Varias das testemuñas do atentado relatan os momentos de pánico vividos durante o ataque que converteu a área máis turística de Barcelona nunha auténtica «zona de guerra»
18 ago 2017 . Actualizado ás 10:46 h.«Vimos desde a tenda como, de súpeto, todo o mundo botaba a correr na rúa. Era como unha estampida. Pensamos que eran disturbios ata que escoitamos como alguén berraba '¡vannos matar!, ¡vannos matar!'. Entón encerrámonos. Aquí estamos a agardar a que nos digan algo os mossos». Carla traballa nun local da rúa Boquería. Son as seis da tarde. Está encerrada na tenda cos seus compañeiros. A información chégalles a contagotas, de forma caótica. «Creo que un dos terroristas hase encerrado no bar Istambul», sospeita. A esa mesma hora José Lombardero, un empresario de Navia de Suarna cunha cadea de dez locais de tapas na cidade, chama ao establecemento das Ramblas desde a Barceloneta. «Colleume o xefe de cociña, estaban a interrogalo. Está todo o persoal encerrado dentro», di. Fóra, o ambiente bulicioso que adoita reinar nesas rúas do centro hase transformado. Só se respira pánico.
Esa sensación é a que lle produce a Ferrán Rodríguez, un traballador da cafetería Viena, tamén nas Ramblas, ver como unha furgoneta se subía ao centro da rúa e empezaba a acelerar para atropelar «a todo o que puido, esnaquizando tamén os quioscos». Conta a Efe por teléfono: «Vin moita xente ferida e morta. Os feridos non podían levantarse. Había moita xente ensanguentada».
atrapado nun labirinto
«É bastante atafegante. Todo está pechado, acordoado, cheo de policía»
O caos continúa. José Anxo da Villa , un galego de Ourense que leva toda a vida en Barcelona, leva un intre buscando un camiño entre as cintas de plástico que acordoan as rúas. Ten a sensación de estar atrapado nun labirinto: «É bastante atafegante. A xente está baixando as persianas dos comercios. Resulta desolador. Parece que estamos nunha zona en guerra. Todo está acordoado, cheo de policía». Mentres camiña describe o escenario co que se atopou ao espertar da sesta.
Fala de forma acelerada. Mesturadas coa súa escóitanse de fondo as voces dos policías van dando indicacións de por onde avanzar. Hai os que se brindan a acompañar á xente a casa. Hai medo. O que máis aparva a este ourensán é ver como o bulicio da rúa acabou convertido en desolación. Nunca vira algo como isto.
É o dono do bar Pastis, o emblema da bohemia barcelonesa, situado na parte baixa da Rambla. Vive a 100 metros do bar. Continúa avanzando e describindo como as persianas continúan baixándose. Todo está pechado: «O pub inglés, o comercio de ao lado.... Teño a sensación de estar nunha zona en guerra. ¡Quero saír de aquí! ¡Non podo estar aquí!, ¡Teño que ver outra cousa!», repite cunha sensación de angustia, de falta de aire. José Anxo asoma a ver que pasa pola Rambla. «Non hai nada do que habitualmente podes observar. Vexo turistas que chegan con maletas. Non saben que ocorre. A sensación acolloa bastante. Non pensei que fóra a vivir algo como isto. Sabes que pasou en París, en Niza, en Berlín, en Bruxelas ..., pero nunca pensas que vas vivilo tan preto».
Aínda que hoxe (por onte) non abrirá o Pastis, José Anxo queira fuxir da zona na que vive, terá que volver pola noite. Non queda outra que ir a casa.
temor a regresar
«Non penso ir durmir a casa, aínda que teño compañeiros encerrados alí»
En cambio, Gabriela Antelo, unha médico da Coruña, non fará o mesmo. «Vivo ao lado das Ramblas, pero ao saír de traballar do hospital vin á praia. Non penso ir durmir a casa, aínda que os compañeiros de piso están encerrados alí», di. No H&M do Portal do Anxo, a escasos metros das Ramblas, Paula Prado está atrincheirada cos seus compañeiros de traballo: «O garda de seguridade veu e díxonos que había unha ameaza de bomba. Aínda non sabía que fose un atentado. Obrigáronnos a quedarnos dentro aos traballadores, pero os clientes quixéronse ir e non os puidemos reter, agora xa non hai aquí ningún». «Seguimos nerviosos, non sabemos moi ben que facer, pero non queda outra que agardar», di desde o interior da tenda.
encerrados
«Estamos pechados dentro do restaurante, agardando a ver que nos din. Isto dache moito mediño»
Non moi lonxe do H&M, na Praza Real está o restaurante Tobogán. A súa dona, Manuela Amigo, unha muller dos Ancares que leva toda vida traballando en Barcelona, estaba ao pé do canón cando observou na praza a mesma estampida de xente que observou Carla desde a tenda da rúa Boquería. «Somos como unha ducia de persoas as que estamos encerradas no restaurante. Hai xente que estaba na terraza e o persoal. Hai moita confusión. Estamos a agardar ordes, pero probablemente acabemos pechando», describe. Ela e os seus traballadores decatáronse do caos porque «a xente empezou a botar a correr e pronto os mossos marcaron un perímetro de seguridade. Todos acabamos ben aquí, pero isto dache moito mediño», conta por teléfono.
refuxiados baixo colón
«Non sabía que facer. Saín correndo a través do Raval. Levo unha hora correndo»
Correr e correr como nunca antes o fixo foi o que fixo Osman, un mozo de Marrocos que, como informa Efe, estaba na praza Cataluña cando a furgoneta empezou a arremeter contra a xente: «Estaba a comprar tabaco nun estanco e oín un ruído tremendo. Ao saír, vin a moitas persoas nas Ramblas, no chan, sangrando. Un quiosco estaba parcialmente esnaquizado. Non sabía que facer e saín correndo a través do Raval. Levo unha hora correndo», di refuxiado xunto ao mar, á sombra de Colón. Preto del está Somé. É un subsahariano que vive en cálea Hospital . Foi testemuña directa do atentado. «Contei polo menos catro mortos, creo», di.
As horas van pasando. As forzas da orde permanecen en garda, pero van deixando que os que estaban atrincheirados poidan ir regresando ás súas casas. José Lombardero tamén regresa á súa. Logra coller un taxi. O coche vai parando para recoller máis pasaxeiros que moven as mans desesperados para dar o alto. A noite cae sobre Barcelona. A todos lles tería gustado que o ocorrido fai tan só unhas horas fóra só un soño. Non o é.