pasado ano antes de que se celebrase. Este organismo respondeu a Carles Puigdemont o 27 de setembro do 2017, só días antes da consulta declarada ilegal, que debía facerse de acordo coas autoridades españolas e de conformidade coa Constitución.

As declaracións de Jagland veñen despois de varios paus internacionais, como a negativa da Xustiza alemá a extraditar a Puigdemont ou a admisión a trámite de xeito preliminar en Bélxica da demanda do expresidente e algúns dos seus exconsejeros fuxidos contra o xuíz do Supremo Pablo Llarena. Unha demanda, esta última, que obrigou ao Executivo español a contratar un despacho de avogados para defender a soberanía dos tribunais nacionais.

O Constitucional estudará o recurso de Carme Forcadell contra Llarena

O pleno do Tribunal Constitucional acordou onte, por unanimidade, admitir a trámite o recurso que presentou a expresidenta do Parlamento de Cataluña Carme Forcadell contra o xuíz instrutor da causa polo desafío secesionista, Pablo Llarena, despois de que o maxistrado do Supremo acordase rexeitar de plano a recusación que presentou a agora presa por consideralo imparcial para investigala.

O Constitucional argumenta que admite estudar a queixa de Forcadell porque este recurso é unha oportunidade para o tribunal de manifestarse, xa que ata agora apenas se formularon demandas deste tipo e, polo tanto, non hai unha xurisprudencia clara nesta material. O escrito da expresidenta, argumenta o pleno, «expón un problema ou afecta a unha faceta dun dereito fundamental sobre o que non hai doutrina deste tribunal». «Este recurso pode dar ocasión ao tribunal para aclarar ou cambiar a súa doutrina como consecuencia dun proceso de reflexión interna», sinala o tribunal.

Pablo Llarena inadmitió en xuño a recusación de Carme Forcadell (acusada de rebelión) ao considerala extemporánea e unha fraude procesual. Llarena consideraba que Forcadell buscaba con esta manobra a inhabilitación dos integrantes da Sala do Penal do Supremo para o posterior xuízo do caso, xa que, de tramitarse a recusación, devanditos xuíces tivesen que revisar previamente case todo o labor do instrutor, o que comprometese a imparcialidade da maioría do tribunal para o enjuiciamiento do caso.