O Pacto de Toledo pide usar os mellores 25 anos de cotización para a pensión

Ana Balseiro
ANA BALSEIRO MADRID / LA VOZ

ECONOMÍA

CARLOS CORTÉS

Tras case cinco anos de debate, pecha o acordo basee para reformar o sistema

23 oct 2020 . Actualizado ás 20:09 h.

Fumata branca no Pacto de Toledo. Case cinco anos despois de iniciar as negociacións que deben servir de base para reformar o sistema público de pensións, co obxectivo de garantir a súa sustentabilidade futura, a comisión parlamentaria do Pacto de Toledo pechou este venres un documento cunha vintena de recomendacións que renovarán as rubricadas nun xa afastado 2011. O borrador, acordado polos portavoces de todos os grupos da comisión nunha reunión a porta pechada, votarase —xa si con luz e taquígrafos— o vindeiro martes. As principais suxestións e cambios que recolle o texto, a continuación:

Revalorización

Revisión anual indexada ao IPC. O acordo que con maior rapidez van percibir os pensionistas é a volta á revalorización das súas prestacións segundo o IPC, o que lles garante o mantemento do seu poder adquisitivo e supón a revogación definitiva da reforma do 2013, que fixou no 0,25 % o índice de subida en función da marcha da economía.

De feito, esta recomendación foi a única na que se logrou consenso na anterior lexislatura —mantido agora—, tras copar unha parte importantísima da negociación da comisión. O Executivo xa ten previsto subir un 0,9 % as pensións nos Orzamentos Xerais do Estado (PGE) para o 2021, despois de elevalas o 1,6 % nos dous últimos exercicios.

separación de fontes

Asumir só o pagamento de pensións contributivas. O documento tamén é moi claro sobre a necesidade de culminar a separación de fontes de financiamento, de forma que a Seguridade Social asuma «exclusivamente» o pagamento das prestacións contributivas, sen que se carguen ás cotizacións outros gastos «impropios» que, como as prestacións por maternidade ou as pensións de viuvez ou orfandade, deberían sufragarse con impostos, con cargo aos PGE.

Para culminar ese proceso, en aras da sustentabilidade do sistema, marcan un horizonte de tres anos. O Executivo xa se adiantou, incluíndo nas contas do 2021 ao redor de 14.000 millóns para sufragar devanditos gastos impropios, que a Seguridade Social cifra ao redor de 23.000 millóns.

Períodos de cotización

Defende escoller os 25 anos con mellores cotizacións. A comisión aborda as reformas do 2011, polas que se ampliou progresivamente de 15 a 25 anos o período de cotización para cobrar a pensión (culminará no 2022) e atrasouse aos 67 a idade de xubilación (efectiva no 2027). Aínda que subliñan que a ampliación do período de cotización «implica un reforzamento na contributividad do sistema de pensións», os deputados avogan por permitir que se escollan os 25 mellores anos de cotización para calcular a pensión, algo que resulta especialmente relevante para paliar o impacto negativo dos «períodos de desemprego e precariedade» ao final da vida laboral.

prolongar a vida laboral

Compasar a idade real e legal de xubilación. O texto pide medidas para «fomentar a permanencia dos traballadores en activo», co obxectivo de que a idade real de xubilación achéguese á legal, algo que aínda non ocorre. Aínda que defende penalizar as xubilacións anticipadas, tamén expresa preocupación por aqueles traballadores que, con longas carreiras de cotización, ven obrigados a xubilarse anticipadamente, sufrindo diminucións que poden chegar ao 28 %.

Nese caso, pide ao Goberno que avalíe que colectivos poderían beneficiarse das excepcións á penalización.

aforro privado

Incentivar os plans de emprego. Respecto dos sistemas complementarios á pensión pública, defende «impulsar» os plans de pensións de emprego, no marco da negociación colectiva das empresas. Pide, tamén, mellorar o seu réxime fiscal e xurídico, de modo que «devanditos sistemas de aforro non poidan ser considerados como meros produtos financeiros».

Fondo de reserva

Non pode ser a muleta do desequilibrio estrutural. O documento advirte que é necesario, cando a Seguridade Social recupere o equilibrio das súas contas, repor o Fondo de Reserva (a hucha das pensións) co excedente das cotizacións. Alerta, ademais, de que pode usarse —como ata agora— para desaxustes conxunturais, pero non para enxugar un desequilibrio estrutural do sistema, que esixe unha reforma.

Que os autónomos coticen por ingresos reais, outra meta

O borrador consensuado no seo do Pacto de Toledo inclúe tamén, na súa recomendación cuarta, a integración e converxencia de réximes para reducilos a dous: traballadores por conta allea e por conta propia. E respecto destes últimos, defende «continuar avanzando cara á plena equiparación dos seus dereitos e obrigacións cos do réxime xeral», algo que pasa por que coticen polos seus ingresos reais.

Neste sentido, pide que se promovan, «no marco do diálogo social», as medidas necesarias para iso, un proceso de negociación que xa puxo en marcha o Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións coas organizacións do sector, a quen trasladou unha primeira proposta de reforma.

Segundo informou onte Efe, o PP podería ter vinculado o seu apoio ao borrador de recomendacións a que o Executivo se comprometa a pactar no diálogo social o novo sistema de cotización dos autónomos.

Que coticen os robots

A penúltima recomendación pon o foco na economía dixitalizada e en como afecta «de forma directa á organización do traballo». Aínda que non expón expresamente que se impoña un imposto aos robots, si solicita que se estuden «mecanismos innovadores» que complementen o financiamento do sistema, máis aló das cotizacións sociais, nun contexto marcado polas novas tecnoloxías, a irrupción das plataformas dixitais e o seu impacto na economía informal, os falsos autónomos ou a infracotización. Pide «reforzar» os mecanismos non contributivos para «compensar o risco de inestabilidade de carreiras profesionais».

O borrador comeza cunha recomendación «cero», na que defende o modelo de repartición do sistema público de pensións, rexeitando cambialo por outro de capitalización.